Fréttablaðið - 14.12.2005, Blaðsíða 50
MIÐVIKUDAGUR 14. DESEMBER 2005 MARKAÐURINN12
H É Ð A N O G Þ A Ð A N
Íslenski dansflokkurinn er
útrásarfyrirtæki. Flokkurinn
markaði sér skýra listræna
stefnu og á grundvelli hennar
hefur innlendum áhorfendum
fjölgað og eftirspurn erlendis
vaxið. Hafliði Helgason hitti
Ásu Richardsdóttur, fram-
kvæmdastjóra dansflokksins, og
ræddi við hana um viðskiptin,
listina og menninguna.
Útrásin er ekki bundin við hefðbundinn fyrir-
tækjarekstur. Nýsköpunarverkefni í menn-
ingarlífi hafa sprottið upp og náð til annarra
landa. Íslenski dansflokkurinn hefur vaxið og
dafnað undanfarin ár og nú er svo komið að
sýningar hans erlendis eru orðnar umtals-
verður hluti af starfseminni. Dansflokkurinn
var erlendis í 52 daga á þessu ári. Hann heim-
sótti fimmtán borgir í Evrópu og Asíu og
sýndi þar 22 sýningar. „Vinnan í kringum
þessa útrás er gríðarleg en hún skilar ár-
angri, meðal annars í auknum tekjum. Er-
lendar tekjur eru stærsti hlutinn af sértekj-
um okkar og ef frá er dreginn fastur kostnað-
ur af rekstri er afkoman jákvæð af sýningum
okkar erlendis og hefur verið
frá árinu 2002,“ segir Ása
Richardsdóttir, fram-
kvæmdastjóri Ís-
lenska dansflokksins.
STEFNAN MÖRKUÐ
Lögmálin í þessum geira eru
þau sömu og í viðskiptalífinu. „Marka
skýra stefnu sem byggir á þekkingu og fylgja
henni markvisst eftir. Sýna þrautseigju og
gefast ekki upp þótt á móti blási. Árið 1996,
þegar Katrín Hall, nýr listdansstjóri, var ráð-
in, settu stjórnendur og stjórnvöld sér það
markmið að Íslenski dansflokkurinn skyldi
verða nútímadansflokkur í hæsta gæða-
flokki.“ Síðan þá hefur dansflokkurinn ein-
beitt sér að nútímadansi einvörðungu.
„Menntun er hér lykilatriði, í dansinum eins
og í öðrum listgreinum. Við höfum hingað til
borið gæfu til að standa vel að menntun dans-
ara með Listdansskóla Íslands í fararbroddi.
Dansflokkurinn er skipaður atvinnudönsur-
um og við höfum lagt höfuðáherslu á mark-
vissa þjálfun þeirra, sem nú hefur skilað
þeim árangri að þeir standast fyllilega al-
þjóðlegan samanburð.“
Ása segir að samhliða uppbyggingu
flokksins hafi verið mörkuð sú stefna að efla
erlend tengsl og stofna til samstarfsverkefna
á alþjóðlegum vettvangi. „Upphafið var að fá
til landsins marga af fremstu danshöfundum
Evrópu til að vinna með flokknum. Þeir báru
með sér sömu viðmið og tíðkast í bestu flokk-
um erlendis. Samfara þessari erlendu innrás
inn í íslenskan dansheim höfum við lagt rækt
við íslenska danssmíð. Þannig höfum við
hægt og bítandi vakið athygli erlendis eink-
um fyrir tvennt. Við erum orðin alþjóðlegur
dansflokkur með sterka og fjölhæfa einstak-
linga, þar sem sérkenni og styrkleikar hvers
dansara fá notið sín. Hitt er að við sýnum
verk eftir erlenda höfunda í fremstu röð og
íslenska höfunda sem eru ekki eins þekktir,
en framandi og spennandi.“ Stefnan hefur
virkað og erlend eftirspurn eykst.
ÞARF SKAPANDI STARF
Ása hefur unnið í fjölmiðlun og menningarlíf-
inu í tvo áratugi. Var fréttamaður Ríkissjón-
varpsins og stofnaði og stýrði
Kaffileikhúsinu af krafti
og myndarbrag. Hún er
menntuð í alþjóða-
stjórnmálum og bætti
svo við eins árs evr-
ópsku námi í stjórnun
menningarstofnana. „Þar
kynntist ég fólki sem opnaði augu
mín fyrir möguleikum hinna
skapandi atvinnugreina,
fólki sem hefur haft marg-
vísleg áhrif á líf mitt síðan.“
Hún kom til Íslenska dans-
flokksins 2002 og hóf MBA-
nám við Háskólann í Reykja-
vík á sama tíma. Hún hélt sig
við listirnar. „Ég er löngu
búin að gera það upp við mig
að ég mun aldrei þrífast
nema í skapandi starfi.
