Morgunblaðið - 06.04.2003, Blaðsíða 44

MINNINGAR
44 SUNNUDAGUR 6. APRÍL 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Níels var aðeins tvítugur að
aldri þegar hann kom til Akureyr-
ar frá heimalandi sínu, Danmörku.
Í Fredricia sem er nálægt
heimabæ hans, Middelfart, kynnt-
ist hann hjónunum Ingibjörgu
Jónsdóttur og Óskari Jónssyni
sem veittu starfi Hjálpræðishers-
ins þar í bæ forstöðu. Hann fór að
sækja samkomur Hersins, tók trú
á Jesú Krist og vígðist sem her-
maður. En tengslin við Ísland áttu
eftir að verða enn sterkari, því
stóri bróðir Níelsar, Matthías,
kynntist systur Ingibjargar, Pál-
ínu Margréti, sem var komin til
Danmerkur til að dvelja hjá systur
sinni og mági. Pálína og Matthías
felldu hugi saman og giftust.
Þegar Ingibjörg og Óskar fengu
skipun frá yfirboðurum Hjálpræð-
ishersins um að halda aftur til Ís-
lands til að starfa þar, ákvað Níels
að slást í för með þeim. Ef til vill
var það ævintýraþrá ungs manns
sem réð því að Níels ákvað að
halda til hins ókunna lands í
norðri. Fyrst eftir að hann kom til
Akureyrar fór hann að vinna á
Gefjun en hóf síðan að læra hús-
gagnasmíði hjá Ólafi Ágústssyni. Í
frístundum sínum sótti hann sam-
komur á Hjálpræðishernum, en
þar kynntist hann ungri stúlku,
Jakobínu Jónsdóttur, systur Pál-
ínu og Ingibjargar.
Mér er minnisstætt að hafa
heyrt Níels segja frá skemmtun
sem haldin var á Hjálpræðishern-
um fyrstu jólin sem hann var á
Akureyri. Þá var farið í samkvæm-
isleik sem heitir „Segðu sannleik-
ann“. Í þeim leik er einn tekinn til
yfirheyrslu og beðinn um að segja
hvað honum þyki vænst um. Síðan
er hann reglulega áminntur um að
segja sannleikann. Leikurinn
gengur út á það að fá viðkomandi
til að segja einfaldlega orðið
„sannleikann“.
Ef til vill var það takmörkuð ís-
lenskukunnátta Níelsar sem gerði
það að verkum að hann áttaði sig
ekki á því út á hvað leikurinn
gekk. Hann nefndi bæði foreldra
sína, Guð og Jesú þegar hann var
beðinn um að segja hvað honum
✝ Níels Hanssonfæddist í Dan-
mörku hinn 24. febr-
úar 1929. Hann lést á
sjúkrahúsi í Póllandi
11. mars síðastliðinn.
Níels giftist Jakob-
ínu Jónsdóttur á Ak-
ureyri 2. september
1950. Hún lést 3. júlí
1978.
Níels giftist Ruth
Strand í Noregi árið
1979. Saman eiga
þau börnin Inger
Marie og Nils Rune.
Útför Níelsar fór
fram í Noregi hinn 28. mars.
þætti vænst um. En
svör hans voru ekki
tekin gild og hann
ítrekað beðinn um að
segja „sannleikann“.
Að lokum gafst hann
upp og sagði af mik-
illi einlægni við mikla
kátínu þeirra sem
viðstaddir voru:
„Bína mín, Bína mín.“
Þessi skemmtilega
ástarjátning er upp-
hafið að innilegu sam-
bandi manns og konu.
Níels og Bína gengu í
heilagt hjónaband
hinn 2. september 1950. Samband
þeirra var traust og náið og heim-
ilið sem þau stofnuðu var hlýlegt
og gott. Enda voru þau óspör að
segja frá því að líf þeirra, hjóna-
band og heimili væri byggt á þeim
grunni sem bifast ekki, sem er
Jesús Kristur.
