Ný félagsrit - 01.01.1841, Page 40
40
UM BLOUTÓKUR.
fara bólgunni, og er sjúkdómur sá kallabur lúngnabólgu-
tak (Pleuro-pneumonia); finnast þá mcrki þau er áfeur
eru talin >10 lúngnabólgu, og samfara eru þeim er tak-
sóttinni fylgja. Nú meb því ab hvorutveggi sjúkdómur-
inn er mjög hættulegur í sjálfu sér, þá má nærri geta
aö eigi muni betur fara ef þeim slær saman, er vib báb-
um J)eiin þörf gófcrar blóbtöku á hjartaæb, og verbur aö
láta blæöa uns takinu linar nokkuö, og liöugra veröur
um andardráttinn fyrir sjúklíngi. Nokkru eptir fyrstu
blóötökuna skal dreifarblóö eöa liornblóö taka á þeim staö
hvar takiö haföi upptök sín, og láta blæöa í volgan bakstur
af drafla eöa hafragrjónum, sem skipt sö um aö hálfri
stundu liöinni. Endurnýa veröur blóötökuna ef ekki
linar takinu innan 8 eöa 10 stunda, og láta blæöa nokkru
minna cnn í fyrsta sinni. Bæöi viö lúngnabólgu og taki
er uppsöluvínsteinn ágætt meöal, einkum ef túngan er
óhrein og gallsmekkur í munni, og er fariö meö á þann
hátt, aö átta ”grön” af honum eru leyst upp í pela af
hreinu köldu vatni, og Jiaraf tekinn inn góöur matspónn
4um sinnum á klukkustundu, en sjúklíngur látinn drekka
volgt vatn þegar hrífa fer; aö Jiriggja eÖa fjögra daga
fresti skal leggja stóran spansflugnaplástur á verkjarstaö-
inn, og leggja graftarsmyrsli ofan í sáriö tvisvar-sinnum
daglega, skal og læknis ráöa leitaö svo fljótt sem veröur
ef kostur er á.
h) Hjartabólga (Carditis) heitir Jiegar bólga
kemur í hjartaö; er hún meö ymsum hætti, allt eptir
J)\í, hver tilefni hennar eru, og hvort hún kemur í hjartaö
aö utanveröu eöa innan. Komi bólgan í hjartaö aö innan
(Endokarditis), byijar hún optastnær meö köldusóttar
aökenníngu, slagæöin slær ótt og optast lint, og fmnst
sjúklíngi sem blóöiö vilji alltjafnt sækja aö hjartanu, en
sjaldan kvartar hann um verkjarstíng í hjartastaönum,