Skírnir

Volume

Skírnir - 01.12.1908, Page 65

Skírnir - 01.12.1908, Page 65
Islenzk heimspeki. 353 líkamlegri vinnu. Af því er líklega að nokkru leyti sprottin þessi leti, sem stundum er kvartað um á gáfu- mönnum; þess vegna er Njáll værugjarn og situr oft auð- um höndum. En á Brynjúlfi sannaðist hið fornkveðna: Þótt nátt- úran sé larnin með lurk, o. s. frv. Nýjar efasemdir vakna hjá honum og hann fer nú að glíma við þær voða mót- sagnir, sem hans rökvísa skynsemi finnur í trú þeirri, sem hann hafði verið alinn upp í. Og það her vott um hversu ljóst þessi ungi útróðrarmaður hugsar, að hann verður tvígyðistrúar. Því þegar að er gáð, sést að það sem hann hafði lært var í rauninni þetta, að stjórnend- ur himins og jarðar séu tveir; heitir annar guð en hinn -djöfull og hvorugur almáttugur, en eiga með sér nokkurs konar skinnleik um forlög mannanna og veitir ýmsum betur. Nú kyntist Brynjúlfur (og lærði utanbókar spjalda á milli), Njólu, hinu heimspekisborna guðfræðiskvæði Björns ■Gunnlaugssonar. Þetta var boðskapur frá skyldum anda, og þarna fekk hugur hans hvíld að mestu leyti frá efa- semdum sínum. Það er að segja um stund. Brynjúlfur hefði ekki verið heimspekingur að eðli, hefði Njóla ekki einmitt knúið hann til að hugsa áfram. En guðfræðin ber, eins og búast mátti við eftir ment- un hans, heimspekina hjá honum alveg ofurliði. Heim- spekin var þarna hjá honum einmitt það sem fornu guð- fræðingarnir vildu að hún væri, ambátt guðfræðinnar. Sannleiksleitin var ófrjáls, og því búið að færi líkt og »skyli haltur henda hrein í þáfjalli«. VIII. Þegar Brynjúlfur er á 32. ári verður hann undarlega veikur. Eitthvert heilsuleysi virðist því miður ekki óal- gengt á miklum vitmönnum og mætti nefna þess ýms <læmi frá Paseal (og þó fyr væri) og til Nietzsche. En

x

Skírnir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.