Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.04.1881, Page 54

126
starfa að þessu, og svo verður landstjórnin að rétta
hönd þar sem við þarf, og um þarfir almennings er að
gjöra. En það er ætíð, þar sem um atvinnuvegina er
að ræða; þeir eiga að gefa þjóðinni viðurværi, krapta
til að starfa með og alla velsæld.
En úr því eg hefi nefnt Noreg, verð eg að minn-
ast á atburð, sem Norðmenn sjálfir jelja sér til sóma.
Fátækur handiðnamaður, Jakob Sandungen í Eker,
fann af eigin eptirtekt aðferðina að frjóvga fiskhrogn
um 1848, löngu áður en ritað var um fiskirækt þessa
í Noregi. Hann var fátækur, hjó sig í fótinn, og sat
verklaus við fljótsbakkana, horfði á silungana, og tók
þá eptir hrygningu þeirra. Honum kom þá til hugar
að blanda saman hrognum og svilum, veiddi nokkra
fiska, kreisti hrogn og svil saman í skál, og lagði svo
hrognkornin hér og hvar milli steina f læk, þar sem
að enginn silungur var áður. Nokkrum árum eptir
gekk silungur í lækinn, og var það sá, er hann hafði
klakið út. Enginn vildi taka ráðum hans að fjölga
fiskum, sumir spottuðu hann, og aðrir hneyksluðust, að
hann skyldi freista skaparans á þann hátt; en svo fór,
að Hetting, sem ásamt með háskólakennara Rash,
sem vísindamanni, starfaði að því að gjöra fiskiklak
alment í Noregi, sjö árum síðar tók hann sér til að-
stoðar, og reyndist hann þá vel.
Eg fer nú að lýsa fiskiklakinu, og verður þá fyrst
að geta þess, að eg sé mér eigi fært að gjöra það svo,
að það geti verið alveg áreiðanleg leiðbeining eða
vegleiðsla til þess að menn eptir því geti klakið fiska
út. að er einnig erlendis álitið, að nauðsyn beri til
þess, að þeir, sem vilja klekja út fiskum, fái fyrst per-
sönulega tilsögn, því ef að menn fara eptir lýsingum,
og það þó að þær sé mjög nákvæmar, þarf ekki mik-
ið út af að bera eða koma fyrir, og þá misheppnast
fyrir eitthvert lítilræði, sem ekki hefir verið tekið fram,