Ný félagsrit - 01.01.1841, Blaðsíða 17
UM BLODTUKCR. 17
í miklu gengi; hún verBur á Jiann hátt, að rist er í
skinnið með beittum knííi, svosem skeggknífi eða penna-
knífi, liérumbil þumlúngs lángir skurðir eða nokkuð lengri.
Er hún einkum tíbkub við bólgu í liðamótum, túngunni
eða hálskirtlunum, einsog seinna meir verður á drepið.
Horn-blóðtakan ('Cucurbitœ cruentœ) er að
nokkru leiti hin sama sem dreifar-blóbtakan, og er ein-
úngis ólík henni í ]>ví, ab menn hafa við hana horn, eða
smá blóðbolla úr kopar, tini eða gleri, til að sjúga blóðið
út meb, í stað ]>ess að menn í dreifar-blóðtökunni hafa
njarðarvött vættan í volgu vatni til að örfa með honum
/
blóðrásina. Sú er aðferð við horn-blóðtöku á Islandi, að
menn rista fjrst í skinnið, þar sem horniö á að setja,
smá skurbi, hörumbil þumlúngs lánga, og svo djúpa aö
vel dreyri úr hörundinu, mega þeir vera fjórir eða fimm
að tölu, eða jafnvel tleiri; þvínæst taka menn hornstikil,
tíðast af nautshorni, og svo stóran, að taki þrjá eða fjóra
matspæni; er mjótt gat á efra enda hans, svo vart má
títuprjóni í gegnum koma; um efri endann er vafið vætt-
um lyknarbelgi í strút, með opi í kollinum; hinn víðari
endi hornsins er nú settur yfir rispurnar á skinninu, en
hinn mjórra endann með lyknarbelgs-strútnum setur blób-
tökumaður í munn sér, og sýgur síðan út loptið sem innaní
er horninu, en þvínæst lokar hann strútnum í munni
sér með túngunni. Hornið verður vib þetta fast á hör-
undinu, og dettur ekki af fyrr enn það er nærfellt fullt
af blóði, en þegar það er dottiö rná það aptur á setja, á
líkan hátt sem nú var frá greint, svo opt sem henta þykir,
eða rista nýa skurði nálægt þeim fyrri, og setja hornib
þar á, er þetta síðan ítrekað, uns mönnum þykir næg
blóðtakan. Til að stilla blóðið úr rispunum, þá búib er
með hornblóðtökuna, hafa menn samanlagðar* léreptsríur
2