Morgunblaðið - 10.06.2007, Page 2

2 SUNNUDAGUR 10. JÚNÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björn Jóhann
Björnsson, fréttastjóri, bjb@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi,
gudlaug@mbl.is Minningar minning@mbl.is, Stefán Ólafsson, Arnór Ragnarsson Dagbók| Kirkjustarf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp | Sjónvarp Hulda Kristinsdóttir,
dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
ÚRVAL ÚTSÝN ~ LÁGMÚLA 4 ~ 108 REYKJAVÍK ~ SÍMI 585 4000 ~ FAX 585 4065 ~ INFO@UU.IS
Ferðaskrifstofa
Leyfishafi
Ferðamálastofu
HÁSKÓLI Íslands og Háskólinn á
Hawaii hafa fengið styrk frá Vísinda-
sjóði Bandaríkjanna (NSF) að and-
virði 100 milljónir króna til að fara í
könnunarleiðangur á Reykjanes-
hrygg og rannsaka jarðsögu hafs-
botnsins síðustu átján milljón ár.
Meginhluti rannsóknarinnar felst
í gagnasöfnun sem fram fer í rann-
sóknarleiðangri á Reykjaneshrygg.
Notast er við rannsóknarskipið R/V
Knorr frá Woods Hole Oceanograp-
hic Institute sem er sérhannað til
rannsókna á sjó. Leiðangurinn hefst
á föstudaginn kemur, á að standa í
mánuð og skipið kemur í Reykjavík-
urhöfn á morgun, mánudag. Skipið
er búið nýjustu rannsóknartækjum,
er með 22 manna áhöfn og tekur 32
vísindamenn og tvo tæknimenn.
Reykjaneshryggurinn liggur svo
að segja frá Norðurpólnum til Suð-
urskautsins og er Ísland hæsti
punktur hryggjarins. Síðasta stóra
rannsóknin á jarðfræði hafsbotnsins
á þessum slóðum fór fram fyrir um
40 árum og hefur rannsóknaraðferð-
um og tækjakosti fleygt gríðarlega
fram á þeim tíma. Því má ætla að
upplýsingar úr þessari rannsókn
geti veitt nýja og betri sýn á það sem
er að gerast í jarðskorpu landsins og
landgrunnsins en ekki síður í
hryggjakerfinu sem liggur um það.
Tilfinnanleg eyða
Dr. Ármann Höskuldsson frá
Jarðvísindastofnun HÍ fer fyrir leið-
angrinum ásamt Richard Hey frá
Háskólanum á Hawaii. Hann segir
Reykjaneshrygginn einn áhugaverð-
asta hlutann af hryggjakerfi heims-
ins fyrir þrjár sakir. „Í fyrsta lagi er
hann samfelldur með skásettu reki
frá Bight-þverbrotabeltinu í suðri að
Reykjanesi í norðri. Í öðru lagi hafa
myndast misgamlir V-laga hryggir
sem vísa út frá Íslandi og í þriðja lagi
ber hann mörg einkenni háhraða
gliðnunarbeltis þrátt fyrir að vera
hægfara. Skýringarnar er talið að
megi m.a. rekja til heita reitarins
undir Íslandi og þeirrar kvikufram-
leiðslu sem þar er umfram kviku-
myndun hryggjarins. Í núverandi
hryggjakerfi jarðar er Reykjanes-
hryggurinn undir mestum áhrifum
af heitum reit. Þrátt fyrir öll þessi
merkilegu einkenni er tilfinnanleg
eyða í vísindalegri gagnasöfnun sem
má rekja frá Íslandi og suður á 62°
norðlægrar breiddar. Ennfremur
hefur norðursvæðið utan hryggjar
aldrei verið rannsakað kerfisbundið
með jarðeðlisfræðilegum aðferðum
til þess að athuga hvort þekktar til-
færslur rekbeltanna á landi eigi sam-
svörun á hafsbotni. Mikilvægt er að
framkvæma þessar rannsóknir til
þess að kanna hvort myndun V-laga
hryggja tengist á einhvern hátt
færslu rekbelta á landi.“
Hefja viðamikla rann-
sókn á Reykjaneshrygg
SIÐANEFND Sambands íslenskra
auglýsingastofa hefur komist að
þeirri niðurstöðu að hluti auglýs-
ingaherferðar Vífilfells á Coke
Zero-gosdrykknum hafi brotið
gegn fyrstu grein siðareglna SÍA,
sem fjallar um velsæmi og segir:
„Auglýsingar skulu ekki innihalda
boðskap, í orðum eða myndum, sem
brýtur gegn almennri velsæm-
iskennd.“
Kæra barst frá Katrínu Odds-
dóttur vegna meintrar kvenfyrir-
litningar í herferðinni, en í þeim
hluta herferðarinnar sem talinn var
brjóta gegn velsæmi var spurt
hvers vegna konur hefðu ekki
„zero“-skoðanir og „zero“-bílpróf
og hvers vegna kynlíf hefði ekki
„zero“-forleik.
