Morgunblaðið - 23.03.2001, Blaðsíða 32

ERLENT
32 FÖSTUDAGUR 23. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Bílgreinasambandið
Aðalfundur BGS verður haldinn á
Hótel Loftleiðum
laugardaginn 24. mars nk.
Kl. 10:00-12:00 Kaffi að Gylfaflöt 19 (opið hús)
Kl. 13:00-14:45 Sérgreinafundir - Hótel Loftleiðum -
Þingsölum
Verkstæðafundur
Staðaltímar - Notkun - rekstrarumhverfi
FMB - Nýtt húsnæði - Meistaranám
Nýr kennslubúnaður fyrir rafkerfi
bifreiða
Bílamálarar og bifreiðasmiðir
Námskeið í Cabas tjónamatskerfi
a) Tjónamat
b) Málning í Cabas-kerfinu
FMB - Nýtt húsnæði - Meistaranám
Gæðaátak - Vottun á réttingarverkstæðum -
kröfur - eftirlit - kynning
Bifreiðainnflytjendur
Horfur í bílainnflutningi - Jafnvægi - Sveiflur
Verðskrá notaðra bíla - Vefviðmót
Skráningargjöld bifreiða - Olíugjald
Námskeið - Meistaranám
Smurstöðvar
FMB - Nýtt húsnæði - Námskeið - Menntun
Gæðaátak á smurstöðvum.
a) Gæðakröfur olíufélaganna til
þjónustuaðila
b) Endurskoðum
Nýjungar og þróun í efnum og tækjum
Varahlutasalar
FMB - Nýtt húsnæði - Tæki - Kynningar
Námskeið - Meistaranám
Reynsla af fyrri námskeiðum
Kl. 15:00 - 16:00 Aðalfundur - Þingsal 1
Fundursetning: Bogi Pálsson, formaður BGS
Dagskrá:
Venjuleg aðalfundarstörf
Kl. 16:00 - 17:00 30 ára afmælisfundur - Þingsal 1
1. Ávarp
Geir H. Haarde, fjármálaráðherra
2. Þróun í starfi BGS í 30 ár.
Jónas Þór Steinarsson, framkvændastj.
3. Staða neytenda í dag
Runólfur Ólafsson, framkvændastj.
4. Kennsla - meistaranám - Tækninýjungar
Snorri Konráðsson, framkvændastj.
5. Opnun vefsíðu BGS
Valgerður Sverrisdóttir, viðskiptaráðherra
Kl. 17:00 - 19:00 Móttaka í tilefni 30 ára afmælis BGS -
Blómasal
UTANRÍKISRÁÐUNEYTI Banda-
ríkjanna vísaði fjórum meintum
njósnurum Rússa úr landi í gær og
tilkynnti stjórninni í Moskvu að 46
Rússar til viðbótar, stjórnarerind-
rekar sem eru grunaðir um njósnir,
yrðu að fara frá Bandaríkjunum fyrir
1. júlí. Er þetta mesta fjöldabrottvís-
un meintra njósnara frá lokum kalda
stríðsins. Nokkrir embættismenn í
Moskvu sögðu að Rússar myndu
svara í sömu mynt og einn þeirra lýsti
ákvörðun Bandaríkjastjórnar sem
„njósnaþráhyggju“ og „afturhvarfi til
tíma kalda stríðsins“.
Talsmaður bandaríska utanríkis-
ráðuneytisins staðfesti síðdegis í gær
að 50 rússneskum stjórnarerindrek-
um yrði vísað úr landi og fjórir þeirra
ættu að fara innan tíu daga. Er þetta
mesti fjöldi rússneskra stjórnarer-
indreka sem fyrirskipað er að fara frá
Bandaríkjunum frá því að stjórn
Ronalds Reagans rak 80 sovéska
stjórnarerindreka úr landi árið 1986.
Colin Powell, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, er sagður hafa skýrt
sendiherra Rússlands, Júrí Úshakov,
frá þessari ákvörðun á fundi í banda-
ríska utanríkisráðuneytinu. Banda-
rískir embættismenn sögðu að Rúss-
arnir fjórir, sem vísað var tafarlaust
úr landi, hefðu verið tengiliðir rúss-
nesku leyniþjónustunnar og Roberts
Hanssens, starfsmanns bandarísku
alríkislögreglunnar FBI, sem var
handtekinn 18. febrúar fyrir njósnir í
þágu Rússa síðustu 15 árin. Bob
Graham, varaformaður leyniþjón-
ustunefndar öldungadeildar þings-
ins, sagði að fjórmenningarnir væru
þegar farnir frá Bandaríkjunum.
Heimildarmaður Washington
Post, sem starfaði í utanríkisráðu-
neytinu í forsetatíð Bills Clintons,
sagði að ráðuneytið hefði íhugað í
nokkra mánuði að vísa tugum Rússa
úr landi í því skyni að fækka rúss-
neskum njósnurum í Bandaríkjun-
um. Allt að 200 Rússar eru nú taldir
stunda njósnir í Bandaríkjunum,
jafnvel fleiri en í kalda stríðinu.