Skapandi starf er hins vegar
mjög vítt hugtak og þarf
ekki endilega að tengjast
listum. Nú fæ ég útrás fyrir
sköpunarkraftinn í þessu
starfi og sé óendanlega
möguleika á frekari upp-
byggingu listanna og ann-
arra skapandi atvinnugreina
í landinu. Ég er ekki lista-
maður, ég er athafnakona og
listageirinn þarf á slíkum
konum að halda. Skilyrðið er
þó, til að slíkt fólk þrífist í
geiranum, að það hafi skiln-
ing og brennandi ástríðu
fyrir viðfangsefninu.“
Dansflokkurinn er sjálf-
stæð ríkisstofnun. Þegar Ása
kom til starfa var talsverður uppsafnaður
halli frá fyrri árum. Skuldastaðan hefur hins
vegar gjörbreyst. „Okkur hefur tekist á að-
eins fjórum árum að greiða skuldina niður, í
góðri samvinnu við menntamálaráðuneytið.
Samhliða því hefur framlag á fjárlögum auk-
ist, en það lít ég fyrst og fremst á sem viður-
kenningu á því að okkur hefur tekist að ná
föstum tökum á rekstrinum og höfum jafn-
framt uppfyllt þau listrænu markmið sem að
var stefnt.“
VANTAR STEFNU
Ása sér mikla möguleika fyrir aukinn hlut
skapandi atvinnugreina á Íslandi, en segir
umræðu um þær allt of litla og opinbera
stefnu vanta. „Stjórnmálamönnum sem og
fólki í geiranum sjálfum hættir til að hugsa
skammt og festast í skyndi-
lausnum. Við hreykjum okk-
ur af „grósku í þessu og
hinu“ og gefum ekki nægjan-
legan gaum að þeim efna-
hagslegu verðmætum sem
felast í starfsemi listanna.“
Sameinuðu þjóðirnar hafa
reiknað að sjö prósent af
vergri þjóðarframleiðslu í
heiminum megi rekja til
skapandi atvinnugreina og
að þær vaxi um tíu prósent á
ári. „Við höfum ekki kortlagt
vöxt þeirra að neinu marki
hér á landi, sem er þó for-
senda þess að hægt sé að
gera sér grein fyrir hvar
verðmætin liggja. Þetta hafa
hins vegar þjóðirnar í kring-
um okkur gert. Stefnumörk-
un Breta í skapandi atvinnu-
greinum er sérstaklega til
fyrirmyndar. Svíar gerðu
sér grein fyrir möguleikum
tónlistar fyrir tuttugu árum
og í dag er hún ein þeirra
stærsta útflutningsgrein.
Opinber stefnumörkun í at-
vinnulífi á Íslandi hefur allt
of mikið takmarkast við nýt-
ingu náttúruauðlinda og frumstæðan iðnað og
virkjun hugvitsins hefur setið hjá.“
Ása segir þá sjálfstæðu útrás sem við
höfðum séð í viðskiptalífinu einstaka og verð-
mætin sem henni fylgja mikil. „Það sama
gildir um listirnar og ég er sannfærð um að
einstakar listgreinar geti til lengri tíma litið
orðið meðal okkar helstu útflutningsgreina.
En listirnar hafa ennþá meira, umfram allt
fela þær í sér andleg verðmæti sem aldrei
verða metin til fjár. Útrás listanna fylgir út-
breiðsla menningar og hún staðfestir, fyrir
sjálfum okkur og öðrum, hvað gerir okkur að
einni þjóð.“
Hádegisverður fyrir tvo
á La Primavera
Gulrótar- og graskerssúpa
Gnogghi í gorgonzolasósu
Hvítlauks- og rósmarínmarinerað
lambalæri
Tiramisu
Drykkir
Vatn
Hvítvín
Kaffi
Verð krónur 6.380
▲
H Á D E G I S V E R Ð U R I N N
Með Ásu
Richardsdóttur
framkvæmdastjóra Íslenska
dansflokksins
Baugslandið góða!
Nú hafa þau tíðindi orðið í íslensk-
um fjölmiðlaheimi að búið er að
fletta ofan af Baugsveldinu. Þessi
merki viðburður átti sér stað með
útgáfu Blaðsins á mánudag þegar
leiðarahöfundur blaðsins leiddi í
ljós þau óumdeildu sannindi að
starfsmenn Baugsveldisins eru í
raun þrælar og hafa það jafnvel
verra heldur en fátæku börnin í
Afríku sem vinsælt er að styðja
til máltíða í kringum jólin.
