Morgunblaðið - 15.06.2002, Blaðsíða 20

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
20 LAUGARDAGUR 15. JÚNÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
KLUKKAN tíu í gærmorgun hófst
útboð á 20% hlut ríkisins í Lands-
banka Íslands hf. og fimmtán mín-
útum síðar var útboðinu lokið með
sölu alls hlutafjárins. Eignarhlutur
ríkisins er nú 48,29%, en var 68,29%
fyrir útboðið. Söluandvirði útboðsins,
sem standa átti í allt að einn mánuð,
var 4.724 milljónir króna, en alls seld-
ust í gær hlutabréf í bankanum fyrir
4.857 milljónir króna. Gengi í útboð-
inu var 3,50, en lokagengi dagsins á
VÞÍ var 3,70.
Útboðið í gær er eitt mesta einka-
væðingarverkefni ríkisins frá upp-
hafi og það stærsta sem framkvæmt
er með almennu útboði, að því er
fram kemur í tilkynningu frá Lands-
bankanum-Landsbréfum og fram-
kvæmdanefnd um einkavæðingu.
„Við erum mjög ánægðir með
hvernig til tókst,“ segir Skarphéðinn
B. Steinarsson, starfsmaður fram-
kvæmdanefndar um einkavæðingu.
„Það er greinilegt að á markaðnum
er áhugi á bréfum í Landsbankanum
og við munum á næstunni skoða
hvert framhaldið verður. Það liggur
fyrir að ríkisstjórnin ætlar sér að
einkavæða bankana á kjörtímabilinu
svo það verður framhald á þessu þó
ekki liggi fyrir hvernig það verður.“
Skarphéðinn bætir því við að með
þessari sölu hafi eignarhlutur ríkis-
ins farið undir helming en áður hafi
ríkið átt meira en tvo þriðju hluta
bankans. Þetta sé mikil breyting og
hann segir að rætt hafi verið um að
kalla saman hluthafafund þar sem
nýtt bankaráð verði kosið.
Dreifð sala en mest til fagfjárfesta
„Þetta tókst mjög vel og hafði ver-
ið vel undirbúið af hálfu verðbréfa-
miðlunar Landsbankans-Lands-
bréfa,“ segir Halldór J. Kristjánsson,
bankastjóri Landsbankans. „Eins og
tekið var fram í útboðinu þá hafði
umsjónaraðili útboðsins frumkvæði
að því að leita til fagfjárfesta um þátt-
töku í útboðinu og fagfjárfestum bent
á að hafa samband við verðbréfamiðl-
un bankans. Þessi undirbúningur
tókst vel og það má ljóst vera að það
var búið að vekja góðan áhuga kaup-
enda sem gáfu sig fram strax í morg-
un og keyptu meirihluta bréfanna.
Öll viðskipti fóru í gegnum Verð-
bréfaþing Íslands og gengið var mjög
hratt á sölutilboð þannig að allir
þættir útboðsins gengu mjög vel.“
Aðspurður segir Halldór að þetta
hefði verið mjög dreifð sala en þetta
form útboðs henti fagfjárfestum
mjög vel. Fyrstu tveimur útboðunum
í bankanum, árin 1998 og 1999, hafi
hins vegar verið beint í ríkara mæli
að almenningi.
