Fréttablaðið - 14.12.2005, Blaðsíða 48
Fyrirsjáanlegt er að hreinar eignir íslensku
lífeyrissjóðanna muni vaxa hratt á næstu
árum og jafnvel áratugum. Hreinar eignir líf-
eyrissjóðanna fóru yfir eitt þúsund milljarða
króna í febrúar á þessu ári og voru á síðasta
ári orðnar meiri en landsframleiðslan. Því er
spáð að innan skamms verði eignirnar orðar
tvöföld landsframleiðsla, enda vex séreignar-
sparnaður hratt og viðbúið að framlög laun-
þega eigi eftir að aukast jafn og þétt.
Í nýlegri skýrslu Guðmundar Guðmunds-
sonar og Kristíönu Baldursdóttur, Lífeyris-
sjóðir – framtíðarhorfur og óvissuþættir, sem
birtist í síðasta hefti Peningamála, velta
greinarhöfundar fyrir sér þeim fjárfesting-
armöguleikum sem lífeyrissjóðirnir hafa í
framtíðinni. Þar sem ljóst er að hreinar eign-
ir sjóðanna muni vaxa hratt standa stjórnend-
ur lífeyrissjóðanna frammi fyrir því krefj-
andi verkefni að ávaxta peningana. Að mati
höfunda ríkir talsverð óvissa um afkomu líf-
eyrissjóðanna í framtíðinni en þeir spá því að
fjárfestingar sjóðanna muni stóraukast er-
lendis á næstu árum. Viðmælendur Markað-
arins tóku einnig undir það.
UMSVIFAMIKLIR Á ÍSLANDI
Lífeyrissjóðirnir eru orðnir mjög umsvifa-
miklir þátttakendur á innlendum fjármála-
markaði. Á hlutabréfamarkaði eru þeir meðal
stærstu hluthafa í flestum félögum og eiga
þeir um tólf prósent af öllum skráðum hluta-
bréfum í Kauphöll Íslands. Þá eiga þeir um 47
prósent af útgefnum markaðsskuldabréfum,
þar af 41 prósent af verðbréfum útgefnum af
Íbúðalánasjóði. „Ekki blasir því við í fljótu
bragði hvaða fjárfestingarmöguleika
lífeyrissjóðirnir eiga innanlands með þann
stóra stabba sem þeir munu hafa til umráða
næstu áratugina,“ segja höfundar skýrslunn-
ar.
Fjárfestingareglur lífeyrissjóða eru með
þeim hætti að annars vegar er þeim heimilt
að eiga helming í hlutabréfum og helming í
skuldabréfum og hins vegar er þeim heimilt
að vera með helming eigna sinna innanlands
og helming erlendis. Tækifæri lífeyrissjóða
liggja nú að mestu leyti í fjárfestingum er-
lendis.
Hrafn Magnússon, framkvæmdastjóri
Landssambands lífeyrissjóða, segir að
lífeyrissjóðirnir búi við ákveðið fjárfestinga-
umhverfi með lögum sem séu að stofninum
frá 1997. „Við höfum talið að það væri eðli-
legra að fjárfestingareglur sjóðanna væru
ekki njörvaðar niður í löggjöf heldur væri
það á forræði fjármálaráðherra að gefa út
reglugerð hverju sinni með fenginni umsögn
frá Fjármálaeftirlitinu, Landssamtökunum
og Seðlabankanum. Markaðurinn er orðinn
svo flókinn og framþróunin svo hröð.“
AUKIÐ SVIGRÚM TIL FJÁRFESTINGA
Með frumvarpi, sem liggur fyrir þingi, er
ætlunin að gefa lífeyrissjóðunum aukið svig-
rúm til fjárfestinga. Í íbúðalánum, sem hafa
verið farsæl leið lífeyrissjóða til að koma
peningum í ágæta vöxtun, er gert ráð fyrir að
lífeyrissjóðir geti lánað allt að 75 prósent af
markaðsvirði eignar en áður miðaðist lánveit-
ing við 65 prósent. Enn fremur er í frumvarp-
inu gert ráð fyrir því að hámark á hlutabréf-
um hækki úr 50 prósentum í 60 prósent sem
geti gefið lífeyrissjóðunum svigrúm til frek-
ari kaupa innanlands.
Hrafn segir að lífeyrissjóðirnir hafi alltaf
verið virkir á innlendum hlutabréfamarkaði.
„Í árdaga útrásarinnar kom auðvitað heilmik-
ið fjármagn frá lífeyrissjóðunum sem gaf
henni klárlega byr undir vænginn.“ Hann
MIÐVIKUDAGUR 14. DESEMBER 2005 MARKAÐURINN10
Ú T T E K T
Lífeyrissjóðir glíma við fra
Eftir stöðuga ávöxtun fyrr á árum hafa sveiflur á ávöxtun lífeyrissjóða aukist. Búist er við að þeir auki e
þétt á næstu árum og áratugum á kostnað innlendra fjárfestingarkosta, sem getur aukið sveiflurnar en
steinsson kynnti sér nýlega skýrslu um ávöxtunarmöguleika framtíðarinnar og ræddi við nokkra stjórne
Y F I R L I T Y F I R E I G N I R L Í F E Y R I S S J Ó Ð A N N A ( Í M I L L J Ó N U M K R Ó N A )
des. ‘04 ág. ‘05 Hreyfingar í %
Heildareignir 9 86.535 1.110.028 12,50%
þ.a. innlend verðbréfaeign 732.750 812.721 10,90%
þ.a. erlend verðbréfaeign 217.578 264.392 21,50%
þ.a. sjóðfélagalán 86.826 90.385 4,10%
þ.a. innlend hlutabréf 127.905 164.829 28,90%
LÍFEYRISSJÓÐIR HORFA TIL
FREKARI ÚTRÁSAR Mikill vöxtur
íslensku lífeyrissjóðanna kallar á ný
og stærri verkefni fyrir stjórnendur
þeirra; hvernig eigi að ávaxta eignir
sjóðanna. Ljóst er að eignir þeirra
munu aukast erlendis vegna tak-
markaðra möguleika heima fyrir.
10_11_Markadur lesið 13.12.2005 15:10 Page 2