Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.04.1881, Blaðsíða 110
182
Jónas Hallgrímsson1 er samtímis Bjarna, og hefir
lík áhrif á tíðarandann og hann. Hann hefir eigi hug-
sjónargáfu til jafns við Bjarna, en hann hefir óviðjafn-
anlega lipurð, blíðu og inndæli til að bera. Hugsunin
er hrein og ómeinguð, vær og þýð, en aldrei marg-
tekin eða fátækleg, búningurinn jafnan mjög lipur,
rímið liðugt og málið óvenjulega fagurt og vandað.
Sérstaklega er ágætt alt það í kvæðum hans, er til
náttúrunnar kemur, því að hann hlerar óvenjulega
næmt hið hulda mál hennar, og þýðir það svo ljúft
og blíðlega, að menn hyggjast heyra náttúruna mæla
sjálfa. Hann er hinn fyrsti, frá því er Eggert dó,
sem hefir náttúruna að meistara sínum, en hann hefir
líka gjört það svo, að engi hefir síðan betur gjört.
Viðkvæmnin ríkir allmjög hjá honum, en hann fersvo
vel með hana, að hún kemur að eins fram sem næm
og blíð tilfinning, og prýðir því hvervetna en óprýðir
eigi. Hann er og gott ádeiluskáld, og beitti hann því
mest við alþingi og stjórnina, eins og hún var þá, því
Jónas var ákafur og einbeittur frelsismaður, og þoldi
með engu móti nokkra hömlu á því, og bera bezt
vitni um það greinir þær sumar, er hann ritaði í Fjölni.
Hann er nokkuð bundinn hinum þýzku skáldum, eink-
um Schtller og Heine, og má vel finna anda Heines í
mörgum af kvæðum hans, t. d. „á sjó og landi“
og víðar. Heine er og auðfundinn í ástavísum
hans sumum hverjum t. d. „söknuður“. Hann hefir
þýtt nokkur kvæði eptir Schiller og Heine, og er helzt
þeirra „Dagrúnarharmur“ (Die Kindcsmörderin); það
1) Jónas Hallgrímsson er fæddur 16. nóv. 1807, útskr. úr
Bessastaðaskóla 1829, og var þá skrifari hjá Ulstrup bæjar-
fógeta í Reykjavík. Síðan fór hann utan 1832 og stundaði
náttúrufræði, og fór síðan náttúrufræðilegar ferðir um ísland.
Hann dó 26. maí 1845. (#Ljóðmæli« gefin út í Kaupmanna-
höfn 1847).