Morgunblaðið - 19.11.2005, Qupperneq 41

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. NÓVEMBER 2005 41
UMRÆÐAN
AUGLÝSINGAR í fjölmiðlum frá
tryggingafélögum og Umferðarstofu
í forvarnarskyni vegna umferð-
arslysa sem og umfjöll-
un vegna þeirra eru
áberandi í okkar sam-
félagi enda engin van-
þörf á þar sem tíðni
umferðarslysa hér á
landi er sú hæsta sem
þekkist, ef við berum
okkur saman við ná-
grannaþjóðir okkar.
Í störfum mínum
sem lögmaður hefur
mér hins vegar stund-
um þótt vanta nokkuð
upp á að það fólk sem
lendir í umferðarslysi
sé nægilega upplýst um réttarstöðu
sína. Vissulega er þessu fólki bent á
af lögreglu að fara á slysadeild ef það
kvartar undan meiðslum. Aftur á
móti virðist það undir hælinn lagt
hvort það sé upplýst í framhaldinu
um rétt sinn á að fá allan lækn-
iskostnað endurgreiddan sem og ann-
an útlagðan kostnað, svo sem vegna
sjúkraþjálfunar og verkjalyfja. Allur
þessi kostnaður er greiddur af trygg-
ingafélagi bifreiðar þess ökumanns
sem slysinu olli eða af Trygg-
ingastofnun ríkisins (ef slysið verður í
vinnu þess slasaða eða á
beinni leið hans á milli
heimilis og vinnu) sé
þess krafist. Þá á fólk í
mörgum tilvikum rétt á
að viðkomandi trygg-
ingafélag greiði þeim
fyrir tekjutap sem það
verður fyrir vegna um-
ferðarslyssins að loknu
því tímabili sem vinnu-
veitandi greiðir. Enn-
fremur geta umferð-
arslys leitt til þess að
einstaklingur búi við
varanlegar afleiðingar
vegna þess og á hann þá rétt á þján-
ingarbótum, örorkubótum og miska-
bótum sem í fyrsta lagi er hægt að
leggja mat á einu ári eftir slysið. Loks
á viðkomandi rétt á því að fá sér lög-
mann til að gæta réttar síns gagnvart
tryggingafélaginu og er langstærsti
hluti kostnaðar lögmanns greiddur af
viðkomandi félagi. Mikilvægt er fyrir
fólk að nýta sér þennan rétt sinn því
tryggingafélögin eru með lögfræð-
inga á sínum snærum og því er nauð-
synlegt fyrir þá sem verða fyrir slysi
að hafa lögmann til að gæta hags-
muna sinna.
Mörg eru dæmi þess að fólk sem
lendir í árekstri verður ekki vart við
nein líkamleg einkenni vegna hans,
eða tengir hugsanleg einkenni ekki
við áreksturinn fyrr en nokkrum dög-
um, vikum eða jafnvel mánuðum síð-
ar. Mikilvægt er þá að leita sem fyrst
til læknis og jafnframt gefa skýrslu
hjá lögreglu ef ekkert er getið um
meiðslin í frumskýrslu vegna umferð-
aróhappsins. Jafnvel þótt þetta farist
fyrir hjá fólki er ekki þar með sagt að
það tapi einhverjum réttindum því
samkvæmt ákvæðum umferðarlaga
fyrnist krafa á fjórum árum frá lok-
um þess almanaksárs, sem kröfuhafi
fékk vitneskju um kröfu sína. Hitt er
svo annað mál að eftir því sem lengra
líður frá umferðaróhappi, þar sem
ekkert er getið um meiðsl viðkomandi
í tjóna- eða lögregluskýrslu, þar til
hann leitar fyrst til læknis og til-
kynnir um slysið til lögreglu verður
erfiðara fyrir hann að sýna fram á
tengsl á milli umferðaróhappsins og
þeirra líkamlegu einkenna sem hann
býr við.
Loks þarf vart að taka það fram að
það hefur mjög sjaldan áhrif á rétt
einstaklings til greiðslu bóta vegna
umferðarslyss þótt hann eigi sök á
árekstrinum, þ.e. er í „órétti“. Ein-
göngu eru örfá tilvik um að slíkt valdi
réttindamissi bóta, svo sem þegar
viðkomandi sýnir af sér stórkostlegt
gáleysi við aksturinn, til dæmis veld-
ur slysi vegna ofsahraða eða ölvunar.
Þetta verður þó að skoða í hverju til-
viki.
Eru tjónþolar í umferðarslysum
nægilega upplýstir um rétt sinn?
Sigurður B. Halldórsson fjallar
um rétt tjónþola til trygginga
Sigurður B.
Halldórsson
’Allur þessi kostnaðurer greiddur af trygg-
ingafélagi bifreiðar þess
ökumanns sem slysinu
olli eða af Trygginga-
stofnun ríkisins …‘
Höfundur er hæstaréttarlögmaður
á Acta lögmannsstofu.
Skóverslun - Kringlunni
Sími 553 2888
www.skor.is
Teg. 152108
Stærð 36-41
Litur Bleikt, brúnt og
svart
verð 6.995
Teg. 17170
Stærð 36-42
Litur svart og brúnt
Verð 10.495
Teg. 11260 88
Stærð 36-42
Litur Leopard og svart
Verð 12.995
Teg. LG 45
Stærð 36-41
Litur svart og brúnt
Verð 5.995
Teg. 15182
Stærð 36-42
Litur Svart og vínrautt
Verð 10.495
Teg. LS 15
Stærð 36-41
Litur Svart og brúnt
Verð 5.995
Fallegir
spariskór
Mikið úrval
Teg. LJ 11
Stærð 36-41
Litur svart
Verð 6.995
Jólaljósin
tendruð í miðborginni
Miðborgin - þar sem jólastemmningin er
Safnast saman á Hlemmi
kl. 16.15 í dag.
Jólaljósin tendruð
kl. 16.30.
Forseti borgarstjórnar
flytur ávarp.
Gengið niður Laugaveg
og að Þjóðleikhúsinu við
Hverfisgötu, þar sem fram
fer skemmtidagskrá með
þátttöku leikara
Þjóðleikhússins.
Jólasveinar, harmonikuleikarar,
söngfólk og lúðrablásarar taka þátt í
göngunni.
Hestakerra og einn af elstu bílum Slökkviliðsins setja svip sinn á gönguna.
Verslanir í miðborginni eru opnar til kl. 18.00 í dag.