Við sem trúum á handleiðslu
Guðs og að hann hafi áætlun með
líf manna, sjáum að það var ekki
tilviljun eða ævintýraþrá sem réð
því að Níels kom til Akureyrar þar
sem hann kynntist Bínu sinni. Líf
þeirra hjóna og þjónusta fyrir Guð
ber þess vitni að það var áætlun
Guðs að þau kynntust og yrðu
hjón.
Bína og Níels eignuðust engin
börn. Samt vantaði sjaldan börnin
kringum þau. Þau voru ákaflega
elskuð og dáð af mörgum börnum
og unglingum, ekki síst systra-
börnum Bínu, sem fundu fyrir
öruggu og góðu athvarfi á heimili
þeirra hjóna. Alltaf var tekið vel á
móti okkur krökkunum og okkur
veitt athygli og tími þrátt fyrir að
þau hefðu í nógu að snúast. Ekki
fannst okkur það spilla fyrir að um
tíma var Níels umboðsmaður
súkkulaðiverksmiðjunnar Mónu.
Það var mikil tilhlökkun sem ríkti
þegar samkomu á Hjálpræðishern-
um snemma á páskadagsmorgni
lauk, því þá var Níels vanur að
draga fram páskaegg eða súkku-
laðihænur og færa „krökkunum
sínum“.
Níels tók þátt í starfi Hjálpræð-
ishersins af miklum áhuga og fórn-
fýsi. Hann var hermannaleiðtogi
til margra ára og gegndi einnig
öðrum trúnaðarstörfum. Þá var
hann einnig einn af stofnendum
Gideonfélagsins á Akureyri og tók
virkan þátt í starfi þess að út-
breiða Guðs heilaga orð.
Níels vann lengst af við iðn sína,
húsgagnasmíði, og framleiddi með-
al annars um tíma rúm og skrif-
borð sem hann hannaði sjálfur og
báru vörumerkið NH-húsgögn.
Hann hafði mikinn áhuga á ljós-
myndun og tók um tíma myndir
fyrir dagblöð.
Níelsar verður ekki síst minnst
fyrir glaðværð sína og smitandi
hlátur. Hann hafði skemmtilega
kímnigáfu og einstakt lag á að sjá
skoplegar hliðar á mannlífinu.
Hann sagði skemmtilega frá og
ekki spillti fyrir hinn sjarmerandi
danski hreimur sem Níels hafði.
En það bar óvæntan skugga á
lífsgleði Níelsar þegar Bína hans
greindist með krabbamein í byrjun
árs 1978. Sjúkdómsbaráttan var
erfið en frekar stutt og Níels stóð
við hlið konu sinnar og barðist
með henni. Hinn 3. júlí 1978
kvaddi Bína þennan heim. Þeirra
samlíf hafði staðið í tæp 28 ár,
mun skemur en þau hefðu kosið.
Árið 1979 tekur Níels þá ákvörð-
un að flytja til Noregs. Þar hafði
hann hug á að starfa fyrir Hjálp-
ræðisherinn, ekki aðeins í frí-
stundum sínum, heldur vildi hann
gerast foringi í Hernum í fullu
starfi.
Sama ár átti Níels því láni að
fagna að ganga að eiga Ruth
Strand sem einnig var foringi í
Hjálpræðishernum og saman
veittu þau forstöðu nokkrum söfn-
uðum Hersins, meðal annars í
Þórshöfn í Færeyjum. Níels og
Ruth eignuðust saman dótturina
Inger Marie og soninn Nils Rune.
Níels var ákaflega stoltur af börn-
unum sínum og reyndist þeim
mjög góður faðir.
Það eru nokkur ár síðan Níels
fór á eftirlaun. Hann var samt
ekki á þeim buxunum að ætla að
setjast í helgan stein og tók virkan
þátt í starfi Hjálpræðishersins.
