Skírnir - 01.04.1905, Page 6

102
Nokkur orð um lífsaflið.
ingur veitir þeim síður eftirtekt. í öllu þessu kemur
fram lífsafl eða lífskraftur, eins og það sýnir sig þegar
alt fer eðlilega fram og ekkert sérlegt bjátar á.
En það vill svo oft bera út af því að alt fari eðli-
lega fram. Andstreymi lífsins er svo margvíslegt. Menn-
irnir lifa í sífeldri baráttu við umheiminn; þeir eru liáðir
áhrifum hans, oft og einatt skaðlegum áhrifum. Menn-
irnir verða að berjast við hita og kulda; þeir verða að
sjá sér fyrir nægilega miklu lofti og nægilega mikilli
fæðu. Loftið getur verið spilt og fæðan getur verið
blönduð efnum, sem eru þeim skaðleg, eða, eins og vér
komumst að orði, eru eitruð. Það er til aragrúi at' óæðri
jurtum, sem leita sér lífsviðurværis í líkömum manna, og
mörgum þeirra er svo farið, að ef þær fá að þróast og
tímgast í mannslíkama, þá er manni hætta búin. Menn
geta einnig orðið fyrir meiðslum og áverkum, rekið sig á
í bókstaflegum skilningi.
Það kemur aðdáanlega fram í því, hvernig líkami
vor getur varið sig fyrir skaðlegum áhrifum, og bætt úr
skemdum, sem þau kunna að valda, hve máttugt lifsaflið
ei' sem vörn móti sjúkdómum og lækning sjúkdóma.
Það er einkum þessi hliðin á lífsaflinu, sem mér datt
í hug að gera hér að umtalsefni, þegar okkar háttvirti
formaður fór fram á, að eg talaði um eittlivert læknis-
fræðislegt efni.
Mér virðist það ekki óeðlilegt umræðuefni í hjúkr-
unarfélagi. Því hvað er það sem læknar og hjúkrunar-
konur eiga sérstaklega að hlynna að? Það er lífsafl
sjúklinganna.
Flestar lækningar eru i því fólgnar, að meira eða.
minna leyti, að aðstoða lífsaflið, efla það og styrkja, en
erttðar móti og halda burtu því, sem getur truflað það og
varnað því að njóta sín.
Eg ætla nú alls ekki að reyna að skýra fyrir ykkur
hugmyndir manna um eðli lífsaflsins, gegnum aldirnar.
Jeg skal að eins geta þess, að vísindamönnunum hefur
löngum komið illa saman um það, hvort það sé sérstak-