Skinfaxi - 01.10.1937, Blaðsíða 4

100
SKINFAXI
í Evrópu munu nú vera um 120 tungumál, og eru þau
livert öðru svo ólík, að lærdóm þarf til að skilja fleiri
en eitt þeirra. Við stríðslokin 1918 óx fjölbreytnin, svo
sem sjá má af framansögðu, og hefir þróun síðari
ára farið í sömu átt. •
Þeir, sem dvelja erlendis, munu fljótt veita því at-
hygli, að ýmsum þjóðernislegum verðmætum er þar
meiri gaumur gefinn en hér heima. Verða menn þess
mjög varir t. d. i Danmörku og i Svíþjóð. Kemur hér
tvennt til greina. Hið fyrra er, að oss er ekki tamt að
láta oss jafn titt um hlutina og Dönum t. d. Hið síðara
er, að Danir og aðrar Norðurlandaþjóðir, að oss und-
anskildum, eru í nágrenni við ríki, sem mjög er ásælið
lil landa og yfirráða. Skerpir þetta þjóðerniskenndina
og brýnir þjóðirnar til þess, að lilúa ekki siður að sinu
en nágrannarnir handan við landamærin. Þetta hefir
haft margt gott i för með sér fyrir hlutaðeigandi þjóð-
ir, og er hlómi Dana i bókmenntum og hverskyns menn-
ingu að verulegu leyti af þessu sprottinn. Vér höfum
hinsvegar getað verið í næði, með þjóðararf vorn, nema
hvað danskir einokunarkaupmenn og húsbóndahollir
embættismenn hafa spillt að nokkru máli voru og kast-
að rýrð á innlenda menningu vora. En meginþorri þjóð-
arinnar hélt sínu striki og varð fyrir því léttara um vik,
er menntamennirnir lögðust á hennar sveif um íslenzka
endurreisn. (
Vegna landfræðilegrar einangrunar hefir oss reynzt
auðvelt, umfram ýmsar aðrar þjóðir, að varðveita þjóð-
arverðmætin — ef til vill of auðvelt. Það hefir leitt til
nokkurs vanmats á þeim gildum. Hefir viðnámsþrótt-
Xir vor ekki reynzt sem skyldi, er ýmiskonar tízku-
stefnur hafa borizt liingað eftir greiðfærum leiðum, fyr-
ir bætt samgönguskilyrði. Alþjóðastefna sú, er hoðuð
var viða um heim eftir heimsstyrjöldina, átti t. d. tak-
markað erindi hingað til vor. Forsendur Iiennar voru
að vísu lieilbrigðar, en hún átti sér erlendan sögulegan