Morgunblaðið - 23.03.2001, Blaðsíða 63

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 23. MARS 2001 63
Magnús Jón Árna-
son, fyrrverandi bæjar-
fulltrúi og bæjarstjóri í
Hafnarfirði, er fallinn
frá, langt um aldur
fram. Ég kynntist
Magnúsi Jóni fyrir tæpum tveimur
áratugum, í gegnum stjórnmála-
flokkinn sem við vorum báðir í, Al-
þýðubandalagið. Þau kynni hafa ver-
ið mér afar lærdómsrík og ég er
sannfærður um að þannig er því farið
um aðra þá sem kynntust honum á
vettvangi félagsmálanna, hvort sem
það var í gegnum hagsmunabaráttu
kennara, stjórnmálin, skátastarfið
eða íþróttastarfið. Magnús Jón var
félagsmálamaður. Hann var baráttu-
maður. Hann naut sín best þegar
hann var að berjast fyrir sínum mál-
stað. Þá var hann ötull og ósérhlífinn
og enginn þarf að efast um að mál-
staðurinn var góður. Magnús skipaði
sér alltaf í fylkingarbrjóst þeirra sem
minna máttu sín og þeirra sem voru
að berjast fyrir betra mannlífi. Hann
var með hjartað á réttum stað.
Magnús Jón var umdeildur stjórn-
málamaður. Samherjum sínum var
hann traustur félagi. Mótherjum sín-
um var hann erfiður andstæðingur
og gaf sig ekki fyrr en í fulla hnefana.
En víst er að hann var virtur, hvort
heldur sem var af samherjum í póli-
tík eða mótherjum. Það tóku allir
mark á því sem hann sagði. Oft var
hann hrjúfur á yfirborðinu, en eins
og oft er með slíka menn var hann
ljúfmenni undir því yfirborði. Það
sást best þegar hann var í návist
barna. Þá beinlínis geislaði hann af
hjartahlýju. Um það vitna þau
hundruð ungmenna sem Magnús Jón
kenndi á farsælum ferli sínum sem
kennari. Alltaf ljómaði Magnús þeg-
ar hann hitti fyrrverandi nemendur
sína eða frétti af þeim. Samband
Magnúsar Jóns og stjúpsonanna
tveggja sýndi betur en flest annað
hvaða mann hann hafði að geyma.
Þeir feður sem geta byggt upp slíkt
samband gagnkvæms trausts og
virðingar við sín eigin börn mega
vera stoltir. Magnús Jón hafði ríkari
kímnigáfu en gengur og gerist. Hann
átti það til að vera kaldhæðinn og
óvæginn. Víst er, að oft sveið mót-
herjana undan þegar hann dró þá
sundur og saman í háði, á prenti eða
úr ræðustól. Þrátt fyrir það gat hann
ævinlega greint á milli oft og tíðum
harðra samskipta og átaka á vett-
vangi stjórnmálanna og persónu-
legra samskipta. Þannig urðu fjöl-
margir pólitískir mótherjar Magn-
úsar persónulegir vinir hans og
kunningjar.
Það hefur verið mér mjög lær-
dómsríkt að fá tækifæri til að kynn-
ast Magnúsi Jóni og starfa með hon-
um. Ég bý að því um ókomna tíð. Ég
minnist hans með hlýju og virðingu.
Ég votta aðstandendum Magnúsar
Jóns Árnasonar, eiginkonu, börnum,
móður, systkinum og öðrum vanda-
mönnum innilega samúð. Ég veit að
þar fer samhentur hópur sem stend-
ur þétt saman, hvað sem á dynur.
Guðmundur Rúnar Árnason.
„Bændurnir í hvurjum hrepp eru
félagsbræður sem allir eiga að hjálp-