Hin síðari ár fór heilsu Níelsar
að hraka. Í byrjun marsmánaðar
fóru þau hjónin í skemmtiferð til
Póllands, en Níels hafði alla tíð
mikla ánægju af ferðalögum. Í
ferðinni veiktist Níels skyndilega
og var lagður inn á sjúkrahús þar
sem hann lést.
Trúin á Jesú Krist felur í sér
framtíðarvon, einnig þegar kemur
að þeim óumflýjanlega þætti lífs-
ins að kveðja þennan heim.
Tengdafaðir Níelsar, Jón Sigurðs-
son, orti á þessa leið um þá von:
Ég sé þar vini sem ég unni hér.
Ég fæ að dvelja með englanna her.
Auga mitt frelsarann sjálfan þar sér
sælunnar heimkynnum í.
Á himni hjá Jesú mitt heimili er,
þar hjartkærir vinir ei skiljast frá mér,
þar þekkjast ei tár eða svíðandi sár.
Sælunnar heimkynnum í.
Það er þakklæti sem kemur upp
í hugann þegar Níelsar er minnst.
Þakklæti til Guðs fyrir að hafa
fengið að kynnast honum, fyrir að
hafa fengið að hafa hann í fjöl-
skyldunni og eiga hann sem vin.
Mágkonur Níelsar, Ingibjörg,
Sigríður, Pálína og Hermína og
svilar hans, Guðmundur og Níels
Jakob og aðrir ættingjar senda
Ruth, Inger Marie og Niels Rune
sínar innilegustu samúðarkveðjur.
Megi algóður Guð styrkja ykkur í
sorginni.
Fyrir hönd fjölskyldunnar á Ak-
ureyri
Erlingur Níelsson.
NÍELS
HANSSON
✝ Kristinn Björns-son sjómaður
fæddist í Miðhúsum á
Búðum við Fáskrúðs-
fjörð 25. febrúar
1923. Hann lést í
Reykjavík 23. mars
síðastliðinn. Foreldr-
ar hans voru Sesselja
Helgadóttir húsmóð-
ir (1890–1959) og
Björn Jónsson sjó-
maður og harmon-
ikuleikari (1876–
1924). Fóstri Kristins
og frændi var Björn
Guðmundsson í Þjóð-
braut á Fáskrúðsfirði. Systkini
Kristins voru Njáll Guðnason
verkstjóri í Reykjavík (1907–
2002), Kristín Björnsdóttir hús-
móðir í Reykjavík (1913–1960),
Guðjón Björnsson
vinnumaður í
Tungu, Fáskrúðs-
firði (1917–1984) og
Kristbjörg Hjartar-
dóttir Hafberg hús-
móðir á Flateyri
(1928–1979).
Kristinn kvæntist
1966 eftirlifandi
konu sinni Sigur-
björgu Benedikts-
dóttur (f. 1924).
Þeim varð ekki
barna auðið en fyrir
hjónaband átti Krist-
inn eina dóttur í
Færeyjum, Gullbjörgu Joansen.
Hún er þar gift kona og á afkom-
endur.
Útför Kristins fór fram í kyrr-
þey 1. apríl.
Kiddi frændi er dáinn. Fyrir mér er
slitinn sá þráður sem ég átti við aust-
firskan uppruna minn. Austfirskar
rætur sem rekja má til ungrar alda-
mótastúlku úr Hafnarfirði sem ólst
þar upp á sveit. Hún hét Sesselja
Helgadóttir og var af kyni Veldinga.
Fríð kona, greind og óbuguð þrátt
fyrir harðrétti og fátækt.
Rétt 17 ára, árið 1907, fékk hún í
gustukaskyni að liggja sína fyrstu
sængurlegu í húsum Mathiesena í
Hafnarfirði. Drengbarnið Njáll
Guðnason ólst upp hjá vandalausum á
Álftanesi en stúlkan fór alfarin úr
Hafnarfirði austur á firði þar sem hún
ílentist á Fáskrúðsfirði.
