Skírnir - 01.04.1905, Side 72

168
Leturgerð og leturtegundir.
yarð hyrningarsteinn Egpta-fræði nútímans, því með honum
hófust víðtækar vísindarannsóknir á hinni einkennilegu
menningu, sem fyrir 6—7000 árum blómgaðist á bökk-
um Nílar.
Áletrunin á »Rosette-steininum« var sem sé hvorki
meira né rninna en lykillinn að skýringu helgirúnanna.
Það lá í niðurlagsorðum gríska tekstans, sem hljóða þann-
ig í þýðingu:
»Og loks skal þessa yfirlýsingu rista á minnis
mark úr hörðum steini með helgu, alþýðlegu og
grísku letri og setja í hof hvert i fyrstu, annari og
þriðju röð, rétt hjá mynd konungsins sem enn lifir«,
Síðasta línan á Kosette-steininum.
Þessir þrír tekstar voru þá allir sarna efnis, ög þar
sem hægt var nú að lesa hinn gríska, þá var hann lykill-
inn að skýringu táknanna í hinum tveim.
Og ekki leið á löngu áður en maður kom fram, sem
kunni að nota hann. Sá hét Frangois Champollion.
Það er Frakklands sómi, af hafa alið hann. Hann var
flestum mönnum fremri að lærdómi og skarpskygni, og
tókst honum á hér um bil 10 árum að komast niður í hin
helgu tákn, levndardóm helgirúnanna. Svingsargátan var
ráðin — dularblæjan, sem um hálfa aðra þúsund ára hafði
hvílt yfir letri Forn-Egipta, var horfin.
Svo sem við mátti búast, táknuðu þær lielgirúnirnar,
sem fyrst voru ráðnar, persónunöfn. Champollion byrj-