Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.04.1881, Blaðsíða 53
125
um stór vatnsföll, en þó hafa þeir allvíða fiskiklak, helzt
fyrir silunga, t. a. m. í Vebjörgum, Silkiborg og Ála-
borg, og eru það annaðhvort smáfélög eða einstakir
menn, sem að kosta þau. Félagið frá Vebjörgum hefir
frá 1865—1880 haft 4—1200 kr. á ári til framkvæmda, og
bygði sér árið 1870 útklakshús fyrir um 1300 kr., og getur
klakið út minst 250,000 eggjum á ári. Siðustu árin 1876
—79, hefir þar verið klakið út 30—40,000 á ári. Félags-
menn leggja til félagsins 2 kr. á ári, og svo nýtur það
nokkurs styrks hjá öðrum. Sama er og um félagið í
Álaborg; þar er 2 kr. árlegt tillag, og áhöld öll kosta
um 1600 kr., en útklakið hefir síðustu árin verið um
60,000. Norðmenn byrjuðu nokkru fyr en Danir eða
litlu eptir árið 1850; fiskiklök eru þar almenn, og
hefir þeim tekizt að koma löxum í fljót, sem liggja
nyrzt í Finnmörku, en það er sönnun fyrir því, að vel
mætti koma á fiskirækt hér á landi. J>ó fóru Norð-
menn fyrst að gefa málefni þessu alvarlega gaum um
l&55< og stjórnin tók það mjög að sér, kostaði rann-
sóknir og prentun á vegleiðslu til fiskiklaks, og voru
árið 1855 sett í gang 8 stærri tilfæringar á ýmsum
stöðum, auk þeirra sem áður voru, og hafa þær aukizt
ár frá ári. í þeim er klakið út laxi og silungi, og seinni
árin hefir verið rætt mjög um að byrja á að klekja
út hinni amerikönsku sild shad eða alose, sem hrygnir
framarlega í stórám, og jafnvel þorski, án þess að eg
geti sagt um, hvort þetta hafi orðið meira en ráðagjörð.
Norðmönnum má telja það til ágætis, að þeir
verja mjög miklu fé og starfa til þess, að færa sér í
nyt gæði lands síns, og gætu íslendingar bæði lært
mikið af þeim, og ættu líka að taka sér til eptir-
breytni framkvæmdarsemi þeirra í þeim efnum. Meo
því að afla sér þekkingar og kunnáttu, verður starf-
semi til aflans hægri, og hagnýtingin drýgri, en það
er fyrst og fremst hinn einstaki maður, sem verður að