Morgunblaðið - 23.03.2001, Blaðsíða 22

LANDIÐ
22 FÖSTUDAGUR 23. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Þorlákshöfn - Fyrir tæpu ári fengu
íþróttafélögin í Þorlákshöfn afnot
af aðstöðu sem sveitarfélagið Ölfus
hafði notað fyrir starfsemi sína áð-
ur en flutt var í nýja ráðhúsið. Til
að aðstaðan nýttist sem best vant-
aði sjónvarp og myndbandstæki.
Bæjarstjórn Ölfuss gaf Umf. Þór
myndbandstæki í 40 ára afmæl-
isgjöf á síðasta ári og nú fyrir
skömmu færðu Kiwanismenn Umf.
Þór og Knattspyrnufélaginu Ægi
myndarlegt sjónvarp að gjöf. Þeir
Reynir Guðfinnsson, formaður Æg-
is, og Jón H. Sigurmundsson, for-
maður Þórs, veittu sjónvarpinu við-
töku. Það voru þeir Þorleifur
Björgvinsson, formaður styrkt-
arnefndar, og Ragnar Matthías Sig-
urðsson, forseti Kiwanisklúbbsins
Ölvers, sem afhentu.
Morgunblaðið/Jón H. Sigurmundsson
Reynir Guðfinnsson, formaður
Knattspyrnufélagsins Ægis, og
Jón H. Sigurmundsson, formað-
ur Umf. Þórs, veita viðtöku sjón-
varpi frá Kiwanismönnum, Þor-
leifi Björgvinssyni, formanni
styrktarnefndar, og Ragnari M.
Sigurðssyni forseta.
Kiwanis-
klúbburinn
Ölver gaf
sjónvarp
Hvammstanga - Undirritaður hefur
verið samningur um fjarvinnslu milli
Þjóðminjasafns Íslands og Forsvars
ehf. á Hvammstanga. Samningurinn
kveður á um að Forsvar ehf. annast
skráningu í gagnagrunninn Sarp,
sem Þjóðminjasafn hefur látið búa
til. Sarpur er gagnagrunnur í kerf-
inu Lotus Notes og á að hýsa hvers
kyns gögn um fornminjar, muni á
söfnum, myndasöfn og aðrar upplýs-
ingar sem nýtast við vörslu safnaðra
heimilda og muna. Samningurinn
var undirritaður í Byggðasafninu á
Reykjum í Hrútafirði af Margréti
Hallgrímsdóttur þjóðminjaverði og
Karli Sigurgeirssyni, framkvæmda-
stjóra Forsvars ehf. Valin til undir-
ritunar var gestastofan í Tungu-
nessbæ, sem er til húsa í safninu.
Viðstaddir voru stjórn Forsvars ehf.
og fjármálastjóri Þjóðminjasafns,
ásamt Pétri Jónssyni, forstöðumanni
byggðasafnsins.
Skv. samningnum er Forsvari ehf.
heimilt að annast skráningu fyrir
önnur söfn sem gerst hafa aðilar að
Sarpi og hefur þá helst komið til
greina Byggðasafnið á Reykjum.
Margrét sagði ánægjulegt að sam-
starfið væri komið á og kvað samn-
inginn eflaust styrkja safnaumhverfi
á svæðinu. Skráning muna væri mik-
ilvægur þáttur í hlutverki safna og
auðveldaði aðgengi að þeim. Karl
Sigurgeirsson sagði að markmið
Forsvars ehf. hefði ætíð verið að
finna samstarfsaðila um fjarvinnslu
og Þjóðminjasafn væri afar verðug-
ur aðili. Með samningnum og vænt-
anlegum skráningum fyrir önnur
söfn má ætla að tvö störf bætist við
starfsemi Forsvars ehf., til viðbótar
við fjóra starfsmenn fyrirtækisins.
Samið um
fjarvinnslu
Morgunblaðið/KÁS
Frá undirritun samningsins um fjarvinnslu í Tungunesbæ. F.v. Anna Guðný Ásgeirsdóttir, Margrét Hallgríms-
dóttir þjóðminjavörður, Bjarni Þór Einarsson og Karl Sigurgeirsson, framkvæmdastjóri Forsvars ehf.
Egilsstöðum - Árleg Fljótsdalsreið
Hestamannafélagsins Freyfaxa fór
fram nýlega. Lagt var upp frá Val-
þjófsstað í Fljótsdal í fögru vetrar-
veðri og menn og hestar ólmir að
spretta frísklega úr spori, svo ekki sé
minnst á hundana sem kútveltust af
æsingi milli reiðskjótanna.
Marjatta Kojo, formaður útreiðar-
nefndar, var að leggja á 7 vetra fol-
ann Smára þegar fréttaritara bar að.
Hún sagði Fljótsdalsreið vera orðna
áratuga gamla hefð, sem áður fyrr
hefði staðið í tvo daga með balli og
skralli, en nú væri þetta dagsferð
sem endaði í kaffi og bakkelsi.