ast til að auka velgengni í sveitinni og
koma góðri reglu á, svo lífið verði
þeim öllum svo arðsamt og gleðilegt
sem auðið er: þeir eru félagsbræður
sem eru skyldir að hjálpa hvur öðr-
um ef einhvur þeirra á svo bágt að
hann ætlar að komast á vonarvöl og
að sjá þeim farborða sem eru ungir
og munaðarlausir eða svo gamlir og
veikir að þeir geta ekki unnið sér
brauð og eiga þar sveit að lögum.“
Jónas Hallgrímsson; Fjölnir 1835.
MAGNÚS JÓN
ÁRNASON
✝ Magnús JónÁrnason fæddist
á Akureyri 30. nóv-
ember 1947. Hann
lést á heimili sínu í
Hafnarfirði sunnu-
daginn 11. mars síð-
astliðinn. Útför hans
var gerð frá Víði-
staðakirkju 22. mars.
Þrátt fyrir að margt
hafi breyst um hlutverk
sveitarstjórna á Íslandi
síðan Jónas Hallgríms-
son skrifaði svo um
hreppana þá stendur
eftir sá kjarni í máli
hans að íbúarnir í
hverju sveitarfélagi eru
„félagsbræður“ sem
eiga sér það sameigin-
lega verkefni og mark-
mið að auka velgengni
íbúanna þannig að líf
þeirra verði arðsamt og
gleðilegt og að þeir beri
sameiginlega ábyrgð á
þeim sem minna mega sín. Í fjöl-
mörgum ræðum sínum í bæjarstjórn
Hafnarfjarðar á árunum 1986-1998
lagði Magnús Jón Árnason sífellt
áherslu á þessi grundvallaratriði
enda urðu þau æ mikilvægari eftir
því sem verkefnin og ábyrgðin jókst
sem lögð eru þeim á herðar sem velj-
ast til forystu í sveitarstjórnum.
Starfsumhverfi sveitarstjórnar-
manna er með þeim hætti að ákvarð-
anir þeirra njóta ekki hlífðar fjar-
lægðarinnar. Þeir eru berskjaldaðir
og nálægir og kröfurnar sem á þeim
standa augljósar sem og efndirnar.
Þannig var hið pólitíska umhverfi
Magnúsar Jóns frá því að hann
myndaði meirihluta í bæjarstjórn
Hafnarfjarðar ásamt 5 fulltrúum Al-
þýðuflokksins og þar til að hann lét af
starfi bæjarfulltrúa 1998. Hinir póli-
tísku sviptivindar höguðu því svo að
til urðu nýjar áherslur og samstarf í
hafnfirskri bæjarmálapólitík sem
urðu til þess að Magnús Jón varð
bæjarstjóri Alþýðubandalags og
Sjálfstæðisflokks 1994-1995. Það ár
varð honum örlagaríkt í margvísleg-
um skilningi, í senn hápunktur en
jafnframt mikil vonbrigði. Hitt má
ekki gleymast, og það vitum við sem
unnum með honum á þessu eina ári
hans sem bæjarstjóra, að hann leiddi
til farsælla lykta ýmis erfið mál og
lagði grunn að vinnubrögðum og
starfsháttum sem enn eru í fullu gildi
og til fyrirmyndar í starfsháttum í
bæjarstjórn Hafnarfjarðar. Mér er
það efalaust að kjörtímabilið 1994-
1998 var Magnúsi Jóni mjög erfitt
þótt hann hefði ekki um það mörg
orð. Í pólitísku forystuhlutverki sínu
naut Magnús Jón þess að vera hvort-
tveggja í senn eldheitur hugsjóna-
maður brennandi í andanum og svo
þess að vera flinkur „pólitíkus“ sem
kunni vel að vinna að málefnum
dagsins. Hann hafði til að bera þá
næmi, þekkingu og þolinmæði ásamt
þeirri færni í íslenskri tungu sem er
nauðsynleg undirstaða þess að menn
leggja við eyru þegar ræða er flutt
