Morgunblaðið - 01.10.2005, Qupperneq 8

8 LAUGARDAGUR 1. OKTÓBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eins og fram hefurkomið í fréttumhafa miklar tafir
orðið á borun aðrennslis-
ganga Kárahnjúkavirkjun-
ar vegna vatnsaga og
lausra berglaga. Mestar
tafir hafa orðið hjá borvél
2, en hún hefur ekki borað
nema 28 metra frá því í
byrjun maí. Mun betur
hefur gengið hjá borvél 1,
en hún hefur á sama tíma-
bili borað 3.428 metra.
Talsverðar tafir urðu við
gerð sjálfrar stíflunnar í
upphafi. Ástæðan var fyrst
og fremst að grafa þurfti dýpra í
botn gilsins en gert var ráð fyrir og
fylla í sprungur í gilinu. Eftir að
þessi verkþáttur kláraðist hefur
verkinu hins vegar miðað mjög vel
áfram, að sögn Sigurðar Arnalds,
upplýsingafulltrúa Landsvirkjun-
ar varðandi málefni Kárahnjúka-
virkjunar. Nú er búið að koma fyr-
ir yfir 70% af fyllingarefni
stíflunnar eða um 6 milljónir rúm-
metra. Eftir er að fylla um 2,5
milljónir rúmmetra. Sigurður
sagði að unnið yrði að því að fylla í
stífluna í vetur og sá verkhluti
myndi væntanlega klárast í byrjun
næsta árs.
Kárahnjúkastífla er grjótstífla
en vatnsmegin við hana er steypt
vatnskápa. Vinna við hana hófst í
sumar og hefur gengið vel. Núna
er búið að steypa um 16% kápunn-
ar. Sigurður sagði að haldið yrði
áfram að steypa eitthvað fram í
október, en síðan yrði gert hlé á
vinnunni fram á vor. Erfitt væri að
steypa þarna yfir vetrartímann.
Veturinn snemma á ferð
Í síðustu viku gerði veturinn
vart við sig upp við Kárahnjúka og
hægði það á sumum þeim verk-
þáttum sem eru hvað viðkvæmast-
ir fyrir snjó og kulda. Sigurður
sagði að veturinn hefði gengið fyrr
í garð við Kárahnjúka í ár en í
fyrra. Það er spáð betri tíð og því
gera menn sér vonir um að hægt
verði að halda uppi fullum fram-
kvæmdahraða í nokkrar vikur enn.
En það er borvinnan sem menn
hafa mestar áhyggjur af, en til að
afhending raforkunnar til álvers á
Reyðarfirði tefjist ekki þarf borun
ganganna að vera lokið eftir eitt
ár. Nokkra mánuði tekur að full-
klára göngin ef miðað er við að
hægt sé að hleypa vatni á þau í lok
janúar 2007. Heildarlengd jarð-
ganga, án Jökulsárveitu, er 38,2
km en búið er að bora 20 km. Um
47,5% verksins er því enn ólokið.
Stærstur hluti ganganna er bor-
aður af þremur risastórum borvél-
um. Eins og áður segir hefur geng-
ið vel hjá bor 1, en hann átti líka að
bora lengst og því höfðu menn fyr-
irfram mestar áhyggjur af honum.
Bor 2 hefur mánuðum saman
verið nánast stopp. Hann hefur að-
eins borað 28 metra á síðustu fjór-
um mánuðum.
„Bor 2 lenti á misgengissvæði,
sem er um 60 metra breitt og á því
eru þrjár slæmar sprungur, sem
voru fullar af möl og grjóti. Borinn
er núna í þriðja sprungubeltinu.
Það nýjasta er að það er þarna
hellir fyrir framan borinn sem þarf
að steypa í því að menn þora ekki
að fara í hann nema hafa áður fyllt
upp í. Síðan er borað í gegnum
steypuna. Þetta mun taka tals-
verðan tíma í viðbót. Þetta er hins
vegar ekki óyfirstíganlegt, en tek-
ur sinn tíma,“ sagði Sigurður.