Halldór segist stoltur af því hve vel
verðbréfamiðlun bankans gekk að
annast svo stórt verkefni sem þetta
útboð hafi verið og það sýni styrk
miðlunar Landsbankans. Hin hliðin á
þessari sölu snúi að bankanum sem
hlutafélagi á markaði og hann segist
þakklátur fyrir það traust sem bank-
inn njóti. „Þetta er sterk vísbending
frá markaðnum um að bankinn sé á
réttri leið og menn hafi áhuga á að
taka þátt í áframhaldandi uppbygg-
ingu bankans. Bankinn hefur verið í
örum vexti bæði á innlendum og er-
lendum mörkuðum og þessi öfluga
stuðningsyfirlýsing við störf og
stefnu bankans verður okkur stjórn-
endum og starfsfólki hvatning til að
halda áfram að efla bankann og
treysta enn stöðu hans.“
„Svo má ekki gleyma því,“ bætir
Halldór við, „að þetta er söguleg
stund fyrir þennan 116 ára gamla
þjóðbanka, sem verið hefur í ríkis-
eign eða meirihlutaeigu ríkisins í
rúmlega öld, því nú er eignarhlutur
ríkisins kominn niður fyrir helming.“
Hann segist reyndar ekki hafa verið
þeirrar skoðunar að ríkisviðskipta-
banki hafi verið réttnefni síðustu
fjögur ár því Landsbankinn hafi ver-
ið annað fjölmennasta almennings-
hlutafélag landsins þótt ríkið væri
meirihlutaeigandi. „En ég held hins
vegar að engum detti í hug að kalla
Landsbankann annað en einkabanka
eftir þetta, þegar meirihluti hlutafjár
er í eigu einkaaðila. Landsbankinn
hefur haft og mun halda áfram að
skipa sérstakan sess í íslensku fjár-
málalífi, sem banki allra lands-
manna,“ segir Halldór J. Kristjáns-
son, bankastjóri.
Landsbankinn
orðinn einkabanki
20% hlutur
ríkisins seldist
á 15 mínútum
Morgunblaðið/Golli
Ríkið er nú minnihlutaeigandi að Landsbankanum, með 48,29% hlutafjár.
TAP Norðurljósa samskiptafélags
hf. nam 2,8 milljörðum króna á árinu
2001 en 402 milljóna króna hagnaðar
var fyrir afskriftir og fjármagnsliði
(EBITDA). Á fyrstu þremur mánuð-
um ársins 2002 nam hagnaður félags-
ins 32 milljónum króna og EBITDA-
hagnaður nam 94 milljónum króna.
Samstæðureikningur Norðurljósa
tekur til Íslenska útvarpsfélagsins,
Skífunnar og Sýnar. Íslenska út-
varpsfélagið rekur nokkrar sjón-
varps- og útvarpsstöðvar, þ. á m.
Stöð 2 og Bylgjuna en Skífan rekur
m.a. afþreyingarverslanir og kvik-
myndahús.
Tekjur samstæðunnar á árinu
2001 námu röskum 4,9 milljörðum
króna samanborið við tæpa 4,8 millj-
arða árið áður. Þar af nema áskrift-
artekjur 2,1 milljarði, sem er svipað
og í fyrra og tekjur af rekstri versl-
ana Skífunnar og kvikmyndahúsa
nema tæpum 1,9 milljörðum en voru
rúmir 1,6 milljarðar í fyrra. Auglýs-
ingatekjur námu 917 milljónum
króna en voru 968 milljónir árið áður.
Afskriftir og fjármunagjöld námu
röskum 3,3 milljörðum
Hagnaður samstæðunnar fyrir af-
skriftir og fjármagnsliði, EBITDA,
nam 402 milljónum króna en til sam-
anburðar nam hann árið áður 915
milljónum. Afskrifaðir voru tæpir 1,9
milljarðar króna og er það veruleg
aukning frá fyrra ári en þá námu af-
skriftir 711 milljónum. Tæpur millj-
arður skýrist af auknum afskriftum
varanlegra rekstrarfjármuna vegna
mikilla fjárfestinga á sl. tveimur ár-
um, m.a. í Smárabíói, Skífuverslun-
um og útsendingar- og tölvubúnaði.
930 milljónir eru vegna afskriftar
viðskiptavildar.
Fjármunagjöld samstæðunnar
rúmlega tvöfölduðust á milli ára og
námu tæpum 1,5 milljörðum króna.
Að teknu tilliti til óreglulegra liða var
tap samstæðunnar fyrir skatta 3,3
milljarðar á árinu 2001. Tekjufærsla
skatta nemur 580 milljónum og tap
ársins er 2.769 milljónir króna.
