Skírnir - 01.04.1905, Blaðsíða 83
Útlendar fréttir.
179
norsk konsúlaembœtti, án þess að breyta til í nokkru um utan-
ríkisstjórn landanna eður sendiherrastöður. Hin norsk sænska kon-
súlamálsnefnd, er sett var til að íhuga málið, komst í aðalatriðun-
um að sómu niðursjöðu sem dr. Ibsen, um framkvæmanleik þessa
fyrirkomulags. Þó höfðu hægrimenn litla trú á því, að slíkir samn-
ingar mundu bera nokkurn árangur.
En þegar stjórnirnar voru þannig seztar á sameiginlega rök-
stóla, kom skyndilega \tpp í Svíþjóð sterknr andblástur gegn stefnu
þeirri er vér óskuðum að samningarnir skyldu ganga í. Um nyárs-
leytið 1903 réðu mörg sænsk blöð allakaft frá því, að samningun-
um yrði haldið áfram, nema því að eius að jafnframt væri leitt til
lykta skipulag sameiginlegrar utanríkisstjórnar og líka samið um
yms önnur atriði. Sumarið 1902 voru margir fundir haldnir í
Kristjauíu. Styrðu þeim frá Noregs hálfil Blehr ráðherra og frá
hálfu Svíþjóðar ráðherrarnir Lagerheim og Boström. Loks tókst þess-
ari konsúlamálsnefnd að koma fram með grundvöll til að byggja á
samninga um sérstaka konsúla fyrir Noreg og Svíþjóð. Niðurstaða
nefndarmanna kom í Ijós álitsskjali þvi, er mikið hefur verið ’ritað
um, og er aðalefni þess þetta:
»Nefndin gerir ráð fyrir, að sett séu á stofn sórstök , norsk
konsúlaembætti, er standi eingöngu undir norskri umsjón. Afskifti
utanríkisráðherrans af norskum konsúlamalum skulu afnumin, nema
að því er snertir útvegun á vikurkenningu erleudra ríkja. Sömu-
leiðis skal úr gildi numið eftirlitsvald hansyfir norskum konsúlum.
Stjórn og umsjón norskra konsúlamála skal fengin í hendur
norskri stjórnardeild, og skal hún að jafnaði vera milliliður milli
utanríkisráðherrans og norsku kor.súlanna. I einstöku málum, er
snerta pólitík eða samningaviðskifti ríkja á milli, geta þó komið
fyrir bein viðskifti rnilli utanríkisráðherrans og konsúlanna.
Það skul afnumið, að sendiherrar séu stjórnarlegur milliliður
milli norskra konsúla og konsúlamálastjórnarinnar. Bein viðskifti
milli sendiherranna og norsku konsúlanna í þeim efnum er snerta
hvorttveggja í senn, sendiherrastörf og konsúlastörf, hugsar nefnd-
in sór sem samvinnu, í stað þess að einn só undir annan gefinn,
svo sem áður var. Utanríkisráðherrann og sendiherrarnir geta að
því er snertir sænsk konsúlamál og konsúla haldið óbreittri þeirri
stöðu er þeir nú hafa samkvæmt sambandi ríkjanna«.
Þetta bráðabyrgðarsamkomulag fékk eindregið fylgi vinstri-
manna í Stórþingiuu, nema að því er snerti ákvæðin um að sam-
band hinna sérstöku konsúla annars vegar og núverandi utanríkis-