Skírnir - 01.04.1905, Side 67

Leturgerð og leturtegundir.
163
þegar pent-
En aí því að
□ 8 0
ð. mynd.
af
hugtaks-letur,
mynda-
þ. e.,
málmþynnur eða bambusflögur, og seinna -—
illinn var fundinn — málað á silki eða pappír.
það er auðveldara að rista eða
mála beinar línur en bognar,
urðu myndirnar hérna á undan
er tímar liðu þannig:
Kínverska letrið hefur þannig orðið til
letrinu. Er tímar liðu, breyttist það í
í stað myndanna, sem ósjálfrátt vöktu
hugmyndina um hlutina eða eigin-
leika þeirra, komu ákveðin tákn fyrir
hin einstöku hugtök. En þessi tákn
voru, eins og vér sáum, ekki valin
af handahófi. Lögun þeirra fór eftir
myndunum, sem þau komu í staðinn
fyrir, svo að táknunum svipaði oftast
til þeirra, eins og sézt á samanburði
þeim sem hér er gerður á nokkrum
hinna upprunalegu mynda og letur-
táknanna sem til þeirra svara nú á
dögum.
Þaufáu hundruð einfaldramynda
eðatákna sem kínverska letrið i fyrstu
var sainsett af, gátu auðvitað ekki til
lengdar fullnægt þörfum málsins. Þess
vegna reyndu menn að auka tölu
þeirra með því að tengja þau saman,
svo að tvö eða fleiri mynduðu nýtt
tákn. Séu t. d. táknin sem merkja sól og tungl sett saman,
tákna þau »að skína«, »skín« og ^skínandL1) af þvíþá er
aðeins tekið tillit til þess eiginleikans sem himinhnöttum
þessum er sameiginlegur, en það er ljóminn. Á sama hátt
táknar höfuð og hreyfing »mannvit» (höfuð í hreyfingu«),
vu
ban
ho
chan
6. mynd. Kínversk rittákn
borin saman við hið upp-
haflega myndaletur.
‘) At' þvi að kinversk tunga heyrir til mála þeirra sem kölluð eru
óbeygjanleg (róta-mál), eru orðin jafnan óbreytt og geta venjulega verið
alt í senn, sagnorð, nafnorð, lýsingarorð og atviksorð.
11*