Venjulega hefur Fljótsdalsreið
farið fram um páska, en þar sem svo
einkennilega vill til að um það leyti
er oftast nær slydda eða hríðarveð-
ur, þótti mönnum ástæða til að flýta
ferðum í ljósi þess að lítið var að ger-
ast hjá félaginu og veðurspá góð.
Við ætlum að ríða inn í Norður-
Sprett úr spori í árlegri Fljótsdalsreið
Fríður hópur leggur upp í Fljótsdalsreið Freyfaxa. Til hægri er Marjatta Kojo, formaður útreiðarnefndar Freyfaxa, með 7 vetra folann Smára.
Morgunblaðið/Steinunn Ásmundsdóttir
dal,“ sagði Marjatta um skipulag
reiðarinnar að þessu sinni. „Fljóts-
dælir ráða ferðinni að þessu sinni svo
sjálfsagt verður riðið rösklega. Auð-
vitað er áð reglulega og hvílst, spjall-
að saman og sungið. Aðalatriðið er
að fólk hafi gaman af þessu.“
Menn koma sumir um langan veg
með hross sín til að taka þátt í sam-
reiðinni. Marjatta, sem er frá Egils-
stöðum, sagði nauðsynlegt fyrir
hestamenn þaðan að komast út fyrir
bæinn, því þar séu blátt áfram engar
reiðleiðir. „Okkur hundleiðist og
verðum að komast aðeins út í sveit á
almennilegar reiðleiðir, eftir að vera
búin að ríða á malbikinu allan vet-
urinn innan um endalausa bílaum-
ferð.
Um 30 manns tóku að þessu sinni
þátt í Fljótsdalsreið. Í Freyfaxa eru
nú um 140 félagar og eru þeir af
Fljótsdalshéraði öllu, Reyðarfirði og
Eskifirði.
Laxamýri - Miklar endurbætur
hafa verið gerðar á kirkjugarðin-
um á Þverá í Laxárdal S-Þing., en
norður- og austurhlið garðsins
hafa verið endurhlaðnar. Þá hefur
garðurinn verið stækkaður til
norðurs en hann var að mestu út-
grafinn og því plásslítill. Á kom-
andi sumri stendur til að halda
áfram verkinu, en það er þá eink-
um suðurhliðin sem á að gera upp.
Það er Áskell Jónasson bóndi
sem hefur haft umsjón með verk-
inu en til þess þurfti mikið af
grjóti, m.a. afganga úr kirkjunni
sem ekki voru notaðir þegar hún
var byggð.
Þverárkirkja er merkilegt hús
úr höggnu móbergi og var kalk-
límd, en það var árið 1878 sem hún
var byggð af Jóni Jóakimssyni, þá-
verandi bónda á Þverá og langafa
Áskels. Grjótið var flutt austan úr
heiðinni hinum megin við Laxá
þegar hún var ísi lögð og má ætla
að það hafi verið mikið verk að
höggva til allt þetta grjót og koma
því heim að Þverá.
Þverárkirkja er enn bændaeign
og er Áskell eigandi hennar. Kirkj-
an þykir hið fegursta hús, en á
henni er turn og í honum búið um
tvær klukkur með ramböldum.
Hún er með gullstirnda hvelfingu
og í henni er gömul altaristafla eft-
ir Arngrím Gíslason málara. Hann
mun hafa dvalið í Laxárdal um
skeið, en foreldrar hans bjuggu um
tíma á Auðnum. Nokkrum sinnum
hefur verið gert við kirkjuna, síð-
ast 1957, og var hún þá m.a. máluð
að utan og innan og litaðar rúður
settar í austurstafnglugga.
Að sögn Áskels hefur kirkjan
ekki miklar tekjur þar sem svo fátt
fólk býr í sókninni, en fjármagn til
framkvæmdanna nú hafi fengist úr
kirkjugarðasjóði þannig að hægt
verður að ljúka verkinu.
Á Þverá í Laxárdal er kunnur
torfbær sem Áskell ólst upp í og
fækkar nú þeim Íslendingum sem
alist hafa upp í slíkum húsakynn-
um. Þá eru á Þverá merk útihús úr
torfi og hafa fjárhús frá 1850 verið
gerð upp, einnig fjós sem áfast er
bæjarhúsunum.
Þjóðminjasafnið hefur horft til
Þverár með það í huga að þar
mætti reka búskap með gömlum
vinnuaðferðum. Tilgangurinn væri
að sýna ferðamönnum og komandi
kynslóðum þennan hluta af menn-
ingararfi þjóðarinnar, sérstaklega
þar sem á Þverá eru heildstæðustu
búsetuminjar sem finnast á land-
inu.
Kirkjugarðurinn á
Þverá í Laxárdal
endurhlaðinn
Kirkjan á Þverá.
Áskell Jónasson við kirkjugarðsvegginn.
Morgunblaðið/Atli Vigfússon
Altaristafla kirkjunnar þykir
merkilegt málverk. Myndin er
eftir Arngrím Gíslason.