Skírnir - 01.04.1905, Síða 66

162
Leturgerð og leturtegundir.
um, en aí því að oftast er mjög úr myndunum dregið ogv
þær talsvert afbakaðar, þá er löngum ekki unt að sjá
hvað þær eiga að þýða, og verður ráðing þessara einkenni-
legu rúna fyrir þá sök margfalt eríiðari. Það er því ekki
að furða, að til þessa dags hefur aðeins tekist að ráða
táknin sem merkja tölur, áttir, mánuði, daga og þvíum-
likt. Síðastur manna hefur Þjóðverjinn Eichorn reynt
að ráða eina af þeim mörgu áritunum sem enn í dag
finnast í rústum sem grafnar eru upp. Arangur þessara
tilrauna er nú kominn í ljós í bók, sem kom út í Berlin
1901 og heitir: »Lofsöngur til kvöldstjörnunnar
á Naual myndaletri.
Hérmeð höfum vér í stuttu máli lýst myndaletrinu
frá því það kernur fyrst frarn á sjónarsviðið og þangað
til það, eins »talandi tréð« á Páskaeynni og Atzteka-
letrið ber með sér, er komið á fyrsta tilraunastig hug-
taks- og hljóðritunarinnar, sem vér nú skulum hverfa að
í síðustu greininni.
III. Hugtaks- og hljóðritun.
Þegar fyrir nokkrum þúsundum ára var í gamla
heiminum til þrens konar leturgerð á háu stigi: hin kín-
verska, hin assýrisk-babylonska og hin egipzka. Þótt
þær hafi þróast, að því er menn vita, hver annari óháð,
þá er þó ekki allfátt líkt með þeim. Þær tákna t. d.
allar þrjár nokkrar algengustu hugmyndirnar á sama hátt.
Þetta á sér eðlilega rót í því, að þær eru allar af mynda-
letrinu runnar.
Kinverska letrið
var í fyrstu aðeins nokkur hundruð mjög einfaldar myndir
af einkennilegustu og algeng-
ustu hlutum. Sól,
munnur voru t. d. táknuð ' ----
með þessum myndum: rnyn(1,
En nú var í fyrstu alt kínverskt letur rist á stoðir, súlur,