Tæpum tveimur áratugum síðar
var hún þar bláfátæk sjómannsekkja
með þrjú börn, það elsta dóttir um
fermingu, það yngsta var Kiddi,
fæddur 1923. Enn varð hún að senda
börn til vandalausra og leita sér sjálf
atvinnu. Dóttirin Kristín var send í
vist í Reykjavík undir handarjaðri
frænku sinnar. Miðsonurinn, Nonni,
fór alfarinn að Tungu í Fáskrúðsfirði,
gustukabarn stórbænda þar og varð
þar vinnumaður til æviloka, 1984.
Móðirin sem nú var komin vel á fer-
tugsaldur réð sig í vist inn í fjörð með
yngsta barnið með sér og hafði innan
fárra ára bætt einu enn við, Krist-
björgu, sem hún átti með ungum
vinnupilti í sveitinni.
Frá 1928 var Sesselja ráðskona hjá
föðurfrænda Kidda inni á Búðum á
Fáskrúðsfirði þar sem hét Þjóðbraut.
Hún hélt þessum tveimur yngstu
börnum en þrjú hafði hún sent í vist
til vandalausra. Húsið var lítill og
skáldaður bárujárnskumbaldi þar
sem sex til tíu manns deildu saman
vistarverum í bróðerni og fátækt
millistríðsáranna. Æskuheimili Kidda
frænda.
Kiddi lauk barnaskólanámi og við
14 ára aldur tók sjómennskan við og
entist honum í hálfa öld. Hann var á
bátum, togurum, frökturum og smá-
koppum. Oft úti meira en 11 mánuði
af 12. Sigldi um öll heimsins höf og
ævin leið meira á sjó en landi. Kiddi
var oftast fáorður um eigin ævi. Tók
að erfðum sérviskur föðurkynsins þar
sem flestir voru þungir fyrir, fámálir
og jafnvel durtslegir. Áttu í ættum
fram til alræmdra galdramanna og
sauðaþjófa á Austurlandi að telja. En
undir þessu fámála yfirborði leyndist
hlýja og umhyggja fyrir samferða-
mönnum. Ef rétt var spurt gat ég
fengið Kidda til að segja frá sjó-
mannslífi þar sem var vakað meðan
menn stóðu í fæturna, amfetamín úr
þýskum höfnum étið eins og brjóst-
sykur löngu áður en nokkrum datt í
hug að tala um eiturlyfjavanda og
dottað í fiskkösinni lengst úti í græn-
golandi ballarhafi. Í landlegum var
drukkið þannig að engum dytti í hug
núna að halda að það væri í lagi.
Það er samt ofsagt að aldrei hafi
annað komist að en sjómennskan hjá
Kidda. Á unga aldri hafði Kiddi á
prjónunum að komast í nám í bifvéla-
virkjun en þær fyrirætlanir strönd-
uðu á efnaleysi. Eina menntunin eftir
barnaskólapróf var pungapróf á litla
báta.
Á sjöunda áratugnum kynntist
Kristinn eftirlifandi konu sinni, Sig-
urbjörgu Benediktsdóttur, og þau
giftu sig 1966. Silla bjó manni sínum
hlýlegt heimili í Bólstaðarhlíð í
Reykjavík þar sem hann átti heima til
dauðadags. Þegar Kiddi komst á sjö-
tugsaldurinn fór hann í land og hóf
störf á bensínstöð Skeljungs við
Laugaveg. Þar vann hann til eftir-
launaaldurs. Síðustu árin voru Kidda
góð. Lengstum sat hann heima í stofu
í Bólstaðarhlíðinni og nægði nú kaffi
til hressingar. Þau Silla áttu hjólhýsi
sem seinni árin var í túninu hjá
frændfólki Sillu í Landbroti. Þar tók
þessi gamli sjóari til hendinni í hey-
skap og öðrum sveitaverkum og undi
vel hag sínum. Hann hélt hestaheilsu
alveg þar til fyrir tveimur árum að
hann veiktist af krabbameini sem dró
hann dauða, nýlega áttræðan.
