Eimreiðin - 01.05.1914, Qupperneq 11

87
Nóg er af þanginu á íslandi. Væri ekki ómaksins vert fyrir
einhverja framtakssama íslendinga að reyna að breyta einhverju af
öllum þeim þanghaugum í dýrindis silkistranga?
V. G.
Reykjavíkurförin.
Ferb til Reykjavíkur í júlí 1856.
Þegar ég var 16 ára gömul, vildi móðurbróðir minn, dr. Jón
Hjaltalín, fá mig suður, í þeim tilgangi, að ég lærði þar meira en
heima fyrir. Faðir minn var maður, sem unni allri mentun, og vildi
hann því ekki að ég hafnaði því. En nú var úr vöndu að ráða, að
komast suður, þvi í þann tíma voru ekki gufuskipin, og lítið um sjó-
ferðir; svo ekki var um annað að tala, en fara landveg. En þá vant-
aði íylgdarmann, því í þá daga voru fáir, sem vissu leið til höfuðstað-
arins. Einn maður í sveitinni hafði einu sinni farið suður, þegar hann
var ungur, en honum var ekki trúað til að fylgja mér. Þá var það,
að Jón bróðir minn, sem þá var við verzlun á Búðum, útvegaði bónda
þar í sveitinni, sem Gísli hét, og var auknefndur *óvenja«. Hann
var myndarlegur maður, góður og guðhræddur, en hafði fremur stirða
lund. Hann var fús til fararinnar, því hann var virðingagjarn, og þótt-
ist mikill af því, að hann var sá eini þar í nágrenninu, sem vissi
leið suður.
Nú var farið að útbúa telpuna, sauma peysuföt, engar dagtreyjur,
engin hvít brjóst, eða þesskonar »útflúr«, sem nú tíðkast; að eins einn
silkibekkjarklútur um hálsinn, og mundi engin vinnukona nú á dögum
gera sig ánægða með slíkan útbúnað, sem þá þótti fullgóður. Sæng-
uríöt voru líka saumuð. Smíðaður var pallkistill, og í hann voru látn-
ar handlínur, sem nú kallast vasaklútar, bekkjarklútar og rósaklútar,
sem þá tíðkuðust. Til ferðarinnar voru ætlaðir 3 hestar, og einn þeirra
áburðarhestur, undir sængurföt m. fl. Svo var ákveðið að leggja af
stað vissan dag, hinn 6. júlí, og kom Gísli kvöldið áður, enda lagt af
af stað daginn eftir.
Skilnaðarstundin við móðurina var þung. Faðir okkar fylgdi okk-
ur upp undir Tröllaháls, og skildist þar við okkur, eftir að hafa talað
nokkur hughreystingarorð við mig. Síðan fórum við sem leið liggur
inn að Hraunsfirði, og þaðan yfir fjallið. Bóndinn í Hraunsfirði hét
Kári Konráðsson, hann fylgdi okkur upp á fjallið, og yfir steinboga
milli tveggja gjáa, sem var svo mjór, að ég varð dauðhrædd, og þorði
ekki öðru, en fara af baki og teyma hestinn yfir hann, og gekk hann
þó með hálfum huga, því ekki hafði ég áður vanist svaðilförum. Síðan