Skírnir - 01.12.1908, Síða 45

Kvenréttindahreyfingin i Ameriku.
333
miljón, og 1860, árið sem þrælastríðið hófst, voru þræl-
arnir um 4 miljónir, enda voru settar á fót þrælaræktun-
arstofnauir, eins og gert er með skepnur.
Móti þessari svívirðingu 19. aldarinnar tóku allir
beztu mennirnir að berjast. Skáldin orktu kvæði, sem
sýndu átakanlega þá eymd og ranglæti, sem þrælarnir
urðu að þola, og sorg mæðranna, þegar börn þeirra voru
tekin frá þeim, eða þær sjálfar seldar. Stjórnmálamenn-
irnirnir og blaðamennirnir stofnuðu blöð til þess að ber-
jast móti þessu, og félög, sem bæði karlar og konur gengu
í. Fyrsta félagið móti þrælasölunni var stofnað 1774 af
Benjamín Franklín. Arið 1830 voru þessi félög orðin um
150, í norðurríkjunum. En eftir það fjölgaði þeim svo
mjög, að um 1838 voru þau orðin um 1000, og tóku kon-
ur eins mikinn þátt í þeim og karlmenn.
Sá rnaður sem stóð fremstur í þessu máli og blés í
lúðurinn, sem safnaði öilum beztu mönnum og konum
þjóðarinnar saman til að vinna móti þessu, var William
Grarrison, ritstjóri dagblaðsins Liberator í Boston. Til þess
að gefa mönnum litla hugmynd um þau áhrif, sem blað
hans og ræður muni hafa haft, og áhugann og hitann í
þeim, sem börðust með honum gegn þessu máli, vil eg
setja hér lítið ágrip úr stefnuskrá hans í fyrsta tölublaði
Liberators.
»Eg ætla að vera beiskur eins og sannleikurinn, og
ósveigjanlegur eins og réttlætið ... Eg vil ekki tala með
hógværð um þetta mál. Segið þeim, sem sér hús sitt
brenna, að hann skuli blása hægt í brunalúðurinn. Segið
eiginmanninum, að hann skuli rífa konuna sína með hægð
úr höndum níðingsins, sem svívirðir hana. Segið móður-
inni, að hún skuli draga barnið sitt með hægð út úr eld-
inum. En talið ekki við mig um hógværð í þessu máli.
Eg skal ekki víkja um hársbreidd, o g þ j ó ð i n s k a 1
verða að hiusta á mig. Mér er borið á brýn, að
eg skaði þetta mál með ákafa mínum, og vægðarlausri
baráttu. Þessi ásökun er ósönn. Þótt áhrif mín séu lítil,
þá ná þau þó, um þessar mundir, langt, og menn skulu