Blessuð sé minning Kristins
Björnssonar frá Búðum við Fá-
skrúðsfjörð.
Bjarni Harðarson.
KRISTINN
BJÖRNSSON
Mér brá alveg rosa-
lega þegar Lilja vin-
kona mín hringdi í
mig og tjáði mér að
pabbi hennar, hann
Fiddi eins og hann
var oft kallaður, væri dáinn. Ég
fékk gæsahúð um mig alla og trúði
þessu varla og bara leið ekki vel
að heyra þetta. Ég og Lilja erum
æskuvinkonur og ég var því mikið
á heimilinu hjá Fidda og Svövu.
FRIÐRIK ÓLAFUR
ÓLAFSSON
✝ Friðrik ÓlafurÓlafsson fæddist
í Reykjavík 11. sept-
ember 1956. Hann
lést á heimili sínu í
Laos 12. febrúar síð-
astliðinn og var útför
hans gerð frá Kópa-
vogskirkju 14. mars.
Mér var alltaf tekið
mjög vel og komið
fram við mig eins og
ég væri eitt af börn-
unum þeirra. Fiddi
var mjög góður maður
og alveg rosalega lag-
inn í höndunum. Mér
er það minnisstætt
hvað mér fannst flott
vaggan sem Fiddi
smíðaði handa einni
dóttur sinni, eins og
allt annað sem hann
gerði í höndunum.
Honum var svo margt
til lista lagt.
Ég gæti endalaust haldið áfram,
því ég upplifði svo margt með ykk-
ur í fjölskyldunni, enda þykir mér
vænt um ykkur öll og ég get ekki
annað en kvatt þig, Fiddi minn,
með nokkrum orðum því mér
finnst það virkilega ósanngart
þegar fólk er tekið burt í blóma
lífsins.
Tárin renna niður kinnarnar því
mér finnst svo erfitt að vera að
kveðja þig, Fiddi minn, en það
sýnir þó að mér þótti vænt um þig
og vil þakka fyrir mig með nokkr-
um orðum.
Elsku Svava, Lilja, Þóra, El-
ísabeth, Bjarndís, Kristófer, Alex-
ander og Óli og allir hinir, ég votta
ykkur öllum samúð. Hugsanir mín-
ar eru hjá ykkur í þessari erfiðu
sorg. Guð veri með ykkur.
Hvíldu í friði, Fiddi minn.
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinirnir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta blund.
(Vald. Briem.)
María Antonía
Jónasdóttir.
Ég minnist góðra
stunda með Fríðu,
hún var alveg frábær
kona og vinur. Gott
var að vinna með
henni í félaginu okkar,
hvort sem var á vinnu-
fundum eða ferðum, sér í lagi í
hvítasunnuferðum, hún sá ráð alls
staðar, svo ekki sé minnst á hve
glögg hún var á tölvuna.
Kynni mín af Fríðu hófust er
HÓLMFRÍÐUR
ÞORVALDSDÓTTIR
✝ Hólmfríður Þor-valdsdóttir aðal-
bókari fæddist 13.
júlí 1947. Hún andað-
ist á Landspítalanum
18. mars síðastliðinn
og var útför hennar
gerð frá Fossvogs-
kirkju 25. mars.
hún kom í stjórn Fé-
lags húsbílaeigenda
sem vararitari. Alltaf
var gott að hitta Fríðu
því hún hafði mikla
gleði af að gefa öðrum
með brosi sínu. Hún
var sannfærð um að
við þekktumst, en
okkur tókst ekki að
komast að því hvernig
það var. Fríða var
sjálfri sér samkvæm
og hreinlynd. Gaman
hafði hún af því að
dansa, það var frá-
bært að horfa á þau
hjónin dansa saman, svo yndislegt
að sjá ykkur Sigvalda saman svo
kát og ánægð.
Hvíl þú í friði.
Sólveig Þorleifsdóttir.