Skírnir - 01.12.1911, Síða 13
Um Hfshætti álsins.
317
seiði við seiði, er nær yfir margar mílur og stendur yflr
nokkra daga, sí iðandi áfram. Er atorkan og áframhaldið
svo mikið, að seiðin skreiðast upp votar klappir, stífluborð
og fleira, er fyrir verður. Ef fossar eru á leiðinni, skreið-
ast þau fram hjá þeim yfir land, ef auðið er. Sumstaðar
á Norðurspáni, Vesturfrakklandi, Vesturenglandi og Ir-
landi eru seiðin veidd unnvörpum l) og höfð til fæðu
handa mönnum og skepnum. Þegar seiðin eru komin i
ósalt vatn, fá þau fljótt á sig lit fullorðna álsins. Melt-
ingarvegurinn endurmyndast, seiðin byrja aftur að taka
fæðu og vaxa nú fljótt; á 4—5 árum nær svo fiskurinn
fullri stærð.
Nú er komið að því, er byrjað var á, álnum i ósöltu
vatni — hringurinn er lokaður.
6. Hrygning álsins.
Frá því heflr áður verið sagt, að æxlunarfæri álsins
ná ekki fullum þroska í ósöltu vatni, en þegar þau byrja
að þroskast, tekur hann allmikilli breytingu, verður að
bjartál. C. G. J. P e t e r s e n, forstöðumaður líffræði-
stöðvarinnar dönsku, færði fyrstur (1896) rök fyrir því,
að þessi ferðabúningur, sem állinn fær í vötnum, væri
gotbúningur. Eftir að állinn er kominn í sjó, verður lítið
sem ekkert vart við hann, nema meðfram löndum, t. d. í
Eystrasalti og dönsku sundunum, eins og áður er sagt.
Uti á rúmsjó hefir
einu sinni fengist 1
áll utan til í Erm-
arsundi og í Mess-
ínasundi hafa þeir
Grassi fengiðnokk-
ura. Þessir álar, ei 3 mynd. Hðfuð a£ fls-hæng úr sjó Myndin sjnir hre ang-
hafa verið svilfiskar, nn ern orðin feiknastór (eftir Schmidt).
‘) Þess eru sögð dæmi, að einn maður veiði á einni nóttu 100—300
pd. af álaseiðum, það verða 150000—500000 seiði. Við Norðursjó eru
glerálar hvergi veiddir, og þegar þeir koma i Eystrasalt er glerálsskeið-
inu lokið, enda er sjór þar lítið saltur.