Eimreiðin - 01.01.1901, Side 41

4i
en þeim hafði komið saman um að setja ekki fundinn fyr en þeir
Hafliði og Sigurður kæmu fram, til þess að allir atkvæðisbærir
menn sveitarinnar gætu verið við. Af því að félagið átti mest-
megnis að verða búnaðarfélag, var það afráðið, að aðeins bændur
skyldu hafa atkvæðisrétt um félagsstofnunina og eins um hinar
búnaðarlegu framkvæmdir þess, ef það kæmist á. Peir höfðu
komið sér saman um þetta þórður og presturinn og þá var nú
svo sem ekki til mikils fyrir aðra að vera að malda í móinn; úr-
skurður þeirra beggja í sameiningu var sá dómur, sem ekki varð
hrundið, eða svo var alment álitið.
I sama bili og stóra átta daga verkið á þilinu í herbergi Sig-
urðar sló 2, stóð hann upp af rúminu, sem hann hafði setið á
um hríð, og sagði: »Pað er undir þér sjálfum komið, Hafliði,
hvort þetta liggur fyrir börnunum þínum, eða ekki. Ef þú gengur
að samningnum við mig, þá veiztu það, að þú mátt reiða þig á
mig, en ef þú gerir það ekki, þá neyðist ég til að kalla skuldina
af þér með rentum og renturentum, og þó ég sé ekki fróður, þá
veit ég það, að skuldin er rétt og þú verður að gjalda hana;
segðu því fljótt til, af eða á, því nú verðum við að fara fram úr
þessu.«
Eað var ekkert gleðibragð á Hafliða, þar sem hann sat á
kistunni gegnt rúminu og sneri húfunni sinni milli handanna. Hann
leit út eins og hann væri orðinn mörgum árum eldri, en síðasta
sunnudag. Eað hafði verið hörð barátta, sem hann hafði háð við
sjálfan sig. Annars vegar ógnaði skuldagreiðslan, fjárþrotið og
sveitin, en hins vegar var hið ginnandi tilboð Sigurðar, að sleppa
skuldinni og greiða honum 6 ær eða þeirra virði í þokkabót, ef
hann aðeins vildi selja sannfæringuna og berjast með hnúum og
hnefum móti félaginu og þegja síðan til fulls um kaupskapinn.
Honum fanst það synd af sér, að tala móti sannfæringu sinni
og spilla með því fyrir þörfu málefni; honum fanst að hann
mundi ekki geta upp á nokkurn mann litið á eftir; en var það þó
ekki enn meiri synd, að steypa öllum þeim, sem hann elskaði
mest, í eymd og volæði; honum fanst sig hrylla enn þá meira
við því.
»Hvað segirðu um þetta, Hafliði, ætlarðu að ganga að eða
frá?« sagði Sigurður aftur, þar sem hann stóð á gólfinu og horfði
lymskulegum rannsóknaraugum á Hafliða.
»Ég neyðist til að ganga að því,« sagði Hafliði; *en þú mátt