Skírnir - 01.04.1905, Page 25

Eejill Skallagrimsson.
121
komu —- þeir voru og víkingar í öðrum skilningi: andi
þeirra heggur og strandhögg og nemur nesnám. Augað
er hvast, ekki síður en sverðið, það er þróttur í hugsun
og hnyndunarafli, ekki siður en í handleggnum. Andi
þeirra var áhrifum umheimsins vaxinn, hann átti sér þann
æskuþrótt er megnaði að skapa athugunum og lífsreynslu
búning í orðum, sem aldirnar hafa engu ryði slegið á.
Þeir voru skáld.
Egill Skallagrímsson er óskason víkingaaldarinnar.
Hjá honum koma fram í fullum þroska öll þau einkenni
er nú voru talin: rammefldur þróttur líkams og sálar,
æflntýraþráin og farfýsin, ofurhugurinn, kappið og snar-
ræðið, harðleiknin og hefnigirnin, fégirnin og harðfylgið í
fjárkröfum, ættræknin og vinfestan og síðast en ekki sízt
skáldið, ástin á skáldskap og lotning fyrir honum. Alt
þetta sýnir saga Egils svo greinilega, að ekki þarf skýr-
inga við. Egill er einrænn andi og harðsnúinn. Hann
stendur fastur sem bjarg á óbifanlegri vissu um gildi og
rétt sjálfs sín og ættar sinnar gegn öðrum mönnum. Hann
er hamar með lífi og sál og fyrirlítur steðjann. Hann er
sjálfsvörnin klædd holdi og blóði. Að auka veg sjálfs
sín og ættar sinnar og halda hlut sínum við hvern sem
er að skifta, að vera bjarg, sem allar öldur brotna á,
hvort sem þær eru runnar frá ríkri konungsætt eða ann-
arstaðar að — það er æðsta boðorð í sál hans. Þess vegna
er sókn hans og vörn hiklaus og vægðarlaus. Hann þekkir
engar efasemdir samvizkunnar. Hann þarf ekki að kvarta
með Hamlet:
„Samvizkan gerir gungur úr oss öllum
og áræðisins krausti heilsulitur
smábreytist svo í fölleitt hugarhik
og athöfn hver, sem heimtar móð og merg,
nær eigi framrús fyrir þeirri viðsjá“.
Egill sér ekkert út fyrir »frændgarðinn«. [Hjá honum
vakir engin félagsleg hugsjón. »Almenn hagsæld« er hug-
tak sem ónáðar hann aldrei. Gildi lífsins er í hans aug-