Eimreiðin - 01.01.1911, Blaðsíða 76
get bezt séð, er prýðisvel af hendi leyst, er hún ekki blá í nútíðarmálinu heldur.
Er líklegt, að vér Islendingar megum vænta oss mikils góðs af ungfrúnni þegar
stundir líða. S. N.
UM fjÓÐRÉTTARSTÖÐU ÍSLANDS («Islands folksráttsliga stállning«) hefir
ritstjóri Ragnar Lundborg í Uppsölum skrifað ritgerð í »Statsvetenskaplig Tid-
skrift« (Lund 1910), og er hún einskonar útdráttur og áframhald af hinum fyrri rit-
um hans um sama efni, og kenningarnar auðvitað hinar sömu. Hann skýrir þar og
frá samningi millilandanefndarinnar og afdrifum hans hjá alþingi, og segir, að þó
minna hafi úr orðið en til var var stefnt, þá liafi þó nefndarstarfið haft þá þýðingu,
að það hafi bert orðið, að Danir séu nú fúsir til að semja við Islendinga og viður-
kenna ísland sem ríki, og þá um leið að hverfa frá stefnu sinni frá 1871, er stöðu-
lögin voru á bygð. A hr. Lundborg þakkir skilið fyrir áhuga sinn á sjálfstæðis-
máli voru og sívakandi góðvild í vorn garð. V. G.
UM SKYLDLEIKA HETJUKVÆÐANNA í SÆMUNDAREDDU (»Om det
indbyrdes Forhold mellem Heltekvadene i den ældre Edda«. Khöfn 1910) hefir
kennari við Sóreyjarskóla dr. Henrik Ussing nýlega ritað bók (doktorsritgerð),
þar sem gerð er grein fyrir hverju þeirra um sig og sambandi þeirra og afstöðu
hvers við annað, hvert þeirra sé eldra og hvert yngra, og hvað hvert þeirra hafi
fengið að láni frá öðru eða orðið fyrir áhrifum af því. Er þetta svo flókið mál,
að ógerningur er að reyna að skýra frá efni bókarinnar í fám línum, og látum vér
því nægja að benda þeim mönnum, er þetta vilja kynna sér, á bókina sjálfa, sem
margur íslendingur mundi hafa gaman af að sjá og fræðast af. V. G,
UM EINAR JÓNSSON MYNDHÖGGVARA hefir dr. M. Gruner í Berlín
ritað alllanga ritgerð í hið þjóðkunna myndablað »Illustrirte Zeitung« (24. nóv.
1910), þar sem hann lýsir fyrst æsku Einars og uppvexti og náttúrunni kringum
heimili hans Galtarfell, og því næst myndagerð hans. Fylgja þar með myndir af
12 höggmyndum Einars, og eru þær, eins og vænta má í því riti, svo prýðilega
prentaðar sem bezt má verða. Ritgerð dr. Gruners er og hin snjallasta að öllu leyti,
ekki aðeins að því, er snertir skarpan og ljósan skilning á myndverkum Einars,
sem þó eru nokkuð dularfullar, heldur og lýsing hans á hinni stórfeldu og minn-
ingaríku náttúru suðurlandsins íslenzka og sveitalífinu þar. Endar hann ritgerð sína
með því að geta þess, að æfibraut Einars hafi hingað til verið fremur þyrnum
stráð en gulli gróin, en nú geri hann ráð fyrir að setjast að á í*ýzkalandi, og sé
þá vonandi, að Pjóðverjar kunni að meta listaverk hans, svo að úr rakni fyrir
honum. V. G.
FJÓRÐA ÍSLANDSFERÐIN MÍN (»Meine vierte Islandsreise«) heitir ritgerð,
sem kaupmaður Heinrich Erkes í Köln hefir ritað í tímaritið »Globus« XCVIII, 20
(des. 1910), þar sem hann lýsir ferðalagi sínu og sonar síns á Islandi sumarið
1910, einkum um Melrakkasléttu, Ódáðahraun og Dyngjufjöll, og fylgja þar með 4
myndir. Er sú ritgerð aðallega ætluð vísindamönnum, en í blaðinu »Rheinische
Zeitung« nr. 269—277 (19.—29. nóv. 1910) er aftur alþýðlegri lýsing á ferðalagi
hans um Melrakkasléttu, og er hún svo fjörugt og skemtilega skrifuð, að unun er
að lesa. Er auðséð, að maðurinn er bæði glöggskygn og fróður og kann vel á
penna að halda. V. G.