Ný félagsrit - 01.01.1851, Qupperneq 124

124
UM BRENJNISTKIN A ISLANDI.
<>g þessi þetta jarbskán gjörir, aí> brennisteinsgufan á
hægra meij aí> setjast, og mynda brennisteininn í fasta
hellu. þessvegna verba brennisteinslögin þar svo þykk,
ab Riissef/ffer segir í ferbabók sinni, þau se 18 fóta og
stundum meiri á þykkt (Rússef/f/er, Reisen in Europa,
Asien und Afrika. IV. 317), en á Islandi eru þau
haröla þunn, því brennisteinsgufan rýkur mestöll upp í
loptib, og fellir brennisteininn eins og'dupt ofan á bera
jör&ina, þar sem hún er bæíii laus og sendin, en síöan
feykir vindurinn dupti þessu í burt, jafnskjútt og þaö
myndast. J>aí> eitt ver&ur eptir af brennisteini þeim sem
í gufunni er, sem lendir undir hinu lausa yfirbor&i af
sandi og gipsi, sem opt er þar sem brennisteinsfoldir eru
á Islandi; getur brennisteinshella sú, sem þannig myndast,
or&ib nokkurra fóta þykk, en er þó sjatdnast þykkari en
3—6 þumlúnga.
A nokkrum af hinum grisku eldeyjum, einkum á
Milos og Kimolos eru heilir hraunhellrar fullir af hreinum
brennisteini, vegna þess gufan hefir ekki komizt upp í
loptib; svo er og á Japanseyjum, á Kolombó-ey, og í
eldvarpinu Aleighez á Armenia. Ætli menn hafi gáb a&,
hvort ekki muni tínnast brennisteinn á sama hátt í Kröflu,
Leirhnúk, e&a einhverju ö&ru nýju eldfjalli á íslandi ?
Frásagnir Roberts sýnast benda til þess, og mun iiann
vera sá fyrsti sem heiir rannsaka& Kröflu nákvæmlega nú
á seinni tímurn.
A Islandi eru eldsumbrotin svo- ný, a& öll hin eldri
jar&lög eru sprengd í sundur og sí&an hulin eptir gosin;
blasir svo þa& eitt móti manni ofanjar&ar, sem uppúr
eldvarpinu hefir komiö. Nú er þa& a& sönnu víst, a&
allsta&ar hvar jar&hitareykir koma úr jör&u, eins á ís-
landi og annarsta&ar, þar myndast brennisteinn, klórjárn