Sjómannablaðið Víkingur

Árgangur

Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1946, Blaðsíða 87

Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1946, Blaðsíða 87
Ævisaga. Matthías Þórðarson frá Blóum er flestum íslending- um kunnur, einkum eldri kynslóðinni. Hann er nú kominn nokkuð yfir sjötugt og hefur dvalizt erlendis um langt skeið. Margt hefur á daga Matthíasar drifið, og er hann nú tekinn að x-ita ævisögu sína. Mun kenna þar mai’gra gi'asa, ef að líkum lætur. Fyrsta bindi ævisögunnar er þegar komið út, prentað í Kaupmanna- höfn. Heitir það Litiö til baka, og er allstór bók, 240 bls. að stærð. Þarna segir höfundur frá ættmönnum sínum, æsku og uppvexti, fyrstu sjóferðum, utanför, námi í siglingafræði og upphafi slcipstjóx’narferils síns. Fjöldi þekkti-a manna kemur við sögu. Er ekki að efa það, að margur hefur gaman af að líta til baka undir handai’jaðrinum á Matthíasi Þórðarsyni. Myndir eru mai-gar í bókinni. Erlend skáldrit. Mikill hluti þeirra bóka, sem út hafa verið gefnar undanfarna mánuði, eru þýdd skáldverk. Kennir þar ýmissa gx-asa, góðra og illra. Mun hér fátt eitt talið. Sigurboginn nefnjst mjög stór skáldsaga eftir þýzka skáldið Erich Maria Remarque, sem lengi hefur dvalizt landflótta í Ameríku. Remarque gat sér heimsfi-ægð fyrir hinar frábæru styi'jaldarsögur sínar, „Tíðinda- laust á vesturvígstöðvunum“ og „Vér héldum heim“. Síðan hefur hann í’itað allmai’gar bækur, sem þótt hafa stói-um rislægri, þótt selzt hafi þær í Vestur- heimi. Síðasta bók hans, Sigurboginn, fjallar um líf og örlög flóttafólks, lýsir rótleysi þess, baráttu við ytri erfiðleika og innri tvístrun. Bókin hefur selzt í geysistórum upplögum vestan hafs, þi'átt fyrir misjafna dóma fagurfræðinga. Hún fjallar um efni, sem mörgum er hugleikið. Höfundur kann „handverkið“, getur lýst fólki af ýmsum toga. Saga þessi er athyglisverð um margt, þótt mjög standi hún styrjaldarsögum höfundar að baki. — íslenzku þýðinguna gei’ði Maja Baldvins. Út- gefandi er Pálmi H. Jónsson. Ormwr rauði, eftir sænska skáldið Frans G. Bengtson hefur þótt mikill bókmenntaviðbui’ður í Skandinavíu. Þetta er skáldsaga í tveim bindum, er gerist á vík- ingaöldinni, og hefur fyrra bindið nú verið íslenzkað. Höfundurinn, sem er ágætt ljóðskáld og þykir rita sænsku mjög vel, virðist hafa tekið upp þann hátt í þessu skáldverki sínu, að stæla íslenzk fornrit, og þá ekki sízt Heimskringlu. Hefur þetta fallið Svíum og Dönum svo vel í geð, að sagan hefur „mokazt út“ í þeim löndum báðum. — Nú er fyrra bindið komið á íslenzku, fremur læsilegt og dável þýtt. En ekki skyldi mig undi-a, þótt hrifning Islendinga yrði minni en Svía og Dana. Við höfum fornritin til samanbux’ðar, stíl þeirra og snilld í samtölum. Vei’ður Oi'mur rauði víða heldur fátæklegur þegar hann er skoðaður í sama ljósi og veginn á svipaða vog. — En allt um það er hér dágóð skáldsaga á ferðinni. Má ætla, að hún sé