Sjómannablaðið Víkingur

Árgangur

Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1946, Blaðsíða 4

Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1946, Blaðsíða 4
Sléttbakur. sléttbaka. Hvalur þessi er mjög gildvaxinn. Um hausamótin er töluverð lægð, og er sem votti þar fyrir hálsi. Liturinn er svartur að ofan, grá- svartur þegar niður á síðurnar dregur, en grár á kviðnum. Norðhvalurinn lifir mest í Norð- ur-íshafinu, heldur sig einkum við ísröndina og færist til með henni. Sést hann oft í vökum, inn- an um stórar ísbreiður, en sjaldan í auðum, ís- lausum sjó. Þess munu fá eða engin dæmi, að Norðhvala hafi orðið vart við ísland. íslendingar hafa því ekki veitt hann. Á hinn bóginn var hvalur þessi mjög eftirsóttur af öllum helztu hvalveiðiþjóð- um, sem leituðu hans norður við Svalbarða og Grænland. Var veitt geysimikið af hval þessum svo að honum fækkaði ákaflega mikið, unz hann var friðaður með öllu. Þótt Grænlands-sléttbakur hafi verið sjald- gæfur hér við land, telur Konungsskuggsjá hann meðal hvala á íslandshöfum og er lýsingin á honum harla hégiljukennd á köflum. í Koytungs- skuggsjá segir: „Þá er það enn eitt hvalakyn, er norðhvalir heita, og er sá fiskur 80 álna langur eða níutíu þeir, sem stærstir verða, og jafn digur sem hann er langur, því að reip það er dregið er jafnlangt honum, þá tekur það um hann þar sem hann er digrastur. Hann hefir og svo mikið höfuð, að það er næsti þriðjungur af honum. En þessi fisk- ur lifir hreinlega, því að það segja menn, að hann hafi enga fæðslu aðra en myrkva og regn það, sem fellur úr lofti ofan á haf, og þó að hann sé veiddur og innýfli hans opnuð, þá finnst ekki óklárt í hans maga sem annara fiska þeirra er fæðslu hafa, því að hans magi er hreinn og tóm- ur“. fslands-sléttbakur eða hafurkitti er allmiklu minni en Grænlandshvalurinn, frændi hans, eða að jafnaði 14—15 metra langur. Litur hans er oftast dökkur, en hvítar rákir á kviðnum. Get- ur kviðurinn orðið skrautlegur mjög og flúraður myndum. Segir Jón lærði í hvalafræði sinni að hvalur þessi sé „mjög fagur ásýndar, bæði á búk og svo á bægslum ,með hvítu rósaverki og margbreytilegum hagalstjörnum, kvíslum og svo sem þráðum á milli“. Konungsskuggsjá segir: „Það er enn eitt hvalakyn, sem heitir hafur- kitti, og er það með undarlegri náttúru, því að þeir hafa í holi sínu netju og mör svo sem búfé“. Það er rétt í þessu, að hvalur þessi er mjög holdugur og spikmikill. Lýsi úr meðalhval af þessari tegund er tíu föt. Hafurkittið heldur sig einkum í norðanverðu Atlantshafi og sunnanverðu fshafi. Hefur hann verið mjög algengur við ísland, en var veiddur svo mikið um skeið, að menn héldu hann jafn- vel aldauða. Það er þó ekki, en sjaldgæfur er hann orðinn, sézt einna helzt hér við land, Fær- eyjar og Skotland. Búrhvalurinn, sem er stærstur allra tann- hvala, er hinn eini þeirra, sem verulega þýðingu hefur haft fyrir hvalveiðarnar, að undantekinni andarnefju. Hann verður allt að 20 metra lang- ur, og er einnig fremur gildvaxinn. Höfuðið er afar stórt, þriðjungur af lengd hvalsins, munn- urinn stór, efri skolturinn afar fyrirferðamikill, Hnúfubakur. 292 VÍKINEUR
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88

x

Sjómannablaðið Víkingur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Sjómannablaðið Víkingur
https://timarit.is/publication/335

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.