eða grein skrifuð. Sjálfsagt naut
hann í þessu reynslu sinnar sem
kennari en ég held að þolinmæði og
gjörhygli smiðsins hafi ekki síður
reynst honum mikilvæg þegar mikið
lá við að fylgja eftir góðu máli. Menn
fylktu sér um hann vegna þess að það
fann að hugsjón var einlæg og sönn
og treysti skynsemd hans og rökum.
Þó var Magnús Jón um sumt ekki
dæmigerður foringi: Hann var dulur
maður, stundum einfari sem hlustaði
grannt, og tók ákvarðanir sínar utan
hóps. Eins og títt er um slíka menn
var nánasta fjölskylda hans honum
mikilvægasti og traustasti ráðgjafi.
Þar gat hann prófað og þroskað hug-
myndir sínar og sótt þangað þann
styrk sem honum var nauðsynlegur í
daglegum erli. Heimili þeirra Jó-
hönnu var vettvangur pólitískrar
umræðu þar sem ekki var skafið utan
af hlutunum, mál skoðuð af heitu
hjarta og vopnin brýnd til nýrra
átaka.
Við sem nutum þess að hafa
kynnst Magnúsi Jóni þykir nú skarð
fyrir skildi. Við Ína söknum góðs vin-
ar og þykir nærri höggvið. Við minn-
umst nú margra ánægjulegra stunda
í bústaðnum þar sem allt ber vitni
hins haga smiðs. Við söknum góðra
ráða, söknum umræðunnar um
pólitíkina og þeirrar skörpu grein-
ingar sem báru leiftrandi gáfum
Magnúsar Jóns vitni, við söknum frá-
sagna af ferðum hans um landið okk-
ar, yfir jökul og fáfarnar slóðir öræf-
anna.
Okkur er nú orða vant.
Hitt vitum við að við eigum skuld
að gjalda og sú skuld verður best
endurgoldin svo að við verðum trú
minningu góðs drengs svo hún megi
áfram lifa meðal þeirra sem nú bíður
að bera fram og varðveita hugsjón og
starf Magnúsar Jóns.
Gunnar Rafn Sigurbjörnsson.
Unglingsárin eru aðalmótunar-
skeið sérhvers manns. Ég naut þess
að eiga góðan hóp vina og kunningja.
Inn í þann hóp kom Maggi allt einu
eitt haustið og var fljótur að samlag-
ast okkur. Hann kom að norðan, Ak-
ureyringur, en reyndist þegar betur
var að gáð bundinn jafnsterkum
böndum við Hafnarfjörð og við hinir.
Hann varð strax góður félagi og var
jafnan tilbúinn að taka þátt í hverju
því uppátæki sem stungið var upp á,
hversu kostulegt sem það var.
Aðrir munu eflaust segja frá kynn-
um sínum af Magnúsi Jóni og störf-
um hans í þágu skólamála og Víði-
staðaskóla þar sem hann starfaði
lengstum og enn aðrir munu minnast
starfa Magnúsar að sveitarstjórnar-
málum í Hafnarfirði þar sem hann
sat í bæjarstjórn á annan áratug og
síðast sem bæjarstjóri. Og enn munu
menn verða til að ræða um áhrif
Magnúsar og undirbúningsstarf að
sameiningu félagshyggjufólks sem
leiddi til stofnunar Samfylkingarinn-
ar.
Við störfuðum saman í skátafélag-
inu Hraunbúum og síðar með Hjálp-
arsveit skáta og lékum knattspyrnu
með Haukum. Svo tvístraðist ung-
lingsárahópurinn smám saman og
hver hélt sína leið eins og gengur. Við
vorum ekki alltaf sammála og stund-
um vorum við ákaflega mikið ósam-
mála en þó var það fleira sem við gát-
um sameinast um. Magnús var