Heimildarmaðurinn sagði að
nokkrir embættismenn hefðu beitt
sér fyrir slíkri fjöldabrottvísun í des-
ember og janúar, áður en Clinton lét
af embætti. Yfirmenn FBI og leyni-
þjónustunnar CIA hefðu hins vegar
viljað fresta henni þar til rannsókn-
inni á njósnamáli Hanssens lyki.
Hóta „hefndaraðgerðum“
„Ef fréttirnar eru réttar valda
þessar aðgerðir mikilli hryggð í
Rússlandi,“ sagði Sergej Príkhodko,
ráðgjafi Vladímírs Pútíns Rússlands-
forseta í utanríkismálum. „Hvers
konar njósnaþráhyggja eða leit að
óvinum veldur okkur aðeins mikilli
hryggð og er afturhvarf til tíma kalda
stríðsins.“
Heimildarmaður rússnesku frétta-
stofunnar Interfax í utanríkisráðu-
neytinu í Moskvu sagði að Rússar
myndu „grípa tafarlaust til hefndar-
aðgerða“.
Fréttastofan RIA hafði eftir emb-
ættismanni í Moskvu að Rússar
„þyrftu að vísa á brott hundruðum
starfsmanna bandaríska sendiráðs-
ins til að endurspegla missi Rússa í
réttu hlutfalli við fjölda bandarískra
sendiráðsmanna í Rússlandi“. Hann
sagði að 190 manns störfuðu í sendi-
ráði og skrifstofum Rússlands í
Bandaríkjunum en 1.100 manns
störfuðu á vegum Bandaríkjastjórn-
ar í Rússlandi. Að sögn embættis-
manns í bandaríska sendiráðinu í
Moskvu eru starfsmenn bandarísku
utanríkisþjónustunnar í borginni um
það bil 650–700.
Bandarískir embættismenn létu í
ljósi áhyggjur af því að Rússar
myndu svara í sömu mynt og vísa
meintum njósnurum Bandaríkjanna
frá Rússlandi. Stjórn Sovétríkjanna
svaraði fjöldabrottvísun Reagan-
stjórnarinnar 1986 með því að vísa
alls 24 Bandaríkjamönnum frá Sov-
étríkjunum.
Afhentu Hanssen
peninga og skilaboð
Slíkar brottvísanir hafa verið fátíð-
ar frá lokum kalda stríðsins. Eftir að
CIA-maðurinn Aldrich H. Ames var
handtekinn fyrir njósnir í þágu
Rússa í febrúar 1994 fyrirskipaði
Bandaríkjastjórn Rússanum Aleks-
andr Lysenko að fara úr landi og sak-
aði hann um að stjórna njósnastarf-
semi í rússneska sendiráðinu í
Washington. Rússneska stjórnin
svaraði þessu þremur dögum síðar
með því að vísa á brott Bandaríkja-
manni sem var sagður hafa stjórnað
njósnum CIA í Moskvu.
Í nóvember 1999 vísuðu Rússar á
brott bandaríska stjórnarerindrek-
anum Cheri Leberknight, sem var
sakaður um að hafa reynt að afla
leynilegra skjala frá rússneska hern-
um. Viku síðar handtók FBI rúss-
neska stjórnarerindrekann Stanislav
B. Gusev og sakaði hann um að hafa
hlerað samtöl í utanríkisráðuneytinu
eftir að hlerunartæki fannst í bygg-
ingu þess.
Bandarískir embættismenn sögðu
að Rússarnir fjórir, sem var vísað taf-
arlaust á brott, hefðu afhent Hanssen
peninga og fært honum skilaboð frá
rússnesku leyniþjónustunni. Hans-
sen var handtekinn nokkrum mínút-
um eftir að hann sást skilja eftir
plastpoka fullan af leynilegum skjöl-
um undir göngubrú í almennings-
garði nálægt heimili sínu í Virginíu.
Hann er meðal annars sakaður um að
hafa ljóstrað upp um a.m.k. þrjá rúss-
neska leyniþjónustumenn sem voru á
mála hjá CIA. Þeir voru síðar teknir
af lífi.
Fleiri njósnarar
en nokkru sinni fyrr
Rússar eru taldir hafa fækkað
njósnurum sínum í Bandaríkjunum
fyrstu árin eftir að kalda stríðinu
lauk. Talið er að árið 1995 hafi tæp-
lega 100 rússneskir leyniþjónustu-
menn starfað í sendiráði Rússlands í
Washington, skrifstofu landsins hjá
Sameinuðu þjóðunum og ræðis-
mannsskrifstofunni í San Francisco.
Síðan hefur njósnurunum fjölgað aft-
ur og talið er að þeir séu nú jafnvel
fleiri en nokkru sinni fyrr.