Samkvæmt greinargerð frá hin-
um kærða, Vífilfelli, og auglýs-
ingastofunni Vatíkaninu, sem hann-
aði auglýsingarnar, birtist hluti
þeirra fyrir misskilning og verða
ekki birtar aftur. Hafa þeir harmað
það og beðist velvirðingar á þeim
birtingum.
Herferð
Vífilfells var
ekki siðleg
NÚ ER kominn tími til að hleypa hestum úr hesthúsum
og út í guðsgræna náttúruna. Um 40-50 hross ásamt 12
reiðmönnum lögðu af stað frá hesthúsum Andvara í
Garðabæ sl. fimmtudag. Riðið verður á 4 dögum upp í
Skarðshamra í Norðurárdal, þar verður áð í viku og
svo lagt af stað norður að Staðarbakka í Eyjafirði.
Morgunblaðið/Kristinn
Lagt af stað í sleppitúr
„ÞAÐ þarf að
vinna landsskipu-
lag fyrir miðhá-
lendið og ég tel að
það eigi ekki að
ráðast í neinar
stórframkvæmd-
ir fyrr en að slíkt
skipulag liggur
fyrir. Skoðun mín
hefur lengi verið
að uppbyggðir
vegir eigi ekki heima á miðhálendi
Íslands,“ segir Þórunn Sveinbjarn-
ardóttir umhverfisráðherra í opnu-
viðtali við Morgunblaðið í dag. Hún
vill ekki að vegurinn yfir Kjöl verði
malbikaður. Þórunn segist einnig
andvíg hvalveiðum í atvinnuskyni, sú
afstaða hafi ekkert breyst við það að
verða ráðherra. Það mál segir hún
snúast um ímynd Íslands á alþjóða-
vettvangi. Raunsætt viðhorf sé nauð-
synlegt, enda geti veiðarnar skaðað
orðstír landsins. | 32-33
Kjalvegur
verði ekki
malbikaður
Þórunn
Sveinbjarnardóttir
KARLMAÐUR á þrítugsaldri var
fluttur á slysadeild Landspítala – há-
skólasjúkrahúss með áverka á andliti
eftir slagsmál sem brutust út fyrir
framan skemmtistað í Reykjanesbæ
aðfaranótt laugardags. Maðurinn var
ekki talinn alvarlega slasaður og var
útskrifaður eftir að gert hafði verið
að sárum hans.
Samkvæmt upplýsingum frá lög-
reglunni á Suðurnesjum sáust slags-
málin í eftirlitsmyndavél sem stað-
sett er í miðbæ Keflavíkur. Voru
lögreglumenn þegar í stað sendir á
vettvang og leystu þeir slagsmálin
upp. Tveir voru fluttir á Heilbrigð-
isstofnun Suðurnesja en í framhald-
inu var ákveðið að senda annan
þeirra á LSH.
Einn var handtekinn vegna máls-
ins, karlmaður á þrítugsaldri, og
fékk hann að sofa úr sér áfengisvím-
una í fangaklefa. Hann var yfir-
heyrður í gærdag en sleppt að því
loknu.