hreinskiptinn og gegnheill og þannig
gekk hann í gegnum lífið.
Jóhönnu, Ingu Dóru, Rebekku,
Kolbeini og Ragnari sem og öðrum í
fjölskyldunni votta ég mína innileg-
ustu samúð um leið og ég þakka
gömlum vini góð kynni.
Kristinn.
Vinur minn Magnús Jón Árnason
er látinn á miðjum aldri. Ég ásamt
mörgum öðrum nýt ekki lengur
þægilegrar nærveru hans og skarpra
vitsmuna sem höfðu áhrif á alla sem
kynntust þessum mikla heiðurs-
manni. Við Magnús Jón kynntumst
fyrst þegar hann var bæjarstjóri í
erfiðu samstarfi í Hafnarfirði. Ég var
þá fréttamaður og tók mörg viðtöl við
þennan mann sem aldrei lét bilbug á
sér finna og hélt ró sinni þótt flest
væri í loft upp í stjórnmálum bæj-
arins og hann í storminum miðjum.
Seinna kynntist ég Magnúsi Jóni
betur þegar leiðir okkar lágu saman í
gegnum Alþýðubandalagið. Ég var
launaður starfsmaður flokksins en
Magnús Jón gaf flokknum alla sína
krafta og taldi það ekki eftir sér.
Fljótlega tókst með okkur vinátta
þar sem við vorum sammála um nán-
ast allt sem snerti framtíð þeirrar
hreyfingar sem við unnum fyrir en
við deildum líka skoðunum og við-
horfum á öðrum sviðum sem ekki
snertu stjórnmálin. Óformlegir fund-
ir um þau mál lifa mun sterkar í
minningunni, enda húmorinn þá
meira ríkjandi en í pólitíska arga-
þrasinu.
Magnús Jón var mikill vinur vina
sinna. Hann gekk ekki aðeins sonum
Jóhönnu Axelsdóttur konu sinnar í
föðurstað, heldur var hann besti vin-
ur þeirra Gísla og Tjörva, sem nú
hafa misst föður öðru sinni. Magnús
Jón sýndi öllu því sem þeir strákarn-
ir tóku sér fyrir hendur mikinn
áhuga og sagði mér reglulega stoltur
fréttir af þeim. Fram á síðustu
stundu fylgdist hann með Tjörva í
háskólapólitíkinni og á handbolta-
vellinum og eitt það síðasta sem við
ræddum var handboltaleikur Hauka.
Magnús vissi að í því umræðuefninu
þraut mig vit en við ræddum það
engu að síður.
Það verður mun tómlegra um að
litast á sviði hins hversdagslega lífs
nú þegar Magnúsar Jóns nýtur ekki
lengur við. Það sem hann skilur hins
vegar eftir hjá okkur vinum sínum er
mynd af heilsteyptum, heiðarlegum
og ljúfum manni. Þótt Magnús Jón
hikaði ekki við að kasta sér út í póli-
tísk átök, þar sem hann beitti orðinu
betur en margur annar, var hann í
raun mikill friðsemdarmaður. Ég
held að kennaraeðlið í Magnúsi Jóni
hafi drifið hann áfram í pólitíkinni.
Hann vildi með rökræðum og upp-
fræðslu reyna að koma vitinu fyrir
fólk og það var vissulega þörf á slík-
um manni á þeim vettvangi sem við
unnum saman. Magnús Jón naut sín
aftur á móti best í félagsskap Jó-
hönnu og strákanna þeirra og í
félagsskap vina, enda höfðingi heim
að sækja.
Pólitísk barátta hans skilaði nýj-
um vettvangi fyrir ungt félags-
hyggjufólk að hasla sér völl á en
manngæska hans skilur eftir sig trú
á betri hliðar mannsins í huga mér.
Vinátta okkar á eftir að ylja mér
þann tíma sem ég á eftir. Ég eins og