Hægt gekk hjá bor 3 á tímabili í
sumar og því var ákveðið að stöðva
borun þegar hann átti eftir um
einn kílómetra í mark og sprengja
síðasta kaflann. Nú er verið að
snúa borvélinni við en það er nokk-
urra mánaða verk. Reiknað er með
að borinn geti farið að bora á ný í
byrjun nóvember.
„Það er ljóst að við þolum ekki
mikið meira af svona hremming-
um,“ sagði Sigurður þegar hann
var spurður hvort ekki væri að
verða tvísýnt um að göngin yrðu
tilbúin í janúar 2007. „Við eigum
ekki von á meiri hremmingum.
Það eru reyndar einhver misgengi
framundan, en þau eru miklu
minni og menn munu vita af þeim
fyrirfram.“
Ófyrirsjáanlegur kostnaður
lendir á verkkaupa
Sú spurning vaknar hver ber
kostnað af þeim töfum sem orðið
hafa. Sigurður segir að alltaf komi
eitthvað upp á sem tengist jarð-
fræði og þess vegna sé ófyrirséður
kostnaður áætlaður ofan á kostn-
aðaráætlunina. Kostnaðurinn við
þessar tafir verði tekinn af þessum
lið, en hann liggi ekki fyrir fyrr en
séð verði fyrir endann á fram-
kvæmdunum.
Kostnaðaráætlunin var 85 millj-
arðar og ófyrirséður kostnaður um
8% eða 7–9 milljarðar. ,,Á meðan
við erum innan þeirra marka er
enginn umframkostnaður,“ segir
hann. ,,Allir útreikningar í kring-
um þessa virkjun hafa miðast við
það að við gætum þurft að nota alla
þessa peninga hér og þar.“
Ómar Valdimarsson, upplýs-
ingafulltrúi Impregiló, bendir á að
allur ófyrirsjáanlegur kostnaður
lendir ekki á vertaka heldur verk-
kaupa, samkvæmt samningum, en
allar upphæðir séu viðskiptaleynd-
armál. Hann segir að enn sé svig-
rúm til þess að vinna upp tapaðan
tíma þar sem stíflugerðin sjálf sé
vel á undan áætlun og göng eitt
hafi gengið mjög vel.
Fréttaskýring | Miklar tafir hafa orðið á
borun jarðganga við Kárahnjúka
„Þolum ekki
mikið meira“
Bor 2 hefur borað 28 metra frá 1. maí
en bor 1 boraði á sama tíma 3.428 metra
Þrjár borvélar eru notaðar við Kárahnjúka.
Búið er að fylla rúmlega
70% Kárahnjúkastíflu
 Átján mánuðir eru þangað til
raforkuframleiðsla á að hefjast
við Kárahnjúka. Búið er að fylla
rúmlega 70% stíflunnar og vinna
við þann hluta verksins hefur
gengið vel síðustu mánuðina. Í
byrjun maí var búið að klára 38%
verksins. Borun aðrennslisgang-
anna hefur hins vegar ekki geng-
ið vel vegna lausra jarðlaga og
vatnsaga. Búið er að bora 52,5%
ganganna. Aðeins einn bor af
þremur hefur verið í gangi síð-
ustu vikurnar.
Eftir Egil Ólafsson og
Steinþór Guðbjartsson
Barnaleiksýning ársins 2005
Sýning í dag
HALLDÓR Kristmannsson, for-
stöðumaður innri og ytri samskipta
lyfjafyrirtækisins Actavis, segir að
félagið hafi á undanförnum mán-
uðum átt í erfiðleikum með að anna
eftirspurn á markaðnum. Hann
segir að mikil áhersla hafi verið
lögð á að leysa málið og að stjórn-
endur félagsins séu vongóðir um að
það leysist innan skamms. Meðal
þeirra lyfjategunda sem um ræðir
eru blóðþrýstingslyfið Amlo og
sveppalyfið Candyzol. Frumlyfin
eru þó til á markaðnum.