einkum við hæfi tápmikilla, en nokkuð þroskaðra drengja. — Þýðing bókarinnar er eftir Friðrik Ásmunds- son Brekkan. Útgefandi er Bókfellsútgáfan. Fast þeir sóttu sjóinn, eftir Norðmanninn Lars Han- sen, er ein þeii’ra skáldsagna, sem Víkingi hefur verið send. Lars Hansen gerðist ungur sjómaður, varð síðar skipstjóri, stundaði lengi selveiðar í norðurhöfum, og komst í marga í’aun. Þegar hann var orðinn roskinn, tók hann að rita skáldsögur er herma frá atburðum úr lífi sjómanna í norðlægum höfum og veiðimanna í heimskautalöndum. Hann þekkir út í æsar líf það og baráttu, sem hann lýsir. Bælcur hans eru allar þrótt- miklar lýsingar á lífi hai’ðgerðra og hi’júfra manna. Þar er hvorki víl né vol að finna. Karlmennska og dreng- skapur eru þeir eiginleikar, sem Hansen dáir mest. Hann verður ekki talinn í hópi „stói’u spámannanna“ í bókmenntunum, en skipar jafnan rúm sitt með sæmd. Fast þeir sóttu sjóinn er einhver bezta saga Hansens, fjöi’lega sögð og viðburðarík. Þar er bi’ugðið upp möi’g- um ágætum myndum úr lífi sjómanna. Söguhetjan, Ki’istófer Kalvaag skipstjói’i, verður manni einkar minnisstæður. Er hánn í alla staði vel gerð persóna. — Jón Helgason blaðamaður hefur þýtt sögu þessa á einkar létt og lipurt mál. Útgefandj er Draupnisút- gáfan. Önnur skáldsaga í þýðingu Jóns Helgasonar, á for- lagi Draupnisútgáfunnar, er Dóttir jarðar, eftir enska skáldið A. J. Ci’onin. Ci’onin er í röð fi’emri höfunda og nýtur afar mikillar hylli víða um lönd. Sú bók, sem hér liggur fyrir í íslenzkri þýðingu er ein stytzta, en jafn- framt einhver bezta saga þessa höfundar. SKÁK Frá skákmótinu í Groningen ágúst—september 1946. Fanskt tafl. Hvítt: G. Stollz Svíþjóð. Svart: M. Botvinnik. U.S.S.R. 1. e2—e4 e7—e6 2. Ddl—e2 Tchigorin-afbi-igðið í fi’önsku tafli er fremur sjald- gæft, enda vai’la það bezta. Hið venjulega d4 er bezt. 2. —c7—c5. Talið bezt, en leiðin 2. —”— R—c6! 3. f4. (Ef 3. R_ f3 þá e5!). B—c5. 4. R—f3, d6, 5. R—c3 e5. (5. — Re7 og næst d5 er einnig gott áframhald) 6. R—a4, B— b6, 7. Rx b6, aXbö, 8. d3, R—e2, 9. a3, o—o. Tartakover —Reti Vín 1828, er vel verð athugunar. 3. g2—g3 Rb8—c6 4. Bfl—g2 Rg8—e7 Dr. Tarrach lék í þessari stöðu gegn Tchigorin: 4. —„— R—d4; 5. D—d3, B—e2; 6. R—c3,Bf6;7. R—b5, Rxb5; 8. DXb5; D—b6; 9. D—e2, d6 með góðri stöðu á svart, svo fróðlegt hefði verið að vita hvað Stoltz hafði í hyggju bjóðandi þessa leið. 5. Rbl—c3. Beti’a væi’i hér 5. c3 sem bíður möguleikann d4 síðar meir ef til vill. Með þessum leik fær vart mikil yfix-ráð á d4 reitnum. 5. —g7—gö 6. d2—d3 Bf8—g7 Hér kemur vel tilgreina R—d4, en þó er útspilið meira virði um þessar mundir. 7. Bcl—e3. V í K I N □ U R 375
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88

x

Sjómannablaðið Víkingur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Sjómannablaðið Víkingur
https://timarit.is/publication/335

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.