Ný félagsrit - 01.01.1851, Síða 6
6
IIM KVIDD03U
er gjört aö skyldu aí) rannsaka sakamálin, án þess aö
nokkur þurfi ab kæra málib fyrir honum og er þetta aí>
vísu mjög svo óeblilegt.' Vér höfum þegar bent til þess,
ab sakamál eru mál þau, sem snerta þjóbfélagib, og rná
þá álfta svo, sem sýslumabur sé undireins bæbi dómari
og kærandi sakarinnar af hendi þjóbfélagsins. þctta tvö-
falda skylduverk utidirdómarans getur hæglega gjört hann
hlutdrægan gegn hinum grunaba. Vér gátum þess ában,
ab, þó opt sé torvelt ab komast ab sannleikanum, þá er
samt einna ógreibast ab komast eptir honum í sakamál-
um, af því ab þeir, sem sekir eru, leitast jafnan vib ab
leyna honum meb öllu móti. Sá sem rannsaka skal saka-
mál veríur ab hafa eptirtekt á jafnvel hinum lítilfjörleg-
ustu atvikum og vibburbum, og rekja þá hvern ab öbrum,
reyna til ab uppgötva sambandib milli þeirra og samband
þeirra vib glæpina, og tengja síban öll þessi atribi saman.
Til þessa þarf bæbi skarpleika og greind, sameiníngarafl
hugans og mannþekkíngu. En hver hefir ekki opt reynt
á sjálfum sér, ab, ef hann legst meb öllum sálarkröptum
á eitthvert mál, þá er honum mjög svo hætt vib ab sleppa
athygli sínu á öllu öbru, liann einblínir á hinn eina hlut-
inn, en inissir sjónar á öllum öbrum; þab er eins og
áhuginn hleypi í mann einhverju kappi, sem blindar mann.
þab er því ekki kyn, þótt svo kunni hæglega ab fara,
einkum í þeim málunum, þar sem torveldast er ab koma
því upp hver sekur er, ab dómarinn festi heldur en ekki
hugann á atribum þeim, er orbib geta hinum grunaba til
áfellis, og mebölum þeim, er hafa megi til þess ab koma
honum til játníngar, en hlaupi heldur lausum fæti framhjá
atribum þeim, sem orbib gæti í hag hinum grunaba, og
má ekki kenna dómaranum um hlutdrægni þá sem þannig
kann ab kvikna hjá honum, heldur löggjafanum, sem liefir