Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1946, Blaðsíða 20

Viðbúnir að skjúta!
Það voru Danir. Þeir höfðu fylg't tilraunum
Roys við ísland af allmikum áhuga, og hugðust
nú byggja á reynzlu hans með því að ráða til
sín hvalveiðimenn er hjá honum höfðu starfað.
Var stofnað félag til að reka veiðarnar. Hér sá
Otto C. Hammer, sem var lífið og sálin í þess-
um félagsskap.
Otto Christian Hammer var fæddur 1822, son-
ur vel metins foringja í danska hernum.' Hann
gerðist sjómaður þegar,á unga aldri, var í för-
um til Indlands, hækkaði smám saman í tign-
inni, varð stýrimaður 25 ára gamall og skip-
stjóri litlu síðar. Um 1850 gekk hann í þjónustu
danska sjóhersins og hlaut þar foringjanafnbót.
Þegar Danir lentu í styrjöldinni við Þjóðverja
1864, var Hammer fengið það verkefni að
stjórna Norðursjávarflotanum danska. Þótti
stjórn hans með þeim ágætum, að mjög var róm-
að, jafnt af fjandmönnum sem öðrum.
Þegar eftir að Danir höfðu beðið ósigur í
styrjöldinni, og orðið að láta af hendi allstór
landsvæði við Þjóðverja, fóru ýmsir mikilhæf-
ustu menn þjóðarinnar að ráðgast um það, með
hverjum hætti helzt yrði dregið úr sviðanum
og sigrar unnir á öðrum ,,vígstöðvum“. í þessum
hópi var 0. C. Hammer. Hann beitti sér fyrir
því ,að stofnað yrði fiskveiðafélag í stórum stíl,
sem ræki þorskveiðar, hákarlaveiðar og hval-
veiðar við fsland. Samdi Hammer ýtarlega
greinargerð fyrir þessari félagshugmynd sinni.
Var þar margt fróðlegt og vel athugað, þótt
sumt reyndist af helzt til mikilli bjartsýni áætl-
að, og stæðist ekki dóm reynslunnar. Mörgum
leizt vel á hugmyndina og hún hlaut blásandi
byr í fyrstu. Það var hinn 7. október 1865 sem
Hammer lagði fram tillögur sínar ákveðnar og
fast mótaðar, en í nóvembermánuði var félagið
stofnað. Ýmsir helztu fjármála- og stjórnmála-
menn Dana gerðust meðlimir félagsins.
Hlutafé þessa mikla félags var ákveðið hálf
milljón ríkisdala. Hver hlutur var 100 dalir, svo
að sem flestir sæju sér fært að gerast meðlimir.
fslendingum var boðið að gerast hluthafar og
tók Jón Guðmundsson, ritstjóri Þjóðólfs, að sér
að annast hlutaskráninguna. Ekki munu margir
fslendingar hafa lagt fram hlutafé. Þess er þó
getið í Þjóðólfi, öðrum til eftirdæmis, að Jón
Thoroddsen, sýslumaður Borgfirðinga, hafi „rit-
að sig fyrir 5 Aktíum eða 500 rd.“
Ætlun Hammers var upphaflega sú, að félagið
hefði tvennar höfuðstöðvar, Hornafjörð og ön-
undarfjörð.
/ar nú hafizt handa um framkvæmdir.
Hammer lét smíða nýtt gufuskip í Englandi.
Var það allstórt, litlu minna en póstskipið
Arcturus. Nefndi Iíammer það „Thomas Roys“,
í höfuðið á hinum ameríska hvalveiðamanni.
Smíði skips þessa var lokið vorið 1866 pg hófst
útgerðin það sumar. Segir svo um þetta í Þjóð-
ólfi 7. maí 1866:
Hammer kapteinn hefur, að því er oss er
kunnugt, fengið útmældan lóðarblett á Lang-
eyri við Hafnarfjörð, tilheyrandi Garðakirkju,
og ætlar hann þar að setja bræðsluhús og ef til
vill önnur fleiri. f sumar ætlar hann eingöngu
að gefa sig að hvalveiðum hér við land, og hefur
til þess gufuskipið Thomas Roys, og nýja „segl-
skonnortu", er nefnist „Skallagrímur", ásamt
tveggja lesta gufubát, er nefnist „Víkingur“, og
er í ráði að þessi tvö skipin haldi til hvalveiða
vestur um land þegar kemur fram á sumar, og
á „Víkingur“ að koma Skallagrími úr höfn og í,
þegar svo ber að, að veðurstaðan meinar honum
að neyta seglanna“.
Pjóðólfur getur þess einnig í sama blaði, að
„Thomas Roys‘ sé kominn til landsins. „Sjálfur
er Hammer foringi fyrir þessu nýja skipi, en
skipverjar eru 36 að tölu, þar af munu 6 vera
30B
VÍKINGUR