Eimreiðin - 01.09.1909, Blaðsíða 73

233
kenna fyrirlitningar oghroka af. í Leysingu drepur Guðmundur Mag-
nússon á uppivöðslusemi og rosta norsks skipstjóra við þá, og
meinleysi íslenzkra verkmanna og annarra, er við slíka ribbalda er að
skifta.
»Ilt er illur að vera,« segir máltækið. Pað er mikill vaíí á,
hve oft sú verður raunin á, eftir því sem til háttar enn þá í mann-
félaginu. En hitt er víst, að ilt er þeim, sem minni máttar er.
Bæði einstaklingum og þjóðum er gjarnt á að ráðast þar á garð-
ana, sem þeir eru lægstir fyrir og sýna fimleik sinn á að stökkva
þar yfir þá — »ásækja smærri fiska stærri fiskar«, sem sagt er
í einu hinu stórfeldasta spekikvæði, er ort hefir verið á íslenzku.
Athugasemdir.
J) (Bls. 207) Við setningu alþingis 1845 sagði konungsfulltrúi: »Eg vissi með sjálfum
mér, að enginn mundi geta gengið að þessu starfi með meiri áhuga og löngun til
að vinna landinu gagn en ég,« — — — »Skyldi því jafnvel bera svo að höndum,
að ég áliti það skyldu mína endur og sinnum, að mæla móti því, sem þingmönn-
um eða meirihluta þeirra litist, skyldi það bera að höndum, að ég yrði, þegar
málin verða rædd, að taka til greina þau atriði, sem ég álít, að stjórnin geti ekki
slept fram hjá sér, jafnvel þó þau, þegar einungis er litið tillslands, kynnu
máske virðast þingmönnum ekki geta verið svo mikils áríðandi, þá treysti ég samt
því, að ég ekki fyrir þá skuld veiki það traust, sem ég vona, að ég
hafi áður aflað mér, með því að keppa af hreinum og einlægum vilja
til hins sama takmarks, sem er mið allra athafna samkomu þessarar,
nefnilega vaxandi velferð íslands« (Alþtíð. 184:5, bls. 7 — 8). Leturbreyt.
gerð af mér.
2) (Bls. 209) Poestion segir, að Kossúth hafi orðið aðdáunargoð íslendinga, sakir
dýrkunar Gísla á honum, sem sjá megi af vísunni: »Mér er sem eg sjái hann Kossúth
með svipu langa teyma hross út« (þannig hefir P. vísuna). Hún hafi verið ort um
einn sétta-bekking, er hafi gert sér upp veiki, til þess að geta skemt sér á hest-
baki. Hafi það verið mikill hestamaður, og félagar hans hafi kallað hann Kossúth.
Poestion, Islándische Dichter der Neuzeit, 411.
3) (Bls. 210) Poestion þykir hatur Gísla á Austurríki hlægilegt: »Einen Cyklus von
Liedern (Magýaraljóð) widmete Gísli den Befreiungskámpfen der Magyaren, fiir die er
eine ganz besondere Sympathie bekundete, und úber die er auch in den beiden
Jahrgángen des »Norðurfari« lange von einem gradezu lácherlichen Hasse gegen
Österreich erfiillte Aufsátze schrieb. Isl. Dichter, bls. 411.
4) (Bls. 212) Ef það má leggja mark á þetta, þyrfti það rannsókna við, hvort það er
ekki, að minsta kosti, ónákvæmlega að orði komist, er Hannes Hafstein segir í
grein um þjóðfundinn (Andv. 1902, bls. 14) um ársbyrjun 1851: »Jregar árið 1851
gekk í garð, var því heilsað sem viðreisnarári þjóðarinnar, af því menn treystu því,
að hún á því fengi nýja stjórnarbót og ný sambandslög við Dani«. Dr. Þorv. Thórodd-
sen hefir bent á það í Æfisögu Péturs biskups, að það þyrfti að rita rækilegar um
þjóðfundinn en gert hefir verið.