Halldór segir að ný pökkunarlína
– en það er vél sem pakkar lyfj-
unum – sé væntanleg til landsins.
Hann segir að því miður hafi af-
hendingin á henni þó dregist miðað
við upphaflegar áætlanir. Með vél-
inni sé hægt að auka afköstin. „Við
höfum verið að stækka mikið úti og
margir markaðir eru stórir en við
teljum að Íslandsmarkaður sé mik-
ilvægur fyrir félagið og markmið
Actavis er að þjóna honum.“
Aðspurður segir hann að þetta sé
ekki í fyrsta sinn sem Actavis nái
ekki að anna eftirspurn á markaðn-
um. „Við höfum ekki alltaf náð að
sinna markaðnum eins og við höf-
um viljað,“ segir hann. „Okkur þyk-
ir þetta slæmt en stundum skapast
þessi staða.“ Til dæmis seljist
ákveðin lyf skyndilega meira og
hraðar en búist var við.
Guðbjörg Alfreðsdóttir, fram-
kvæmdastjóri lyfjasviðs hjá lyfja-
fyrirtækinu Vistor, segir að af þeim
u.þ.b. 1.200 lyfjanúmerum, sem fé-
lagið flytji inn sé biðlisti eftir um
fimmtán lyfjanúmerum. Hún segir
að það sé ekki stór hluti af heild-
inni. „Það er alltaf einhver biðlisti í
gangi,“ segir hún, „en við erum
eina lyfjafyrirtækið sem birtir bið-
listann á heimasíðu sinni daglega.“
Hún segir að ástæður þess að lyf
komist á biðlista geti verið marg-
víslegar. Til að mynda geti lyf
skyndilega selst í miklu magni.
Hún tekur fram vegna fréttar í
Morgunblaðinu á fimmtudag að
þótt sýklalyfið Abboticin Novum sé
ekki til í 40 stykkja pökkum, þá sé
það til í 30 stykkja og 100 stykkja
pökkum. „Auðvitað lítum við það
alvarlegum augum ef lífsnauðsyn-
leg lyf vantar. Þá gerum við allt
sem í okkar valdi stendur til að
bjarga því.“ Hún segir að ekki séu
lífsnauðsynleg lyf á biðlista Vistors
um þessar mundir.
Actavis vinnur að því að tryggja nægt framboð á lyfjum
Hefur átt í erfiðleikum
með að anna eftirspurn
Eftir Örnu Schram
arna@mbl.is
RANNSÓKN á tildrögum tveggja
bruna í Vestmannaeyjum stendur
yfir hjá lögreglunni og liggur fyrir
að börn með eldfæri voru á ferð
með þessum afleiðingum. Talað
hefur verið við börnin og foreldra
þeirra. Skemmdir urðu í seinni
brunanum sem varð í geymslugámi
Ungmennafélagsins Óðins.
Rætt við börn
vegna bruna
BÓNDINN í Hrútatungu, sem varð
fyrir alvarlegri metangaseitrun á
bæ sínum á þriðjudag í síðustu viku,
er á góðum batavegi að sögn lækn-
is. Er hann kominn úr öndunarvél á
gjörgæsludeild Landspítalans og
yfir á almenna legudeild spítalans
til aðhlynningar.
Á góðum bata-
vegi eftir
metangaseitrun
GÆSAVEIÐITÍMINN stendur nú sem hæst. Það eru
því miklar annir hjá veiðihundum landsins sem hafa
þann starfa að tína upp bráðina og færa hana veiði-
manninum. Á myndinni er labradorinn Ben með gæs í
kjaftinum, en Ben þykir einstaklega hæfur veiðihund-
ur, enda hefur hann fengið góða þjálfun.
Morgunblaðið/Ingó
Nóg að gera hjá veiðihundinum Ben