Eimreiðin - 01.09.1901, Blaðsíða 45

205
um það, að Tyrtæos hafi verið sendur frá Aþenuborg til að storka
Spartvequm, en hún er með öllu ósennileg. Ef til vill hefir hann verið
innfluttur íóni eða Aþeningur, ef til vill borinn og barnfæddur Lakverji;
nokkur af kvæðum hans eru ort á mállýzkuíóna, en önnur á mállýzku Dóra.
Flestum grískum skáldum vóru báðar mállýzkurnar tamar. Frá ástand-
inu í Aþenuborg á undan löggjöf Drakóns mætti segja ljósar, og eins
frá löggjöf Drakóns og Sólóns. Enn fremur þyrfti að taka það fram,
á hvaða tíma þetta gerist. Við löggjöf Drakóns og Sólons er hvorki
nefnd öld eða ár. Þar sem minst er á einvaldsstjórn í grískum borg-
um, bls. 42, væri þörf á því að skýra málið betur og meðal annars
benda á það, hvernig hún oftast nær studdist við lægri stéttiraar. Bls.
43 er sagt, að Æólar hafi hrokkið frá Pelopsey til Lesbos og Litlu-
Asíustranda; hér ætti að geta þess, að víst er, að mjög mikill hluti
Æóla þar eystra var kominn frá Norður-Grikklandi, einkum Þessalíu.
Bls. 44 er svo lýst nýlenduborgum Grikkja á Sikiley og Ítalíu: »Með
því að þjóð sú, er þar var fyrir, var náskyld Grikkjum, var hægt um
vik fyrir hana að taka þá í borgaratölu eða bandamanna í borgum
sínum«. Þetta er mjög vafasamt. Á Suður-Ítalíu og Sikiley bjuggu
margar þjóðir og sumar þeirra mjög fjarskyldar, eða jafnvel óskyldar
Grikkjum, og við vitum, að grísku borgirnar áttu í sífeldum stríðum
við innlendu þjóðirnar og drotnuðu yfir þeim með harðri hendi, enda
vóru sumar þessar nýlendur lítið annað en ræningjabæli, sem kúguðu
nágrennið miskunnarlaust. Frásögnin um Persastríðin er einkar-góð; þó
kann ég ekki við orðið Laugahlið sem þýðingu á Þermopýlai, þó það
í sjálfu sér sé réttara en Laugaskarð, sem nú er komið inn í málið og
engin þörf á að útrýma. Bls. 56 er talað um sigurboga í Aþenuborg
á dögum Períklesar. Þeir þekktust ekki á Grikklandi fyr en löngu
seinna. Bls. 57 hefði þurft að tala nákvæmar um tilraun þá, er
Aþenumenn gerðu til að mynda ríkjasamband á Norður-Grikklandi og
Þúkídídes segir frá í fyrstu bók sinni. Á sömu bls. er getið friðarins
milli Persa og Grikkja. Menn efast nú um, hvort nokkur formlegur
friður hafi saminn verið, og talsverðar líkur eru fyrir því, að stríðið hafi
smásaman fallið í dá. Lýsingin á Kleóni (bls. 59) er í samræmi við
flesta eldri sagnaritara, en nú á dögum hallast menn að hinu, að hann
hafi haft marga kosti til að bera sem stjórnmálamaður, þó hann stund-
um færi með öfgar. Bls. 61 er talað um Sikileyjarförina, og hefði hér
verið þörf á að geta þess, að hugmyndin um útríki á Sikiley er eldri
en Alkibíades; Aþeningar vóru hér háðir verzlunarpólitík forfeðra sinna.
Bls. 69 er sagt um Grikki þá, er austur fóru með Kýrosi: »Auk þess
urðu þeir1 foringjalausir, því að Tissafernes jarl drap þá1 með prettum«.
Þetta er hálfstirt; hverja drap Tissafernes? Grikki eða foringjana?
Auðvitað sést það á meiningunni, að hann drap foringjana, en það af-
sakar ekki ónákvæmni málsins. Á bls 71 er sagt frá upphefð Þebu-
manna. Hér þarf að taka það skýrt fram, að það atkvæði í Anlalkídasar-
friðnum, að öll grísk rfki skyldu vera sjálfstæð, miðaði beinlínis að því,
að leysa Boiótasambandið, og þá um leið rýra vald Þebuborgar, og
enn fremur koma í veg fyrir slík ríkjasambönd framvegis, er Spartverjum
1 Einkent af ritdómara.