Nútímaþrælahaldið í Baugslandi
er, samkvæmt Blaðinu, að því
leyti verra heldur en þrælahaldið
í Ameríku á fyrri öldum þar sem
þrælahaldarar þess tíma þurftu
að sjá þrælum sínum fyrir bæði
mat og húsaskjóli. Stjórnarherr-
arnir í Baugslandi hirða þó lítt um
slíkan munað fyrir sína þræla
enda eru þeir svo uppteknir af því
að skemmta sér á góðgerðarsam-
komum og prívat sinfóníutónleik-
um að þeir hafa engan tíma til að
velta sér upp úr ómerkilegum
þörfum lítilmagnans.
Já, þeir máttu prísa sig sæla þræl-
arnir í Ameríku að vinna ekki í
Hagkaup eða Bónus. Og það er
sennilega rétt hjá Blaðinu að
þrælarnir hefðu umsvifalaust
barist gegn hvers kyns frelsun ef
þeir hefðu vitað að þeir gætu
hugsanlega endað sem þegnar í
Baugslandinu. „Feitur þjónn er
ekki mikill maður. Barinn þræll
er mikill maður, því í hans brjósti
á frelsið heima,“ sagði skáldið –
en það skáld bjó ekki í Baugslandi
og hafði því ekki hugmyndaflug
til að sjá fyrir sér hinn barða og
þvengmjóa þjón.
Það er furðulegt að leiðari Blaðs-
ins hafi ekki vakið meiri viðbrögð
því í raun er um ákall til byltingar
að ræða. Þetta heróp Blaðsins
virðist ekki falla í frjóan jarðveg
enda eru þessir Baugsþrælar
flestir of uppteknir við að kaupa
dýrar jólagjafir, skreyta jólatré
og baka jólakökur til þess að
standa í byltingu. Sennilega eru
daglaunamenn Baugs ekki nægi-
lega svangir til að standa í bylt-
ingu, en það hefur oft staðið sönn-
um byltingarmönnum, eins og
leiðarahöfundi Blaðsins, fyrir
þrifum að þeir eru langt á undan
sinni samtíð.
En Aurasálin er tilbúin í slaginn og
lætur sig ekki vanta þegar Blaðið
blæs til frelsisins orrustu báls til
þess að frelsa hina óafvitandi
þræla Baugslands frá þeim þræl-
dómi sem þeir hafa verið hnepptir
í af stjórnarherrunum.
Aurasálin er bjartsýn á framtíð
Blaðsins. Með yfirveguðum og
hárbeittum skrifum sínum um tví-
skinnunginn í íslensku samfélagi
hefur það markað sér algjöra sér-
stöðu á markaðinum. Það hefur
Aurasálin fyrir satt að ástæða
þess hugrekkis sem nú er sýnt á
leiðarasíðunni sé einfaldlega sú að
fjárhagslegur grundvöllur Blaðs-
ins sé orðinn svo sterkur að ekk-
ert geti ógnað stöðu þess á mark-
aði. Nú væri gaman að hafa tæki-
færi til að fjárfesta í Blaðinu –
framtíð þess er björt.
A U R A S Á L I N
Ása Richardsdóttir
Starf: Framkvæmdastjóri Íslenska dansflokksins
Fæðingardagur: 19. ágúst 1964
Maki: Hjálmar H. Ragnarsson
Börn: Nína Sigríður f. 1992 og
Snorri f. 1993
ÖFLUGUR DANSFLOKKUR Ása Richardsdóttir segir velgengni Íslenska dansflokksins liggja í því að mótuð var skýr stefna
um að gera flokkinn að nútímadansflokki í fremstu röð. Árangurinn af því er vaxandi áhugi innanlands á sýningum flokks-
ins og eftirspurn eftir honum á erlendum vettvangi.
Þannig höfum við hægt og bítandi vakið athygli erlendis einkum fyrir
tvennt. Við erum orðin alþjóðlegur dansflokkur með sterka og fjölhæfa
einstaklinga, þar sem sérkenni og styrkleikar hvers dansara fá notið
sín. Hitt er að við sýnum verk eftir erlenda höfunda í fremstu röð og ís-
lenska höfunda sem eru ekki eins þekktir, en framandi og spennandi.
Dansflokkur í skapandi útrás
Fr
ét
ta
bl
að
ið
/V
ilh
el
m
12_13_Markadur lesið 13.12.2005 15:11 Page 2