Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1882, Page 53

53
sögu íslands, i. b. bl. 291, að þessir fjórir menn, sem hér eru
heygðir, létust á tímabilinu hér um bil 915 til 932. Hallsteinn hefir
þá andazt nær 915. Sagan segir ‘í elli sinni’ bls. 123. Atli og Olver
synir hans skiftu þá arfi. Olver andaðist ungr, enn á hvaða ári,
verðr ekki séð. Atli tók þá arf eptir hann, og bjó í Traðarholti;
hann dó af sárum hér um bil 926. þórðr dofni, sonr hans, var þá
9 vetra, enn 15 vetra var hann, er hann hefndi föður síns, umg32.
Eg skal og geta þess, að 1866 fanst og við Haugavað fornt
spjót eða leifar af því. Spjótið fann Guðný Jónsdóttir, kona Guð-
mundar bónda Ófeigssonar, sem bjó þá i Hraukshlöðu, sem er hjá-
leiga frá Traðarholti; sjá Skýrslu forngripasafnsins í Reykjavík
1863—1866, nr. 121. Spjót þetta var sent safninu, og liggr hjá
Fundinum við Haugavað. í skýrslunni segir, að „gatan hafi sökum
bleytu verjð fœrð upp í einn hólinn (þ. e. hauginn). Höfðu hesta-
fœtr troðið þar upp jörðina, unz sást á spjótið: oddinn í öðrum
bakkanum, enn falinn í hinum“. Nú verðr ekki af þessu séð, við
hvern af haugunum spjótið á að hafa fundizt, enn það vildi eg þó
vita, þvíað auðsætt var, að það myndi þá vera komið út úr þeim
sama haug. Enginn gat sagt mér þetta þar eystra með vissu,
þvíað bæði var Guðný í Hraukshlöðu þá dáin, og alt það fólk það-
an burtu; enn í vor hitti eg hér í Reykjavík Eirík, son þeirra Guð-
mundar og Guðnýjar. Hann er upp alinn í Hraukshlöðu. Sagði
hann mér nú nákvæmlega, hvar móðir sín hefði fundið spjótið, og
að það hefði ekki verið nálægt neinum af haugunum eða utan í
nokkrum hól. Eg sýndi Eiríki uppdráttinn af Haugavaði, sem hann
vel skildi, og sagðist jafnvel geta þekt þúfuna, þar sem spjótið
fanst. Setti eg því merki á uppdráttinn, eftir því sem hann sagði
til, að honum áhorfanda. Hann sagðist glogt muna, að spjótið
sneri í útnorðr og landsuðr; oddr í landsuðr, er það fanst. það
var ekki á aðalveginum, heldr svo sem tvo faðma frá honum fyrir
norðan hann. Spjótið lá yfir mjóvan götuslóða, og var þannig troðin
sundr miðjan. Spjótið fanst litlu sunnar, enn í beina stefnu milli
austasta haugsins og Hrafnshaugs, þó nær hinum fyrnefnda. Eftir
þessari lýsingu hefir spjótið ekki getað verið úr neinum af haug-
unum, enda er það ekki líklegt, þvíað alt, sem þar fanst, lá þétt
saman sem næst miðju hauganna. Spjótið hefir því annaðhvort
týnzt, þá er menn þessir vóru heygðir, eða þá þetta kynni að vera
spjót Hrafns þ>orviðarsonar, sem sagan talar um, sjá bl. 47 hér að
framan, og hafi hann því skotið því frá sér, um leið og Atli lagði
hann í gegn, og spjótið þá farið af skaftinu og þannig týnzt? enn
þetta getr þó ekki orðið nema getgáta, þar sem sagan ekki nefnir
það. Gullrekið hefir spjót þetta getað verið. þar um verðr ekki
sagt, þvíað falinn vantar að mestu, enda mjög ryðbrunnið það sem
eftir er. Enn það á vel við, að Hrafn hafi einmitt fallið á þessum