svo margir aðrir varð skárri maður
af vináttu við Magnús Jón, sem að
eðlisfari var alltaf í stellingum kenn-
arans. Kennara sem hafði lag á að
uppfræða mann án þess að maður
gerði sér endilega strax grein fyrir
því en alltaf þannig að maður hafði
gaman af því. Hann hafði þann hæfi-
leika að benda á önnur sjónarhorn,
setja hlutina í óvænt samhengi og
svo sá hann betur en flestir fram í
tímann.
Nú þegar þessi góða manneskja er
fallin frá er harmur Jóhönnu, Gísla
og Tjörva mestur. Ég sendi þeim
mínar dýpstu vinar- og samúðar-
kveðjur. Ég veit að minningin um
Magnús Jón, þennan stóra mann í lífi
þeirra, veitir þeim styrk til að takast
á við sorgina þótt söknuðurinn hverfi
aldrei. Við eigum öll eftir að sakna
þessa góða vinar okkar um ókomna
tíð.
Heimir Már Pétursson.
Eigi getur slíkur maður gengið
óbættur frá jarðlífi þessu. Vil ég
reyna að gjalda þetta með fátæku
skrifi. Marga hildi háðum vér um
ýmis þjóðmál, þó Magnús mun
andríkari en ég. Kennslumál voru
hans yndi, hjartans mál. Þar lentum
við oft á móti kvenkennurum, sem að
okkar áliti sýndu nemendum allt of
mikla móðurhyggju. Þá sýndi
Magnús sína stærstu snilld, er hann
sameinaði alla krafta að lokinni mik-
illi umræðu.
Nokkrum sinnum heyrði ég að
Magnús væri erfiður, þver og jafnvel
þungorður. Því tel ég mig geta mót-
mælt því öllum vildi hann gott gera
en við ofstæki gat hann verið harður,
hvort sem það var vinstra eða hægra
megin í stjórnmálum.
Við Magnús vorum á öndverðum
meiði í stjórnmálum, en slík voru
heilindi þessa manns gagnvart því,
sem best væri fyrir Hafnarfjörð, að
ég gat ekki annað en gerst stuðn-
ingsmaður hans í framboði í Hafn-
arfirði.
Gleðimaður var Magnús í góðum
hópi, sem oft sannaðist í þeirra
ágætu hjóna aðventuboðum, sem
voru afar vel sótt vegna sérstakrar
gleðigjafar þeirra hjóna.
Ég hef reynt að draga upp mynd af
kynningu minni af þessum mæta
manni, sem féll langt um aldur fram,
þar gætti aldrei aldursmunar.
Jóhanna, ég vil þakka ykkur
ógleymanlega kynningu og óska þér
og þínum alls hins besta.
Árni Einarsson.
Æskan syrgir
ýktum trega
ástsælan þjón.
Mörgum hefur
miðlað þekking
Magnús Jón.
Styrkum mundum
stórum hópum
stýrði vel.
Hlýtt var
hjartað undir
hrjúfri skel.
Finnast víða
hjá fólki mörkuð
fræðarans spor.
Félögum öllum
funa vakti
foringjans þor.
Finnst er undan
feiknastormi
ferjuna bar
ógert þá svo
ótal margt
ennþá var.
Birgir Stefánsson.
ÚTFARARSTOFA ÍSLANDS
Sími 581 3300
Allan sólarhringinn — www.utforin.is
Suðurhlíð 35, Fossvogi
Sverrir
Olsen
útfararstjóri
Bryndís
Valbjarnardóttir
útfararstjóri
Sverrir
Einarsson
útfararstjóri
Landsbyggðarþjónusta. Áratuga reynsla.
5 

 *
   

  3  

0
+3+
 
 
0 /)



)/


/
#
(
'())
* A>
8 5 "
1   0  <!   00!
 +   00! #&1 80 
 760  00! <  6+* 0 
      !     "
6/

+
/* 3  

0
+3+
 
 
0 / &) 

 


)7#
 7#
  3  0 
"
& !/
508! B0508+03 "