Morgunblaðið - 06.04.2003, Síða 8
FRÉTTIR
8 SUNNUDAGUR 6. APRÍL 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Slæmar fréttir, félagar, við erum ekki í tölu stórvelda. Það var bara ruglast á fánum.
Námstefna um karlaheilsu
Spannar alla
aldursflokka
KARLAHEILSA eryfirskrift nám-stefnu sem Lions-
hreyfingin stendur fyrir og
haldin verður í Norræna
húsinu næstkomandi
þriðjudag milli klukkan
16.30 og 18.15. Fundar-
stjóri er Jón Bjarni Þor-
steinsson, heilsugæslu-
læknir á Sólvangi í
Hafnarfirði, en tekin verða
fyrir nokkur heilsufarsleg
atriði karlmanna sem mjög
hafa verið í umræðunni hin
seinni ár og misseri. Nám-
stefnan er ætluð körlum,
en konum verður þó ekki
vísað frá, að sögn Jóns
Bjarna sem svaraði nokkr-
um spurningum Morgun-
blaðsins.
Hverjum datt þessi yfir-
skrift í hug?
„Það var ég sjálfur, en hug-
myndina átti ég þó ekki. Ég var
staddur á Nýja-Sjálandi sem gest-
ur Lionshreyfingarinnar þar í
landi. Á fundi hjá Lions þar úti var
einmitt fluttur fyrirlestur með
þessari yfirskrift, karlaheilsa.
Þarna voru aðeins karlar saman-
komnir og tóku margir virkan
þátt í umræðum sem spunnust.
Menn vissu að ég var læknir og
hvöttu mig til að koma upp og
halda tölu. Eftir á varð mér hugs-
að til þessa fundar og þess að
Lionshreyfingin er þjónustu-
hreyfing. Kjörorð okkar er: Við
leggjum lið. Við komum ríkulega
að sjónvernd á Íslandi, einnig að
aðstoð við aldraða, auk ýmissa
menningar- og umhverfismála.
Hluti af hlutverki Lionshreyfing-
arinnar er því alþýðufræðsla. Þeg-
ar ég kom síðan heim með þessa
hugmynd í farteskinu þá var
henni tekið mjög vel í mínum
hópi.“
– Hver verða helstu áhersluat-
riðin?
„Við höfum þetta fjórskipt og er
hver fyrirlestur 12 til 15 mínútur.
Fyrsta umfjöllunarefnið er blóð í
hægðum - forvörn og fyrirhyggja,
en Ásgeir Theodórs, yfirlæknir og
sérfræðingur í meltingarsjúk-
dómum, fjallar um þann vanda.
Krabbamein í meltingarvegi er
hans áhugasvið. Hann starfar á
meltingarsjúkdómadeild St. Jós-
efsspítala í Hafnarfirði og Land-
spítala háskólasjúkrahúss.
Þar á eftir kemur erindi sem
hefur yfirskriftina Kynlíf er líka
hjartans mál, en þar talar til
áheyrenda Gestur Þorgeirsson
sérfræðingur í hjartasjúkdómum
og yfirlæknir á hjartadeild Land-
spítala háskólasjúkrahúss. Mun
hann meðal annars koma inn á
ristruflanir.
Þriðja erindið flytur okkur Ing-
ólfur Gíslason, félagsfræðingur
hjá Jafnréttisstofu, og hefur er-
indi hans yfirskriftina Heilsu-
hegðun karla? Síðustu sjö árin
hefur Ingólfur unnið að jafnrétt-
ismálum, fyrst á skrifstofu jafn-
réttismála og síðan á Jafnréttis-
stofu auk þess sem
hann hefur kennt við
Háskóla Íslands á
námskeiðunum Kenn-
ingar í félagsvísindum
og Kenningar í kynja-
fræði.
Loks tekur til máls Óttarr Guð-
mundsson, sérfræðingur í geð-
lækningum og yfirlæknir við
geðdeild Landspítala háskóla-
sjúkrahúss, sem talar um
breytingaskeið karla, en við karl-
ar göngum vissulega í gegnum
okkar breytingaskeið rétt eins og
konur. Óttarr hefur kynnt sér
þetta efni vel og fjallað oft um ým-
is heilbrigðismál á liðnum árum.“
– Verður boðið upp á umræður
að ræðum loknum?
„Eins og ég gat um, þá verður
hvert erindi væntanlega á bilinu
12 til 15 mínútur, en við áætlum að
hvert erindi um sig spanni tuttugu
mínútur og það ætti því að vera
svigrúm til að svara nokkrum fyr-
irspurnum í hverju tilviki.“
– Eiga konur e.t.v. erindi á
þessa námstefnu?
„Konum verður ekki vísað á
dyr, en námstefnan er þó vissu-
lega ætluð körlum fyrst og fremst
og byggð upp með það í huga. Eigi
alls fyrir löngu vorum við með
sams konar námstefnu sem
fjallaði um heilsu kvenna. Sú nám-
stefna var að sama skapi fyrst og
fremst ætluð konum. Það var hús-
fyllir hjá okkur þá.“
– Áttu von á því sama núna?
„Ég geri mér vonir um að karl-
ar fjölmenni á námstefnuna. Hitt
er svo annað mál að karlar eru í
grundvallaratriðum öðru vísi en
konur í þessu sambandi. Karlar
eru ekki með þetta sama þéttriðna
net og konur hafa um sig í formi
vinkvenna, saumaklúbba og þess
háttar. Karlar eru miklu ólíklegri
en konur til að ræða saman um
getuleysi og hjartasjúkdóma. Við
karlar sækjum sjaldnar heilbrigð-
isþjónustur heim. Við teljum okk-
ur alltaf vera hrausta og það er oft
ekki fyrr en maki eða annar ná-
kominn sem ýtir okkur
af stað, að í ljós kemur
að við erum alls ekki
eins hraustir og við
vildum vera láta. Það er
staðreynd að konur
sækja sér heilbrigðisþjónustu
mun oftar en karlar. Karlar ættu
að vera sér meira meðvitandi um
heilsu sína og gæta hennar betur.“
– Er þetta fyrir einhvern sér-
stakan hóp karla?
„Umfjöllunarefnin eru þess
háttar að þau spanna alla aldurs-
flokka karla, frá ungum körlum og
upp úr. Allir karlar eiga erindi til
okkar.“
Jón Bjarni Þorsteinsson.
Jón Bjarni Þorsteinsson er
fæddur í Reykjavík 1948. Stúd-
ent frá MR 1968 og útskrifaður
sem sérfræðingur í heimilislækn-
ingum 1980 eftir sérnám í Sví-
þjóð. Hefur verið heilsugæslu-
læknir á Sólvangi í Hafnarfirði
allar götur síðan. Hefur og setið í
stjórn fjölda heilbrigðissamtaka
og opinberra nefnda og verið
umdæmisstjóri, fjölumdæmis-
stjóri og fyrrum alþjóðastjórn-
armaður Lionshreyfingarinnar.
Jón Bjarni er giftur Guðrúnu
Yngvarsdóttur, staðgengli for-
stöðumanns hjá Endurmenntun
Háskóla Íslands. Þau eiga tvö
uppkomin börn.
… þarna voru
aðeins karlar
saman komnir