Hagnaður af fyrsta
ársfjórðungi 2002
Auk ársreiknings 2001 liggur fyrir
árshlutareikningur Norðurljósa fyr-
ir fyrsta ársfjórðung 2002.
Tekjur samstæðunnar á fyrstu
þremur mánuðum ársins námu tæp-
um 1,3 milljörðum króna og rekstr-
arkostnaður nam tæpum 1,2 millj-
örðum. EBITDA-hagnaður
tímabilsins nam 94 milljónum króna.
Afskriftir voru 195 milljónir á fyrsta
ársfjórðungi en fjármagnsliðir voru
nú jákvæðir um 140 milljónir króna
og er skýring þessara umskipta frá
árinu 2001 fyrst og fremst rakin til
breytinga á gengi krónunnar. Rekst-
ur félagsins skilaði því rúmlega 32
milljóna króna hagnaði á fyrsta árs-
fjórðungi yfirstandandi árs.
Eignir Norðurljósa voru í marslok
bókfærðar á 10,9 milljarða króna,
þar af voru óefnislegar eignir 4,8
milljarðar. Eigið fé nam 370 milljón-
um, langtímaskuldir tæpum 6,6
milljörðum og skammtímaskuldir
um 3,9 milljörðum.
Hreinsað vel til hjá félaginu
Sigurður G. Guðjónsson, forstjóri
Norðurljósa, segir að með ársupp-
gjörinu 2001 hafi verið hreinsað
mjög vel til í félaginu. Það sé nú vel
undirbúið undir fjárhagslega endur-
skipulagningu en viðræður hafa
staðið yfir við helstu lánardrottna
um endurskipulagningu langtíma-
skulda félagsins. Sigurður segir að
fjárhagslegri endurskipulagningu
hafi miðað afskaplega hægt fram til
þessa en nú, þegar uppgjör ársins
2001 auk uppgjörs fyrsta ársfjórð-
ungs liggi fyrir, sé lagður meiri og
betri grunnur að frágangi þeirra
mála.
Sigurður segir að nú liggi enn-
fremur fyrir óendurskoðaðar tölur
fyrir fyrstu fjóra mánuði ársins 2002,
sem sýni 150 milljóna króna hagnað
á tímabilinu. EBITDA-hagnað segir
hann nema 123 milljónum sem sé
34% umfram áætlun.
„Þetta er allt á uppleið. Efnahags-
umhverfið er að færast í eðlilegt horf
þannig að meira samræmi er á milli
teknanna okkar og útgjaldanna, sér-
staklega í dagskrárefninu. Horfurn-
ar eru því góðar,“ segir Sigurður og
nefnir sem dæmi að áskrifendur að
Sýn séu nú 27.500 talsins. Hann segir
það 5-6.000 áskrifendur umfram
áætlun en ef ekki væri fyrir heims-
meistarakeppnina þá væru áskrif-
endur Sýnar um 16-17.000 talsins.
ÍÚ tapaði milljarði króna
Afkomutölur Íslenska útvarps-
félagsins, eins dótturfélaga Norður-
ljósa, voru birtar á Verðbréfaþingi í
gær. Tap Íslenska útvarpsfélagsins
hf. á árinu 2001 nam 1.069 milljónum
króna. Á fyrstu þremur mánuðum
ársins 2002 var hins vegar 2,4 millj-
óna króna hagnaður af rekstri fé-
lagsins. Ástæða þess að einungis er
birt afkoma Íslenska útvarpsfélags-
ins á Verðbréfaþinginu en ekki sam-
stæðu Norðurljósa er að ÍÚ er útgef-
andi skráðra skuldabréfa.
Í tilkynningu frá Íslenska útvarps-
félaginu segir að árið 2001 hafi verið
versta ár í sögu einkarekins útvarps
og sjónvarps á Íslandi. Hér á landi
sem annars staðar í heiminum hafi
orðið verulegur samdráttur í auglýs-
ingum í fjölmiðlum. Hjá félaginu hafi
verið brugðist við með endurskipu-
lagningu allra auglýsingasölumála,
sem nú hafi að fullu komið til fram-
kvæmda með sameiningu söludeilda
sjónvarps- og hljóðvarpsauglýsinga.
