Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.04.1881, Blaðsíða 113
i85
eptir þeim og yíirganga þá, og hafa það þá orðið
öfgar einar og orðaglamur. Til þess má telja Gísla
Brynjúlfsson \ sem er í raun og veru allgott skáld, en
er nokkuð óljós og sérgæðingslegur og forneskjubland-
inn mjög. Sum kvæði hans eru full af veiklaðri við-
kvæmni og óljósu örvæntingarglamri, líkast eins og
þau sé tilraun til þess að sýna, hvað slíkar öfgar geti
gengið langt (t. d. „Faraldur"). Aptur eru sum af
kvæðum hans allgóð (t. d. ,,Reyniviðurinn“). Annar
er Kristján Jónsson1 2. Hann er hugmyndaríkur og
víða fagur, en víða líka fullur gremjufullrar og óþolin-
móðrar skoðunar á lifinu, og spillir ágætri gáfu með
því að gjöra alt lífið að kvalafullri dýílissu. Hjá hon-
um nær hinu hæsta stigi þessi kvalaskáldskapur, sem
ekkert sér annað í lífinu en svartnætti, gremju ogtár,
og sem breytir að óþörfu fegurstu hugsjónum í heipt-
arvofur böls og harma. Harmatölur hans eru ónáttúr-
lega settar í samband við annað (sbr. ,,Sumarkvöld“),
og stundum eru þær þvingaðar, og hafa því eigi slík
áhrif, sem við mætti búast. Sum af kvæðum hans eru
aptur yndisfögur, og mega heita fullkomin listaverk
(t. d. ,,Heimkoman“).
Eigi er samt svo að skilja, að allir hafi rangfært
Jónas og Bjarna, heldur hafa og nokkrir fagurlega
haldið á áfram hlutverki þeirra, er þeir hafa byrjað,
að hefja íslemkan skáldskap úr fornri niffurlægingu
upp á œffra og fegra stig, svo að hann getur orðið
1) Gísli Gíslason Brynjvlfsson er fæddur 3. september
1827, útskr. úr Bessastaðaskóla 1845, og fór samsumars á
háskólann, og lagði síðan stund á fornfræði. Stip. Arnam.
1848, og 1851 meðlimur fornfræðafélagsins. Hann hefir á
síðari árum verið kennari í goðafræði við háskólann.
2) Kristján Jónsson er fæddur 21. júní 1842, og var í
Beykjavíkurskóla frá 1863—1867, og fór þá austur á Vopna-
fjörð og dó þar í marzmánuði 1868. (»Ljóðmæli« hans eru
gefin út í Beykjavík 1872).
Xímarit hins islenzka bókmentafélags. II. 12