Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1882, Page 73
73
vegna hefir ekki getað verið haft hér lengi í seli frá Tungu1, þó
að Bolli hefði það þessi ár, sem hann bjó þar, með því að Lauga-
menn höfðu haft það áðr; Tunga á nóg selland annars staðar, því-
að hún á nær allan Svínadal norðr í Mjósund, og dal, sem vestr
úr honum gengr, sem mig minnir heiti Seljadalr. Gnúpuskörð
munu hafa verið hjá Nónborg, sem stendr á fjallsbrúninni að sunn-
anverðu í opinu á Lambadal, sem gengr vestr úr Sælingsdal; þar
er skarð hjá borginni eða gnúpnum.
þ»egar þeir Halldór kómu að, þá bað Bolli Guðrúnu ganga út
úr selinu, „ok svávar, at Guðrún gekk út úr selinu; húngekkofan
fyrir brekkuna, til lækjar þess, er þar féll, ok tók at þvá lérept
sín“. Rétt fyrir neðan endann á Langholti, rennr lœkr þvert niðr
í ána, sem nú heitir Langholtslœkr. Niðr af holtinu og að lœknum
er atlíðandi brekka. þ>etta er sá lœkr, sem Guðrún gekk til, og
sú brekka, sem sagan nefnir; frá selinu og ofan með ánni að lœkn-
um er þó ekki svo allskamt. f>að er víst um 200 faðmar, enn
þegar þeir Halldór gengu út úr selinu aftr, þá gékk Guðrún neð-
an frá lœknum; þetta fer líka vel; Guðrún hefir víst ekki lengi un-
að við lœkinn að lérefta þvotti, þá er svona stóð á.
Síðan fór eg ofan að Laugum; bœrinn stendr undir hlíðinni gagnvart
Tungu. „Sællngsdalslaug“ er þar í brattlendi fyrir ofan túnið ; hafði
hún verið vel hlaðin upp í fyrri daga, að því er gamlir menn hafa sagt
mér. þegar eg var ungr, man eg eftir, að fréttist eitt haust eftir
að miklar rigningar höfðu gengið, að aurskriða mikil væri hlaupin
þar niðr, og hefði skemt mikið og fylt laugina. Nú sést þar ekk-
ert nema ómerkileg hola, og með því ekkert hefir verið við hana
gert síðan, er óvíst, að menn viti, hvar sú upprunalega laug hefir
verið. Nú víkr sögunni til Sturlungu um stund, þegar bardaginn
varð á Sælingsdalsheiffi, og Einar þorgilsson rænti Ingjald á Skarfs-
stöðum, mág Sturlu í Hvammi; þeir ráku þaðan margt fé, og fóru
fram Sælingsdal. þ>egar Sturla frétti ránið, reið hann eftir þeim
Einari við marga menn. þá segir St. III 21, i.b. 6430: „Okerþeir
(Sturla) kómu til Krosshóla, vóru þeir nítján saman. Sá þeirþá, er
þeir Einarr fóru upp um Ránarvöllu“. f>etta getr ekki verið rétt.
Eg hugði að þessu vandlega; fyrst er nú það, að frá Krosshólum
og upp á Ránarvöllu er svo langr vegr, að þeir Sturla hafa ekki
getað séð ferð hinna, þó að ekkert hefði skygt á: f>annig hagar
hér til, að fyrir utan Laugar, enn fyrir framan bœinn Hóla, eru
hólar nokkurir, sem bœrinn dregr nafn af, þeir skyggja hér á;
enn þó að nú að þessir hólar væri ekki, þá gæti samt ekki sézt
frá Krosshólum og upp á Ránarvöllu, þvíað fjallsöxlina, sem
gengr fram fyrir framan Laugar, ber í milli, svo að maðr sér
1) Fyrir framan Tungu, milli og Bollatótta, er og kot, sem heitir Gerði.
5 b