Morgunblaðið - 03.06.2007, Qupperneq 1
STOFNAÐ 1913 149. TBL. 95. ÁRG. SUNNUDAGUR 3. JÚNÍ 2007 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
SUNNUDAGUR
Í FARAR-
BRODDI
PÚSLUSPIL KATR-
ÍNAR S. BRIEM
VIÐBURÐARÍK ÆVI >> 30
ALDRAÐ
UNGSKÁLD
LEIFUR EIRÍKSSON
100 ÁRA Í DAG
LÍFIÐ Á HRAFNISTU >> 40
MÁ
ÞETTA?
Á TÖSKUM, BOLUM
OG GLÖSUM
Í FÁNALITUNUM >> 6
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
KOLSVÖRT skýrsla Hafrannsóknastofnunarinn-
ar leggur til að hámarksafli á næsta fiskveiðiári
verði aðeins 130.000 tonn, sá minnsti síðan 1937.
Það er 63.000 tonnum minna, um 30%, en kvótinn
á þessu fiskveiðiári. Auk þess leggur stofnunin til
að veitt verði 20.000 tonnum minna af ufsa og
10.000 tonnum af ýsu.
Gangi þessar tillögur eftir þýðir það um 15
milljarða tap útflutningstekna í þorskinum einum
saman miðað við gengi og afurðaverð nú. Það er
um þriðjungs samdráttur frá því sem var á síðasta
ári, en þá skilaði þorskurinn um 50 milljörðum
króna í útflutningstekjur. Við þetta má svo bæta
um 5 milljarða samdrætti vegna minni afla af
þorski og ýsu. Þetta þýðir um 15% samdrátt í
heildarútflutningi sjávarafurða miðað við útflutn-
inginn á síðasta ári. Hvergi er lagður til aukinn afli
nema í humri, um 100 tonn frá aflamarki þessa
árs. Þá leggur stofnunin á ný til upphafskvóta í
loðnu, sem að þessu sinni verður 205.000 tonn.
Um stöðu þorskstofnsins segir í skýrstu stofn-
Kolsvört veiðiráðgjöf Hafró
Hafrannsóknastofnunin leggur til 63.000 tonna niðurskurð í þorskveiðum Leiðir til 15 milljarða
samdráttar í útflutningstekjum fyrir þorskinn Samdráttur í afla af ýsu og ufsa gæti leitt til 5 millj-
arða samdráttar Stærð veiðistofns þorsks talin nálægt sögulegu lágmarki og nýliðun er slök
unarinnar um ástand og horfur nytjastofna sjávar
fyrir næsta fiskveiðiár, að stærð veiðistofnsins sé
nú metin nálægt sögulegu lágmarki og stærð
hrygningarstofnsins er aðeins helmingur þess
sem talið er að gefi hámarksafrakstur. Nýliðun
síðustu sex árin hefur verið slök og meðalþyngd
allra aldurshópa er í sögulegu lágmarki. Forstjóri
stofnunarinnar segir í inngangi að skýrslunni að
ljóst sé að án stefnubreytingar við nýtingu þorsk-
stofnsins sé hvorki að vænta stækkunar hrygning-
arstofnsins né aukinnar nýliðunar, sem sé for-
senda aukinna aflaheimilda á komandi árum. | 6
NÚRSÚLTAN Nasarbajev hefur
verið við stjórnvölinn í Kasakstan
frá því landið fékk sjálfstæði eftir
hrun Sovétríkjanna. Stjórnmál þar
í landi eru nú eitt fjölskyldudrama.
Einvaldurinn
í Kasakstan
ÁSAKANIR og gagnásakanir ein-
kenna mál Alexanders Litvínenkós,
sem var myrtur í London í nóv-
ember. Fyrir átta árum lýsti hann
ótta sínum á myndbandi.
Írafárið vegna
Litvínenkós
„FASISMI“, „fantaskapur“, „for-
sjárhyggja“ og „félagsverkfræði“
voru orð, sem heyrðust á Ölstofunni
síðasta kvöldið sem þar mátti
reykja. Nú er reykurinn bannaður.
Síðasti reykinga-
dagurinn
HVERNIG breytist fiskur við geymslu? Þetta er ein af þeim spurningum
sem hægt er að fá svör við á Hátíð hafsins við Reykjavíkurhöfn í dag. Þar
verður m.a. sýndur heill þorskur; nýr, 2-3 daga gamall og 10 til 12 daga
gamall og gefst gestum kostur á að lykta af flökunum og finna mun á lykt
misferskra flaka.
Í dag verður einnig sjómannamessa í Dómkirkjunni, hægt verður að fara
í hvalaskoðun, skoða varðskip við Faxagarð og furðufiska á Miðbakka.
Sjómannadagurinn er haldinn hátíðlegur víða um land í dag. Dagskráin
er fjölbreytt og lögð er áhersla á að höfða jafnt til barna og þeirra sem
eldri eru. Tilgangurinn með deginum er að kynna starf sjómanna og jafn-
framt að efla samhug sjómanna.
Sjómannadagurinn var fyrst haldinn í Reykjavík og Ísafirði 1938 og
breiddist út um allt land á fáum árum. Talið er að um tvö þúsund sjómenn
hafi tekið þátt í skrúðgöngu í Reykjavík árið 1938, en á seinni árum hefur
hátíðahöldunum víða verið breytt.
Morgunblaðið/ÞÖK
Afli Sigurður Jón Sigurðsson, sjómaður í Vestmannaeyjum, var ánægður með fiskinn sem hann kom með að landi.
Viltu finna lykt af nýj-
um og gömlum þorski?
Sjómannadegi fagnað um allt landVIKUSPEGILL
„ÞAÐ er stór-
merkilegt að við
skulum ekki vera
búnir að eyða
þorskinum gjör-
samlega. Mér
finnst veiðar síð-
ustu árin hafa
verið alltof miklar
og of mikið gert
af því að veiða æt-
ið frá þorskinum,
loðnu, rækju og kolmunna,“ segir
Kristján Pétursson, skipstjóri á
Höfrungi III. AK, í viðtali í Morg-
unblaðinu í dag.
„Það er bara bull þegar menn
halda því fram að það sé allt fullt af
þorski í hafinu og við veiðum alltof
lítið. Sem betur fer hefur þorsk-
urinn staðið sig með eindæmum vel
því þetta virðist vera ótrúlega
sterkur stofn.“
Kristján segir að til þess að ná
upp þorskstofninum hér við land
þurfi að friða ætið og minnka álag-
ið enn meira en gert er. Margir
haldi því fram að það sé óþarfi að
takmarka fiskveiðar. Það sé því
miður ekki svo. „Veiðunum verður
að stjórna,“ segir Kristján. | 36
Veiðarnar
of miklar
Kristján
Pétursson