Bandarískir embættismenn segja
að gagnnjósnarar Bandaríkjanna eigi
nú í mestu erfiðleikum með að fylgj-
ast með 150–200 njósnurum Rússa
sem reyni e.t.v. að stela iðnaðar- og
ríkisleyndarmálum. „Verkefnið hefur
orðið enn erfiðara síðustu árin vegna
þess að njósnastarfsemin er orðin
miklu viðameiri en áður og nær nú til
viðskipta- og efnahagsupplýsinga,“
sagði einn bandarísku embættis-
mannanna.
Bandaríkjastjórn vísar
50 Rússum úr landi
Mesta fjölda-
brottvísun
meintra njósnara
frá lokum kalda
stríðsins
Washington, Moskvu. AP, Reuters,
Washington Post.
Reuters
Bandaríski sendiherrann í Moskvu, James Collins, gengur út úr rúss-
neska utanríkisráðuneytinu eftir fund með embættismönnum þess í
gær. Collins varð að aflýsa viðræðum við Gennadí Zjúganov, leiðtoga
kommúnista, þar sem embættismenn utanríkisráðuneytisins boðuðu
hann á sinn fund vegna njósnamálsins.
LEIÐTOGAR Evrópusambandsins
(ESB) koma saman til tveggja daga
fundar í Stokkhólmi í dag til að ræða
samræmda reglusetningu á sviði fjár-
málaþjónustu og vinnumarkaðsmála.
Þegar sá dagur færist æ nær, er
evran, sameiginlega Evrópumyntin,
verður tekin í umferð í tólf löndum
Evrópusambandsins (ESB) eykst
þrýstingur á ráðamenn sambandsins
að fylgja eftir fyrirheitum sem þeir
gáfu á leiðtogafundinum í Lissabon
fyrir réttu ári, þar sem samþykkt var
að ESB skyldi verða „samkeppnis-
hæfasta efnahagssvæði heims með
öflugasta hagvöxtinn“, og það fyrir
árið 2010.
Í gær reyndu fjármálaráðherrar
ríkjanna fimmtán að komast að sam-
komulagi um tillögur um næstu
áfanga í að brjóta niður hindranir þær
sem enn eru í vegi frjálsrar fjármála-
þjónustu á innri markaði Evrópu, en
þessar hindranir eru flestar í formi
mismunandi reglna sem gilda á þessu
sviði í hverju landi fyrir sig. Ráðherr-
unum gekk erfiðlega að ná saman um
þessa hluti og sagðist Göran Persson,
forsætisráðherra Svíþjóðar, sem
þetta misserið gegnir formennskunni
í ESB, vera allt annað en bjartsýnn á
að takast myndi að brúa ágreininginn.
Horfurnar á því að efnahagsleg
niðursveifla í Bandaríkjunum og Jap-
an muni hamla hagþróun í Evrópu
gerði það að sögn Perssons „brýnna
en nokkru sinni fyrr“ að hrinda í
framkvæmd löngu tímabærum um-
bótum í fjármálamarkaðsmálum í
ESB. Meginágreiningsefnið hefur
snúið að hugmyndum um að setja á
stofn samevrópska verðbréfamark-
aðseftirlitsnefnd, sem hefði vald til að
koma nýjum reglum í gildi miklu
hraðar en hið hefðbundna ákvarðana-
tökukerfi ESB er fært um að gera.
Aukaleiðtogafundur ESB
Fjármálamarkaðs-
reglur ræddar
Stokkhólmi, Brussel. AP, The Daily Telegraph.
EGON Krenz, sem síðastur stýrði
ríkisstjórn harðlínukommúnista í
Austur-Þýzkalandi, tapaði í gær
áfrýjunarmáli sínu fyrir Mannrétt-
indadómstóli Evrópu, þangað sem
hann hafði skotið fangelsisdómi sem
þýzkur dómstóll kvað upp yfir hon-
um fyrir að vera meðábyrgur fyrir
margföldu manndrápi á fólki sem var
skotið er það reyndi að flýja Austur-
Þýzkaland til vesturs. Fullskipaður
17 manna dómur Mannréttindadóm-
stólsins kvað einróma upp þann úr-
skurð að hvorki þýzk né alþjóðalög
hefðu verið brotin með sakfellingu
Krenz og tveggja annarra fyrrver-
andi valdamanna Austur-Þýzka-
lands, Heinz Kesslers, sem var hers-
höfðingi og varnarmálaráðherra og
staðgengils hans, Fritz Streletz.
Þá hafnaði dómurinn í Strassborg
ennfremur hliðstæðri áfrýjun fyrr-
verandi austur-þýzks landamæra-
varðar sem hlaut dóm fyrir að drepa
fólk á landamærunum. Að minnsta
kosti 80 manns voru drepin við
flóttatilraunir frá A-Þýzkalandi fram
að falli Berlínarmúrsins í árslok
1989. Menn sem rannsakað hafa mál-
ið segja nær lagi að 256 manns hafi
fallið í valinn vegna hinnar óskrifuðu
reglu að hver sá sem reyndi að flýja
A-Þýzkaland skyldi skotinn á færi.
Krenz tap-
ar áfrýjun
Strassborg. Reuters.
♦ ♦ ♦