Ný félagsrit - 01.01.1851, Side 13

UM KVIDDÓMA.
13
eSa brotib er eigi fulisannaí), enda ætti þá alls enga
hegníngu ab leggja á hann, hversu miklar líkur sem kynni
ab vera komnar fram gegn honum, og kynni þá nálega
ab sýnast, sem hefnzt væri ineb þessu á hinum saklausa
fyrir þab, hvab sönnunarlögin eru ónóg gegn hinum seka.
Engu sífeur er regla sú órettvís, ab dæma má hinn ákærba
í málskostnab, jafnvel þó hann verbi álitinn öldúngis
sýkn saka, einúngis fyrir þá sök, ef hann hefir í öndverbu
valdib því — ef til vill án þess hann hafi getab ab því
gjört — ab grunur hefir risib gegn honum, svo mál hefir
fyrir þá sök verib stofnab, og samt er einmitt dæmt, ab
grunur sá se heimildarlaus.
Ver höfum nú minnzt á skipun þá, sem er höfb á
rannsókninni í sakamálum, og á sönnunarreglur þær er
vib eru hafbar eptir lögum vorum, og er þá eptir ab
minnast á hib þribja atribi, er oss þótti ábótavant í meb-
ferbinni á sakamálum á Islandi, en þab er áfríunin til
æbra dóms. I öllum löndum þeim, þar sem mebferbin á
sakamálum er áþekk þeirri sem tíbkast á voru landi, eru
settir yfirdómar til ab prófa úrskurbi undirdómaranna,
og lýsir slíkt reyndar eigi trausti á undirrettunum. Oss
Íslendíngum er veitt ab hafa 3 dómastig (undirdóm, lands-
yfirrettinn og hæstarett). Ver munum eigi fást um þab,
hvort eigi megi heita óeblilegt, ab þurfa skuli ab skjóta
málum undir dómara, sem eru í öbru landi fjarlægu og
ókunnugir eru háttum vorum, ög byggja dóm sinn á
útlögbum frumprófum, ne heldur um þab, hvort eigi mætti
finna þab ab yfirdóminum vorum, ab í honum sitja ekki
nema þrír menn. þab má ab vísu einnig telja meb ókost-
um áfríunarinnar til æbri dóma, ab hún veikir, ef til vill,
samvizkusemi undirdómaranna, er þeir vita af því, ab
eigi er allt undir dómi þeirra komib, en verib getur ab