Sáu slagsmál-
in í eftirlits-
myndavél
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
„ÞETTA er geysimikill heiður
og hvatning, ekki síst fyrir þá
sem stunda orkurannsóknir á
Íslandi,“ segir Þorsteinn Ingi
Sigfússon, prófessor við Há-
skóla Íslands, en í gær voru
honum veitt Alheimsorkuverð-
launin (e. Global energy int-
ernational prize) í Pétursborg í
Rússlandi. Verðlaunin hlaut
Þorsteinn fyrir rannsóknir sín-
ar í orkumálum, en þau eru ein
æðsta viðurkenning rússneska lýðveldisins fyrir
vísindarannsóknir og er ætlað að styðja alþjóðlega
samvinnu við lausn brýnustu orkuvandamála sam-
tímans.
Mikill metnaður er lagður í verðlaunin sem
nefnd hafa verið rússnesku Nóbelsverðlaunin í
orkuverkfræði og var gert ráð fyrir að Vladimir
Pútín Rússlandsforseti afhenti þau. Þorsteinn var
valinn úr 146 manna hópi, en aðeins Nóbelsverð-
launahafar og meðlimir í rússnesku vísindaaka-
demíunni hafa rétt til að tilefna menn til verð-
launanna. Þrjátíu manna alþjóðleg dómnefnd sá
svo um valið. Þorsteinn hlaut helming verð-
launanna í ár og hinum helmingnum deila Geoff-
rey Hewitt og Vladimir Nakorjakov með sér, en
þeir hljóta viðurkenningu fyrir rannsóknir og þró-
un í varmaskiptafræði.
Í ræðu sinni við afhendinguna sagðist Þorsteinn
standa á öxlum risa sem undanfarna öld hafa rutt
brautina fyrir nýtingu sjálfbærrar orku. „Af þessu
tilefni vil ég leyfa mér að nefna nöfn Steingríms
Jónssonar, Jakobs Gíslasonar, Gunnars Böðvars-
sonar, Jóhannesar Zoëga og Braga Árnasonar.
Þessir einstaklingar hafa verið fremstir meðal
fjölda frumherja í orkumálum á Íslandi.“
Þorsteinn kom einnig inn á framhald vetnis-
verkefnisins í ræðu sinni og sagði að framleiðsla
og notkun vetnis sem orkubera á Íslandi gæti orð-
ið fyrirmynd fyrir heiminn. Sú stefna að hverfa frá
notkun jarðefnaeldsneytis til nýrra orkubera
krefst þess hins vegar að aukið verði við færni á
svæði vetnistækni.
Í samtali við Morgunblaðið segir Þorsteinn
verðlaunin vera mikla hvatningu til að halda áfram
á sömu braut, bæði fyrir sig og aðra á Íslandi. „Og
ég vona að þetta verði til að styrkja útrás okkar á
sviði orkutækni. Til dæmis eru hér í Rússlandi
spennandi atriði sem hægt er að vinna að með
Rússum í orkutækni, því þeir standa þar mjög
framarlega og eru öflug tækniþjóð, sérstaklega á
orkusviði.“
Fékk Alheimsorkuverð-
launin fyrir rannsóknir
Í HNOTSKURN
»Alheimsorkuverðlaunin eru veitt árlegafyrir framúrskarandi framlag til orku-
verkfræði og voru veitt í fimmta skipti í
gærdag. Á síðasta ári voru t.d. þrjár þjóðir
verðlaunaðar fyrir rannsóknir á sviði
kjarnorku.
»Þorsteinn hlaut helming verðlaunannaen hinum helmingnum deila Breti og
Rússi fyrir rannsóknir og þróun á sviði
varmaskiptafræði.
»Þorsteinn fær um 27 milljónir krónaauk sérstakrar orðu.Þorsteinn IngiSigfússon
„Vona að þetta verði til að styrkja útrás okkar,“ segir Þorsteinn Ingi Sigfússon
♦♦♦