Eimreiðin - 01.09.1901, Blaðsíða 50

210
samverkamenn. Rit hans var einkar-þarft og gagnlegt íslenzkum bænd-
um og sjálfum honum til sóma. Búnaðarfélag suðuramtsins tók »Bún-
aðarriti» Hermanns mjög vel. Það keypti árlega af ritinu »svo mörg
eintök, sem nam alt að 400 kr. og lét félagsmönnum það eftir
ókeypis«.
Arið 1899 komst Búnaðarfélag íslands á fót, og er nú »Búnaðar-
rit« Hermanns orðin eign þess. Framkvæmdarstjórn félagsins heldur
ritinu áfram með óbreyttu nafni.
Þessi fyrsti árgangur (sem í raun og veru er 14. árgangur) er í
2 heftum.
Fyrsta ritgerðin er: »Yfirlit yfir störf búnaðarfélags suðuramtsins«
eftir H. Kr. Fribriksson. Ritgerð þessi (sem er skift milli beggja heft-
anna) er stutt ágrip af sögu búnaðarfélags suðuramtsins (1837—1899).
Höfundurinn var sjálfur forseti félagsins og stýrði málum þess með al-
kunnum dugnaði í fjölmörg ár (1868—1899). Hann var þess vegna
manna færastur til semja yfirlit þetta, sem hefir mikið sögulegt gildi
fyrir búnað íslands á 19. öldinni.
Auk þess eru í »Búnaðarritinu« þessar ritgerðir:
»Nautgriparæktin í Danmörku« eftir Sigurb Sigur'bsscm. í ritgerð
þessari færir höf. fram ástæður fyrir því, að nautgriparæktinni hefir á
seinustu árum fleygt áfram í Danmörku. »Pað, sem einkum hefir stutt
að framförum nautpeningsræktarinnar og flýtt fyrir þeim, er þetta: 1.
Sýningar á nautgripum. 2. Búnaðarfundir. 3. Kynbóta-félög. 4. Skýrslur
og töflur yfir arð og tilkostnað nautgripa eða kúpeningsins«. Ritgjörð
þessi er góð og þörf bending til íslendinga um það, að þeir geti lært
afaimikið af Dönum, að því er nautgriparækt snertir,
»Frá Norðurbotnum« eftir Einar Helgason. Grein þessi er stutt
lýsing á búnaði og landi í Norðurbotnum. Þannig eru nefnd nyrzstu
héruðin í Svíþjóð með fram Helsingjabotni.
»Landbúnaðurinn á síðasta þingi« (1899) eftir Þórhall Bjarnar-
son. Höf. bendir á, að þingið 1899 hafi verið »langörlátasta þingið
við landbúnaðinn«, en samt sé búnaðarstyrkur Dana tiltölulega miklu
hærri en íslenzki búnaðarstyrkurinn. Og auk þess er »hjá Dönum alt
í bezta blóma undir«. Höf. sýnir fram á, hvernig styrknum er varið:
Til búnaðarfélaga, búnaðarskóla, kenslu í mjólkurmeðferð, »gróðrar til-
rauna«, rannsókna á byggingarefnum landsins og leiðbeiningar í húsa-
gerð o. s. frv. Yfirleitt er styrknum varið mjög vel. En það þarf á
miklu fé að halda. »Allir vér, sem elskum landið og viljum græða það,
verðum að krefjast margfalt stærri framlaga til landbúnaðarins, vitandi
það og játandi, að framfarirnar eru hjóm og hégómi, ef sjálft landið
verður eigi ræktað«. Höf. er fullviss um, að landbúnaðurinn á íslandi
fái ávalt meiri og meiri styrk hjá. alþingi, meðan þess er þörf. f’að er
óskandi og vonandi, að þetta rætist. Ritgerð þessi er vel ritin. Hún
ber vott um einlæga ættjarðarást, eins og alt sem höf. ritar.
»Helztu ritgerðir í búnaðarritum Hermanns Jónassonar«. Þessi
grein er skrá yfir helztu ritgerðir, sem eru prentaðar í »Búnaðarritinu«
1887—1899. Þær eru 46 að tölu.
»Um karbólsýrubaðið« eftir H. Kr. Fribriksson. Eins og kunn-
ugt er, hefir höf. ritað mjög mikið um fjárkláðalækningar. Hann