Eimreiðin - 01.05.1914, Blaðsíða 29

io5
svo hætt við, að berklagerillinn geti náð tökum á mönnum, —
bjargráð líkamans enn þá í ólagi og mótstöðuaflið minna en ella.
Inflúensan — eins og hún hefir hagað sér síðustu árin — er ekki
hættulegur sjúkdómur í sjálfu sér, nema helzt á drykkjumönn-
um og gamalmennum; en hún er stórhættuleg ungu fólki, einmitt
af því, að hætt er við, að hún geri líkaman að gróðrarstíu fyrir
berklaveiki, með því að veikla hann. Hún á því eflaust sök á
dauða fleiri manna, en henni er um kent.
En þótt líkaminn sé heill og hraustur, sem kallað er, þá er
samt munur á móttækileik manna fyrir næma sjúkdóma, og ekki
sízt berklaveiki. Menn eru, eins og allir vita, mjög misjafnlega
bygðir frá náttúrunnar hendi. I’að er talið víst, að eitt bygging-
arlag öðru fremur geri menn móttækilegri fyrir berklaveiki: Flatt
brjóst, langur hdls og signar og afsleppar herðar m. ö. o. lítil
lungu. Pví stærra og hvelfdara sem brjóstholið er, því stærri
eru lungun og því öflugri verður andardrátturinn. En þar höfum
vér hitann úr og þangað sækjum vér afl og fjör.
ARFGENGI.
Er berklaveikin arfgeng?
Sú skoðun hefir rutt sér mjög til rúms á síðari árum, aö
berklaveikin sé ekki arfgeng, eða a. m. k. hvergi nærri eins mikil
brögð að arfgengi hennar og áður var talið. Yfir höfuð minkar
trúin á arfgengi margra sjúkdóma. Holdsveikin var t. d. lengi
vel talin erfðasjúkdómur, en nú er hún eingöngu talin næm, en
alls ekki arfgeng. Að mönnum hættir við að rugla slíku saman,
kemur af því, að komi sami sjúkdómur oft fyrir hjá nánu skyld-
fólki, þá er erfitt að greina á milli þess, sem menn fá hver af
öðrum við nána sambúð, og þess, sem fengið er að erfðum eða
liggur í blóðinu, eins og sagt er. Pað þarf nákvæma rannsókn
°g glögga athugun, til að rugla ekki þessu tvennu saman, og því
hefir þetta svo lengi vafist fyrir mönnum, einkum meðan sótt-
kveikjur þær, er sjúkdómunum valda, voru ekki fundnar. Að vísu
verður ekki þvertekið fyrir það sem stendur, að berklaveikin geti
í stöku tilfellum gengið í erfðir, en óhætt mun að fullyrða, að
það er nauða-sjaldan.
En það er aunnað, sem erfist, og það er móttækileikinn fyrir
veikina — byggingar eð'a skapnaðarlagið. Pað er áreiðanlega
arfgengt. Én þetta er ekki með öllu óviðráðanlegt. Pað er að