Skírnir - 01.04.1905, Qupperneq 45

Dukrlitir og dulargerfi dýranna.
111
Eg gat þess áður, að marhnúturinn líktist oft steini
með kalkþaraskellum á, en uggarnir líktust þarablöðum
er yxu á hinum sama steini. Það er sporðugginn og aft-
ari uggarnir, er líkjast smáum þarablöðum; á uggum
þessum eru sem sé dökkar rákir með laufaskurðum og gagn-
sæjar rákir á milli, sem ekki sjást í samlitum sjónum, svo
dökku rákirnar sýnast vera sundurlaus þarablöð. Það
sýnir sig þannig, að »marsi« er ekki eins ómerkilegur
fiskur og hann er alment álitinn.
Annar fiskur er hér við land er nefna má í þessu
sambandi og það er kjaftagelgjan eða, skötuselurinn
(Lophius piscatorius). Það er flskur sem svipar til mar-
hnútsins, en miklu stærri, alt að 4 fet á lengd. Hann
er fremur fáséður hér, en er þó alt í kringum landið,
nokkuð djúpt, reglulegur botnfiskur. Hann er flatvaxinn
að framan, mjög höfuðstór og munnvíður, móleitur á baki
og ljós á kvið eins og aðrir botnfiskar. En auk þess
stendur út úr honum meðfram báðum hliðarröndunum og
umhverfis höfuðið dálítið kögur af mjúkum og greinóttum
flipum, er líkjast smávöxnum þara og upp úr höfðinu
standa mjóir og langir angar, geislar fremri bakuggans
og hinn fremsti þeirra hefur á endanum dálitla klofna
húðblöðku, eins og þetta væru smáir þarastönglar. Fisk-
urinn hlýtur því að líkjast mjög dökkum, þaragrónum
steini, þar sem hann liggur hreyfingarlaus á botninum,
bíðandi þess að einhverja bráð beri að. En þegar hún er
komin nógu nærri, opnast annar endi »steinsins« og gleypir
bráðina, er átti sér einskis ills von.
Enn er einn fiskur hér í sjó — við suðvesturströnd-
ina — er sænál (Nerophis) nefnist. Hann er smávax-
inn, eitthvað 1 fet á lengd og mjór eins og prjónn, nærri
uggalaus og móleitur á lit. Menn verða hans lítið varir,
nema þá sjaldan hann kemur upp í neturn eða á lóð,
en efiaust er það oftar en menn taka eftir, þvi hann
líkist miklu fremur snærisþætti en fiski, og innan um
þara, þar sem hann einkum heldur sig, er varla auðið að
greina hann frá þaranum, því bæði að lit og lögun er