Morgunblaðið - 23.03.2001, Blaðsíða 37

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 23. MARS 2001 37
K
O
R
T
E
R
...veldu rétt
kr.
kr.
Frábært
FYRIR ári eða svo var tekið upp á
þeim sið að hengja upp myndverk í
sali jarðhæðar Hrafnistu í Hafnar-
firði og er nú orðið að föstum dag-
skrárlið í húsinu. Fyrst voru þar til
sýnis verk Sveins Björnssonar en síð-
an hafa fleiri riðið á vaðið. Um þessar
mundir sýnir Sólveig Eggerz Péturs-
dóttir, sem nú er þar vistmaður, um
100 myndverk frá ýmsum tímum á
ferli sínum. Ekki er beinlínis um
skipulagða yfirlitssýningu að ræða en
verkin spanna þó allan feril listakon-
unnar, eða frá fyrstu tilraunum sem
hún gerði 13 ára. Er til frásagnar, að
hún var samtíða fyrrnefndum Sveini
Björnssyni í Vestmanneyjum og bæði
dunduðu stíft við myndgerð. Hlé varð
á þeirri iðju hjá Sveini er hann þurfti
að fara að hjálpa móðir sinni við að
framfleyta heimilinu, eða allt þar til
sköpunarkrafturinn braust óhaminn
út löngu seinna, og nú á Halamiðum.
Einnig myndaðist eyða hjá Sólveigu
er hún gifti sig og dvaldist langdvöl-
um erlendis, aðallega í London, en er
börnin stækkuðu og komið var heim
til gamla landsins var þráðurinn tek-
inn upp aftur og engan veginn aftur
snúið.
Rýninum var boðið að kynna sér
framtakið á dögunum og þykir rétt að
vekja hér athygli á, þótt ekki sé um
opinbera sýningastarfsemi að ræða
og kallar ekki endilega á sérstakar
umsagnir gagnrýnenda. Hér er ein-
faldlega á ferð lofsverð starfsemi sem
vert er að gefa gaum og skylt að
styðja við bakið á, myndlistin sem
lífsfylling á nefnilega ekki síður er-
indi við eldri en yngri kynslóðir. Þá
gerir það heimsóknir vina og vanda-
manna á staðinn að meiri lifun ef þeir
eiga von á að geta reglulega borið ný
skilirí augum á veggjunum, og því
áhugaverðari þeim betra. Sjálfur
hafði ég aldrei komið í þetta hús áður,
hafði hins vegar um tveggja ára skeið
(1956–́58) vinnuaðstöðu í Hrafnistu í
Reykjavík, meðan aðalálmurnar voru
í byggingu svo ég er ekki með öllu
ókunnur vettvanginum. Hafði í raun
fyrst skundað á Laugarásinn, enda
ekki fullljóst um hvora Hrafnistuna
væri að ræða!
Mikil umskipti hafa orðið um við-
horf til aldraðra víðast hvar, leitast
við að gera þá virkari og athafna-
samari, lífið er nefnilega ekki búið
fyrr en áhuginn á umheiminum er
horfinn. Einkum mikilvægt að gera
aldraða að áhugasömum þátttakend-
um þess sem er að gerast á sviði vís-
inda og lista, öllum andlegum og safa-
ríkum grómögnum.
Á seinni árum hefur orðið algeng-
ara að rekast á hópa áhugasamra
eldri borgara á söfnum og stórsýn-
ingum. Í mörgum tilvikum er það í
fyrsta skipti sem þeir fá tækifæri til
að kynnast þessum hliðum mannlífs-
ins, nýtt svið opnast og nýjar heila-
sellur vakna til lífs, sem skerpir
minnið og tilfinninguna fyrir um-
hverfinu. Er þannig séð bein heilsu-
rækt í ljósi þess hve lífsnautnin og
andleg vellíðan hefur mikil áhrif á
starfsemi líkamans.
-Það kennir margra grasa á sýn-
ingu Sólveigar Eggerz Pétursdóttur,
listakonan hefur víða komið við á
tæknisviðinu en þó mun hún þekktust
fyrir málaðar rekaviðarspýtur. Þær
urðu að sérstökum og í bland
ófreskum heimi hvar ójöfnur og
kvistir urðu að hlutvaktri undraver-
öld sem höfðaði mikið til fólks. Hún
hélt fjölmargar sýningar sem mest-
megnis byggðust á þeirri afmörkuðu
athafnasemi, ekki einungis á Íslandi
heldur víða um heim. Og þótt lista-
konan þyrfti síður en svo að kvarta
yfir móttökunum í heimalandi sínu,
vakti þessi iðja hennar jafnvel enn
meiri athygli ytra. Erlendum starfs-
bræðrum okkar sem rýnum í mynd-
list hugnaðist hún þannig oftar en
ekki til muna betur, og listakonan var
þar af leiðandi iðulega umsetin for-
vitnu fjölmiðlafólki, um það bera hin-
ar mörgu blaðaúrklippur víða að, er
líta getur á veggjum sýningarinnar,
ljósan vott. Enn eitt dæmi þess að
langt að komnir áhugamenn um fag-
urfræði líta nokkuð öðrum augum á
íslenzka myndlist en landinn. Leita
raunar af sama ákafa að haldfestu í
einhverjum sérkennum og margur
Frónbúinn gerir er fjarlægar þjóðir
eru sóttar heim.
Segja má að Sólveig hafi alla tíð
ræktað barnið í sér og að myndsköp-
un hennar hafi meira einkennst af
sjálfsprottnum lifunum en djúpum
pælingum á innri lögmálum grunn-
flatarins og þeim möguleikum sem
slík könnun býður upp á. Gagntekin
þeirri sérstöku ánægju að hafa verk-
færin og litina á milli handanna, upp-
lifa sjónbylgjur umhverfisins kristall-
ast á myndfletinum og hugsýnir
þróast á rekaspýtunum. Þetta hafa
útlendir vísast greint betur en sam-
landarnir, iðja hennar og föng jafn-
framt þótt nýstárlegri á fjarlægum
slóðum.
Eins og fyrr segir er þetta er ekki
formleg og skipulögð yfirlitssýning,
heldur samtíningur víða að og ekkert
fær gesturinn á milli handanna. Hug-
myndin að baki önnur en um skyldar
framkvæmdir í opinberum sýningar-
sölum. Þar af leiðandi verður að nálg-
ast hana á annan hátt en slíkar. En
sjálf starfsemin er afar lofsverð og
miklu skiptir að hér verði framhald á,
menn læri af reynslunni og meiri skil-
virkni gæti.
Í ranni fortíðar
MYNDLIST
H r a f n i s t a
H a f n a r f i r ð i
Opið fyrir gesti heimilisins næstu
vikurnar. Aðgangur ókeypis.
MYNDVERK –
SÓLVEIG EGGERZ
PÉTURSDÓTTIR
Bragi Ásgeirsson
Sumardagur í sveit, vatnslitir.
Ljósmynd/Bragi Ásgeirsson
Máluð rekaviðarspýta.