Skírnir - 01.04.1905, Blaðsíða 33
Egill Skallagrímsson.
129
Eitt einkenni Egils er það, að hann getur látið lítið
atvik, hálft orð, sýna það sem annars þyrfti langt mál til
að lýsa. Orðið er sem elding, er bregður snöggvast birtu
yfir atburðina, t. d.:
„Drók djarfkött
of dökkva skör“.
Að vísu fæst »djarfhöttr« ekki í .búðunum, að vísu er orðið
erfitt að útlista, sem kemur af því hve djarftæk hugsun
Egils er, og þó er það aðdáanlegt. Með því sýnir skáldið
i einni svipan hvernig á stóð, eins og góður leikari getur
sýnt skap sitt og ástand alt með því hvernig hann setur
upp höfuðfatið. Af sama bergi er það brotið, þegar Egill
segir að menn »munu þreifa bragarfingrum« um skáldskap
hans, eða talar um »hróðr«
„of bratt stiginn
bragarfótnm11.
Víða er sem Egill tali í spakmælum. Orð hans hafa sama
svip og beztu spakmælin: þau taka atvik, sem liggur fyrir
hvers manns augum og enginn sér neitt merkiiegt við, og
láta þetta atvik sýna einhvern víðtækan sannleik. Spak-
mæli eins og t. d.: »Sjaldan er ein bára stök«, »Tveir harðir
steinar mala sjaldan smátt«, »A þvengjum læra hvolpar
húðir að éta« o. s. írv. hafa það sameiginlegt, að þau
gefa í skyn miklu víðtækari sannleik en orðin sjálf hljóða
um. Þau eru eins og sjónarhóll með útsýn yfir miklu
stærra svæði en þau sjálf ná yfir. Af þessu tagi eru orð
Egils, þar sem hann lýsir örlæti Arinbjarnar svo:
„Þat hann viðr,
es þrjóta mun
flesta menn,
þótt fé eigi.
Kveðka skamt
meðal skata húsa,
né auðskeft
almanna spjör“.
Að Arinbjörn lætur engan synjandi frá sér fara, það verð-
ur enn aðdáanlegra, þegar skáldið sýnir oss örðugleikana
9