Skírnir - 01.04.1905, Blaðsíða 36
132
Egill Skallagrímsson.
Egill Skallagrímsson og Goethe, víkingurinn á blóði stokk-
inni öld hnefaréttarins og skáldkonungurinn á hæstu sjónar-
hæð mannúðarinnar taka höndum saman yfir aldadjúpið.
Báðir hafa sömu skoðun á lífsgildi skáldskaparins. En
líkingin nær lengra. Goethe var sjálfur um eitt skeið
hugsjúkur af þunglyndi og sorgum, svo að honum flaug
jafnvel sjálfsmorð í hug, og hann lýsir því í æfisögu sinni,
hvernig hugur hans læknaðist, er hann fékk ástríðum
sínum búning í »Leiden des jungen Werthers« (»Raunir
Werthers hins unga«): »Mér var sem hefði eg skriftað
alt, eg var aftur glaður og frjáls og átti rétt á að lifa
nýju lífi«, segir Goethe. »Egill tók at hressast, svá sem
fram leið at yrkja kvæðit«, segir Egils saga, og sjálfur
endar Egill kvæðið með þessum orðum:
„Skalk þó glaðr
góðum vilja
ok óhryggr
Heljar bíða“.
Kemur ekki eðli skáldskaparins skýrt fram í þessu?
Er hann ekki á öllum öldum straumur mannlegra tilfinn-
inga, er leita að ósi, lind sem stundum líður fram lygn
og tær, en stundum fellur í fossum og breytist í bjartan
úða, brýtur ljósið og vefur úr því ljómandi litbönd? Eru
ekki hugsjónir mannanna »bifröst«, sem vakir yfir fossi
hins eilífa afls?
Síðustu fregnir, er menn hafa af Agli Skallagrímssyni,
segja frá því er bein hans fundust: »Þau vóru miklu
meiri, en annara manna bein ... Var haussinn undarliga
mikill, enn hitt þótti þó meir frá líkendum, hvé þungr var.
Haussinn var allr báróttr útan, svá sem hörpuskel. Þá
vildi Skafti forvitnast um þykkleik haussins. Tók hann
þá handexi vel mikla ok reiddi annari hendi sem harðast,
ok laust hamrinum á hausinn ok vildi brjóta, enn þar sem
á kom, hvitnaði hann, enn ekki dalaði né sprakk, ok má