Skírnir - 01.12.1908, Side 44

332
Kvenréttindahreyfingin í Ameriku.
kvekarasafnaðanna frá Massachusetts til Virginíu, tækifærí
til þess að kynnast þrælamálinu. Og hún segir sjálf, að
sér hafi fundist skylda sín að tala móti þrælahaldinu,
bæði í tíma og ótíma, hvar og hvenær sem færi ga fst,
ekki einungis innan safnaða sinna, heldur einnig á fund-
um í þrælafrelsisfélögunum. Hún var ein af fyrstu kon-
unum, sem hafði kjark til þess. Þetta líkaði söfnuðunum
illa. Það þótti ósvinna og var óvenjulegt, að konur töl-
uðu á mannfundum utan safnaðanna. Og þetta reið auk
þess bag við hagsmuni margra þeirra, sem verzluðu með
ýmsar vörur frá þrælaeigendum, t. d. baðmull. Kvekar-
ar voru jafnan mjög frjálslyndir í mörgum greinum; samt
gerðu þeir víða ýmsa menn og konur safnaðarræka fyrir
þessar sakir.
En svo var Lukretia Mott mikiis metin, og öll fram-
koma hennar prúð og óaðfinnanleg, að lienni gátu þeir
ekki vikið úr embætti eða úr söfnuðinum.
Ymsar fleiri ágætiskonur voru uppi um þessar mund-
ir, sem tekið hafa mestan og beztan þátt í að lirinda kven-
réttindamálinu af stað, t. d. Lydia Maria Child, Maria
Chapman, Harriet Martineau og þó einkum hin fræga skáld-
kona Harriet Becher Stove, höfundurinn að hinni heims-
frægu sögu »Kofi Tómasar frænda«, sem í rauninni voru
alveg sannsögulegir viðburðir, er hún hafði sjálf þekt.
Sú bók vann þræiamálinu meira gagn en nokkuð annað.
En það var ekki kvenréttindamálið, heldur þræla-
málið og síðar bindindismálið, sem fyist kom þessum kon-
um til þess að fara að fást við almenn mál Um
þessar mundir hafði öflug hreyfing myndast gegn þræla-
sölunni og mátti heita að fyrir lienni stæðu flestir mestu
andans menn og stjórnmálaskörungar Norður-Ameríku, t.
d. þeir Emerson, Longfellow, Channing, Whittier, Garrison,
Wendell Phillips og Horace Greeley.
Þeir Garrison og Horace Greeley voru blaðamenn og
beittu öllum þeim áhrifum sem þeir gátu haft, móti þræla-
sölúnni. Hún jókst með hverju ári. Árið 1776 var tala
þrælanna í Bandaríkjunum 675,000, en árið 1860