Ný félagsrit - 01.01.1841, Blaðsíða 29

UM BLODTÖKCR.
29
vegu, og eigi jafn hættuleg, eru þau betri vif'gjðrfrar og
hættu minni þegar er blóHb fer utaf líkamanum, en þeg-
ar blæf ir inn, því þá verba þau opt ab brábum bana; er
sú eina lijálpar von ab geta stöbvab þau í tíma og 'veitt
rás blóbsins þángab sem hættuminna er. Blóbtaka er ab-
almebal vib þeim ef inn blæbir, og öldúngis ómissandi
þegar svo stendur á. þessi eru innan-blóbföll hinmark-
verbustu.
a) Blóbfall ab heila (Slagfloð, Apoplexia v:
hæmorrhagia cerebri); frá því er skírt í Læknínga-
kveri mínu, er prentab var í Kaupmannahöfn 1840, á
53ju blabsíbu. Sjúkdómur þessi byrjar optast meb subu
fyrir eyrum, þýngslum í höfbinu, velgju og klýju meb
ónotum fyrir bríngspölunum, og vita menn opt eigi fyrri
til, enn sjúklíngur dettur út af allt í einu sem daubur
væri eba daubvona, meb korri og frobufalli, er munnur-
inn optast skakkur og dregst útá abra hvorja hlibina,
andlitib er rautt, þrútibog bólgib, augun standa út og eru
raubleit, stundum lukt og stundum opin. Sjúkdómur
þessi er jafnan hættulegur og opt bráb - banvænn, fylgir
honum ýmist magnleysi eba ríngl og rænuleysi, svo sjúk-
língur verbur sjaldan jafngóbur æfdángt; hér er þörf
megnar blóbtöku á hjartaæb, svo fljótt sem verbur, og sö
jafnan látib blæba ríllega, svosem svari hálfri annarri mörk
eba tveim mörkum; þvínæst skal vitja læknis úrræba svo
íljótt sem verbur, og náist hann ekki, þá fara meb allt
sem um er getife í læknínga-kverinu.
b) Mænublóbfall (Apoplexia spi/ialis s. hœ-
morrhagia spinulis). Um þab er og getife í læknínga-
kverinu (á Ó7du blabsíbu), og þekkist þab á magnleysi
í fótum, handleggjum eba hvorutveggja (hálfvisnan og
alvisnan). þab kemur helzt á þá menn sem lengi hafa
haft blóbsókn ab mænu, eba dottife hafa á spialdhrvgginn;