Morgunblaðið - 19.11.2005, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. NÓVEMBER 2005 31
MINNSTAÐUR
ÁRBORGARSVÆÐIÐ
Selfoss | „Ég átti fyrst kassavél og
tók mikið af myndum á hana, svona
eins og gengur. Maður sér eftir því
núna að hafa ekki tekið meira af
myndum af fólki og bílum en minna
af landslagsmyndum,“ segir Hergeir
Kristgeirsson, fyrrverandi lögreglu-
maður í almennum lögreglustörfum
í Árnessýslu og síðan við rannsókn-
arlögreglustörf. Hergeir er þekktur
á Selfossi og víðar af störfum sínum,
snaggaralegu viðmóti og driftar-
hugsun í sínum störfum. Í bílskúrn-
um hefur hann komið fyrir dálítilli
sýningu á myndum sem hann hefur
sjálfur tekið eða fengið hjá öðrum.
Um er að ræða myndir frá ýmsum
tímum og teknar við mismunandi að-
stæður. Þar má sjá þekktar persón-
ur úr sögu Selfoss og frá atburðum
þar sem gaman er að virða fyrir sér
aðstæður og fólk. Skúrinn er eins
konar gallerí. „Þessar myndir eru
svona samtíningur og sitthvað.
Margar gömlu myndanna eru ónýtar
og filmurnar einnig en með skanna
og þeirri tækni sem maður getur
notað við tölvuna má galdra fram
stækkun á gömlum myndum,“ segir
Hergeir.
„Ég er af Nesjavallaætt og langafi
minn, Grímur á Nesjavöllum, fædd-
ist 1799 og svo er ég líka hálfur Vest-
firðingur,“ segir Hergeir sem ólst
upp í Flóanum, að Gerðum í Gaul-
verjabæjarhreppi. „Það eru 50 ár
síðan ég kom að Selfossi, 21 árs
gamall, og var þá búinn að vinna til
sjávar og sveita við ýmis störf. Ég
var við vinnu á verkstæði Steindórs í
Reykjavík og fann þá á mér að það
þýddi ekkert að hanga við það áfram
og dreif mig austur að Selfossi til að
kanna möguleikana þar. Þá hitti ég
Magnús Sveinsson en hann var að-
stoðarmaður Guðmundar Böðvars-
sonar sem þá sá um verkstæðin og
alla þá fjölbreyttu starfsemi sem
kaupfélagið hafði á sinni könnu. Ég
fékk að vita að það væri möguleiki á
því að komast í rafvirkjanám og í
ársbyrjun 1956 fluttist ég að Sel-
fossi. Hér voru þá innan við 1.500
manns og alveg ljómandi gott að
koma. Maður fór í Tryggvaskála og
gerðist kostgangari hjá Kristínu og
Brynjólfi. Svo þegar ég fór í iðnskól-
ann kom Kristín til mín og sagði að
það lægi ekkert á að borga því ég
væri í skóla. Ég þakkaði fyrir en
sagðist nú borga meðan ég ætti pen-
inga. Samskiptum við þau hjónin
gleymir maður aldrei.
Það var ódýrara að lifa á þessum
tíma en nú er, enda maður ekki með
síma í vasanum eða annað tæknidót
og mátti þakka fyrir að hafa aðgang
að útvarpi. Svo var tíðarandinn
þannig að þrátt fyrir það að margt
væri víða í heimili var einhvern veg-
inn alltaf hægt að taka inn leigjanda
í fæði og húsnæði. Fólk bjargaði sér
á þessum tíma og samhjálpin var
mikil,“ sagði Hergeir.
Myndi ekki ganga í lögregluna
Á þeim tíma sem Hergeir kom til
KÁ var mikil gróska á Selfossi og
uppbyggingarkraftur. Sem meðal
annars kom fram í því að ný fyrir-
tæki voru stofnuð. „Ég fór í fyrir-
tækið Rafgeisla á þessum tíma og
vann hjá því í verkum víða um land.
Fyrst vorum við á Raufarhöfn og
svo á Þórshöfn. Þar var sérstakt um-
hverfi og mikil þörf fyrir endurnýjun
bæði á raflögnum og fleiru,“ sagði
Hergeir sem fór úr rafvirkjastörf-
unum í lögregluna árið 1960 og
starfaði fyrst í Reykjavík sem sum-
armaður. „En 1961 hafði ég hitt
konuefnið mitt, Fanney Jónsdóttur,
og við fórum saman í síld á Raufar-
höfn og Seyðisfjörð. Það var óskap-
lega gaman og margt að gerast í
kringum síldarplanið. Ég vann sem
bílstjóri og lenti meðal annars í því
að ræsa mannskapinn hvenær sem
var sólarhrings þegar síldin kom og
það er ekki hægt að segja annað en
að líf hafi verið í tuskunum.
Vorið 1962 fórum við að búa á Sel-
fossi og ég byrjaði í lögreglunni. Þar
var ég þar til fyrir fjórum árum að
ég hætti störfum. Það var ágætt að
vera í lögreglunni þótt ég mundi
ekki vilja ganga í hana sem ungur
maður núna. Þetta var ævintýri í
upphafi og maður festist í þessu
starfi. Þetta var mikið hjálparstarf
og áhersla á að hafa sveigjanleika til
slíks. Svo kynntist maður mörgu já-
kvæðu í gegnum sjúkraflutningana
sem voru eftirminnilegir,“ segir
Hergeir sem hefur fylgst með Sel-
fosskaupstað vaxa og dafna.
Frá þessum árum var eftirminni-
legast þegar kaupfélagsverkstæðin
brunnu 1956. Þetta var svakalegur
bruni og með ólíkindum hvað menn
sýndu mikinn dugnað bæði við
slökkvistörf og svo við að endurreisa
verkstæðin enda mikið í húfi.
Ekki blóð úr framsóknarmanni
„Annað sem er minnisstætt frá
þessum árum er þegar loftpúðaskip-
ið kom hingað upp eftir Ölfusá. Það
voru allir mjög spenntir fyrir því og
ég tók þátt í að mæla hvað hátt væri
undir Ölfusárbrúna áður en skipið
kom. Á þessum tíma voru menn með
hugmyndir um að nota svona tæki í
flutningum,“ segir Hergeir sem er
hinn sprækasti þrátt fyrir að efri ár-
in nálgist en hann fór í hjartaaðgerð
sem bjargaði lífi hans árið 1990. Að-
gerðin var framkvæmd í Englandi
og Hergeir sér jákvæða hlið á því
öllu saman. „Ég er mjög feginn að
hafa verið skorinn í Englandi því ég
get verið öruggur um að í aðgerðinni
fékk ég ekki blóð úr framsóknar-
manni sem mér finnst mikið atriði en
síðasti framsóknarmaðurinn í Eng-
landi dó á dögum Hróa Hattar og
gott ef Hrói drap hann ekki sjálfur,“
segir Hergeir Kristgeirsson og hlær
við.
Hergeir Kristgeirsson, fyrrverandi lögreglumaður á Selfossi, er með myndagallerí í bílskúrnum
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Myndastofa Hergeir Kristgeirsson hefur sett upp gamlar ljósmyndir í bíl-
skúrnum. Hann sér eftir því að hafa ekki tekið ennþá fleiri myndir.
Störfin í lögreglunni
voru stundum ævintýri
Eftir Sigurð Jónsson