Þá segir í tilkynningu félagsins að
umskipti hafi orðið í rekstri þess á
fyrstu þremur mánuðum þessa árs
miðað við árið 2001. Samanburður á
milli ára sé þar að auki hagstæður
vegna þess að síðasti árshlutinn vegi
þyngst í heildarrekstrarhagnaði árs-
ins.
Umskipti urðu á
fyrsta ársfjórðungi
Norðurljós töpuðu 2,8 milljörðum króna á árinu 2001
ÍSLANDSBANKI hf. hefur ákveðið
að selja allan eignarhlut sinn í net-
bankanum Basisbank í Danmörku
eða 27,91% hlutafjár. Söluverð verður
ekki gefið upp. Kaupandi hlutarins er
Basisinvest, stærsti hluthafi Basis-
bank, og á það félag nú meirihluta
hlutafjár í netbankanum en það átti
um þriðjung hlutafjár fyrir.
Guðmundur Kr. Tómasson, fram-
kvæmdastjóri þróunarsviðs Íslands-
banka, segir að stefnt hafi verið að
sölu hlutarins frá því í fyrra.
„Eitt af því sem kom út úr mikilli
stefnumótunarvinnu bankans í kjöl-
far samrunans við FBA var að þessi
fjárfesting félli ekki að kjarnastarf-
semi okkar banka. Við vildum sinna
íslenskum fyrirtækjum og þjóna þeim
bæði á heimamarkaði og erlendis.
Þarna erum við ekki að því enda er
þetta danskur banki að sinna dönsk-
um viðskiptavinum. Þess vegna var
ákveðið að huga að sölu á okkar hlut
þegar tækifæri til slíks gæfist. Sam-
eigendur okkar vissu af því og gerðu
okkur síðan tilboð sem við samþykkt-
um,“ segir Guðmundur. Hvað varðar
starfsemi Íslandsbanka í Bretlandi
segir hann að þar horfi málin öðruvísi
við. Bankinn sé sjálfur með skrifstofu
í London og starfsemin sé í mun meiri
tengslum við íslenskt atvinnulíf.
FBA, sem síðar sameinaðist Ís-
landsbanka, keypti upphaflega hlut í
Basisbank í mars 2000 en bankinn tók
til starfa í september 2000. Rekur
hann netbankaþjónustu í Danmörku
og ætlunin var að færa út kvíarnar til
annarra Norðurlanda. Það hefur ekki
gengið eftir. Forstjóri Íslandsbanka,
sagði í viðtali við Morgunblaðið í fyrra
að áætlanir bankans hafi verið á þá
leið að setja inn það fjármagn sem
þyrfti í upphafi en svo myndu aðrir
taka við. Hins vegar hafi áhugi á slík-
um fjárfestingum skyndilega ekki
verið lengur fyrir hendi.
Íslandsbanki
selur í Basisbank
Ágreiningur
til Hæsta-
réttar
HÉRAÐSDÓMI Reykjavíkur
bárust síðastliðinn fimmtudag
kærur í tveimur ágreinings-
málum vegna gjaldþrotaskipta-
krafna á hendur Frjálsri fjöl-
miðlun ehf. Samkvæmt
upplýsingum frá héraðsdómi
verða kærurnar væntanlega
sendar Hæstarétti innan fárra
daga. Héraðsdómur Reykja-
víkur féllst á kröfu Sparisjóðs
Hafnarfjarðar og Sameinaða
lífeyrissjóðsins hinn 31. maí
síðastliðinn að taka bú Frjálsr-
ar fjölmiðlunar til gjaldþrota-
skipta. Forsvarsmenn Frjálsr-
ar fjölmiðlunar hafa nú kært
þann úrskurð héraðsdóms til
Hæstaréttar.